Campus

‘Kennis vind je niet alleen in ontwikkelde landen’

In Arequipa in Peru organiseerde Theresia Twickler (38) negen jaar lang een natuurkundig onderwijsproject. Op 29 oktober ontving zij daarvoor het eredocentschap van de Universidad Nacional de San Agustín. Twickler werkte in Peru voor Cicat, het TU-bureau voor ontwikkelingssamenwerking.

In Arequipa in Peru organiseerde Theresia Twickler (38) negen jaar lang een natuurkundig onderwijsproject. Op 29 oktober ontving zij daarvoor het eredocentschap van de Universidad Nacional de San Agustín. Twickler werkte in Peru voor Cicat, het TU-bureau voor ontwikkelingssamenwerking.

,,Dat ik iets met ontwikkelingswerk wilde gaan doen, wist ik eigenlijk al vanaf m’n tiende.” De jonge Theresia Twickler ging dan ook culturele antropologie studeren in Utrecht, waar zij zich specialiseerde in plattelandsontwikkeling in Latijns-Amerika. In haar studententijd leerde zij vloeiend Spaans tijdens veldwerk in Columbia. ,,Ik verbleef een jaar lang bij een boerenfamilie verstopt in de bergen”, zegt zij lachend. ,,Doordat er alleen maar Spaans gesproken werd, was ik de taal binnen twee maanden al redelijk meester.”

Na haar studie werd ze in 1990 aangenomen bij Cicat (Management Centre for International Cooperation) in Delft. Cicat is het managementbureau voor internationale TU-projecten in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Door haar kennis van Latijns-Amerika werd zij projectcoördinator van een startend onderwijsproject in Arequipa, een middelgrote stad in het zuiden van Peru. Daarmee was zij de eerste vrouwelijke projectcoördinator van het Cicat. Overigens deed ook de Hogeschool Rotterdam mee aan het project.

,,We hielden ons in Peru bezig met de verbetering van het onderwijs, van middelbare school tot universiteit. Een van de grote problemen was dat de universiteit te kampen had met een instroom van scholieren met een te laag voorkennisniveau. Ook het studieprogramma was inefficiënt, zodat studenten veel te lang over hun studie deden.”

In zes fasen probeerde Twickler cum suis het onderwijssysteem te verbeteren. De eerste fase bestond uit het verbeteren van het curriculum bij de natuurkundeopleiding, het bijscholen van medewerkers en het moderniseren van de practicumfaciliteiten.

Dit ging niet altijd even makkelijk. ,,In Peru heerst een sterk hiërarchische ordening, ook op de universiteit. De rector, die door de staf wordt gekozen, bepaalt alles wat er moet gaan gebeuren. Ook is het zo dat hij de mensen die hem bij zijn verkiezing hebben tegenwerkt zonder pardon zal wegsaneren.”
Minderwaardigheidscomplex

In de tweede fase van het project werden stafleden van de universiteit in Arequipa gestuurd naar hoog aangeschreven universiteiten in Latijns-Amerika en Nederland voor mastercursussen en korte stages. ,,Door een minderwaardigheidscomplex durven natuurkundig onderzoekers in Arequipa hun prestaties niet te vergelijken met die van bijvoorbeeld Delftse onderzoekers. Maar het is juist zo belangrijk dat zij contacten leggen met buitenlandse universiteiten en die kennis weer verspreiden in eigen land.”

De mentaliteit van de Peruaanse bevolking omschrijft Twicklerdan ook als ‘bescheiden en weinig ondernemend’. De oorzaak hiervan ligt volgens haar in de geschiedenis van het land. ,,De Peruanen hebben honderden jaren onder Spaanse onderdrukking moeten leven. Hieruit is een sterke hiërarchische structuur van de samenleving ontstaan die niet stimuleert om eigen initiatieven te tonen of ergens verantwoordelijkheid voor te nemen.”

Daarnaast was het de laatste tien jaar zeer onrustig in Peru. In 1992 werd de universiteitsstaf van Cuzco, ongeveer vijfhonderd kilometer gelegen van Arequipa, geterroriseerd door guerillabeweging Lichtend Pad. Toen hierbij zelfs een medewerker vermoord werd, was Twickler, die ook in Cuzco met een project bezig was, bijna genoodzaakt haar werk te stoppen. Maar het project in Arequipa kwam nooit in gevaar. ,,De leider van de guerrilla was geboren in Arequipa. Waarschijnlijk liet hij om die reden de stad redelijk met rust.”
Mondiger

Dat het werk in Arequipa zijn vruchten heeft afgeworpen, staat voor Twickler vast. ,,Het kennisniveau van scholieren, docenten en universiteitsbestuurders is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Ook zijn er eindelijk degelijke practicumfaciliteiten.”

Op het eredocentschap dat Twickler uitgereikt heeft gekregen, door de rector van de Universidad Nacional de San Agustín, is zij best trots. ,,Het is toch een erkenning van jarenlang hard werken.” Maar voldoening haalt Twickler toch vooral uit de sociale verandering die haar werk heeft bewerkstelligd. ,,Het is natuurlijk onmogelijk om de hele mentaliteit te veranderen en dat wil ik ook helemaal niet. Maar het is wel zo dat een flink aantal docenten veel meer initiatief en leiderschap is gaan tonen dan in het verleden. De docenten in Arequipa zijn mondiger geworden. Dat zijn voor mij persoonlijk de lichtpunten in dit werk.”

Daarom vindt Twickler het jammer dat Peru niet meer op de lijst van landen staat waar Nederland hulp aan verleent. Minister Herfkens van ontwikkelingssamenwerking richt zich namelijk slechts op ontwikkelingslanden met een goed bestuur, en Peru wordt daar niet toe gerekend. Twickler: ,,Het werk dat wij doen is juist van belang voor landen om goed bestuur te creëren. De bestuurders, industriëlen en technici van de toekomst zitten tenslotte op de universiteit. Door landen met een slecht bestuur deze vorm van samenwerking te onthouden, kan de situatie ter plaatse alleen maar verergeren.”

Ook de TU zou volgens Twickler meer aandacht mogen schenken aan projecten van het Cicat. ,,De internationalisering die de TU zo hoog in het vaandel heeft staan, moet zich niet alleen fixeren op vooraanstaande universiteiten in de westerse wereld. Kennis is overal en goede kennis is niet alleen aanwezig in ontwikkelde landen. Veel buitenlanders aan de TU komen bijvoorbeeld uit minder ontwikkelde landen. We zouden eens af moeten van die tweedeling.”

In Arequipa in Peru organiseerde Theresia Twickler (38) negen jaar lang een natuurkundig onderwijsproject. Op 29 oktober ontving zij daarvoor het eredocentschap van de Universidad Nacional de San Agustín. Twickler werkte in Peru voor Cicat, het TU-bureau voor ontwikkelingssamenwerking.

,,Dat ik iets met ontwikkelingswerk wilde gaan doen, wist ik eigenlijk al vanaf m’n tiende.” De jonge Theresia Twickler ging dan ook culturele antropologie studeren in Utrecht, waar zij zich specialiseerde in plattelandsontwikkeling in Latijns-Amerika. In haar studententijd leerde zij vloeiend Spaans tijdens veldwerk in Columbia. ,,Ik verbleef een jaar lang bij een boerenfamilie verstopt in de bergen”, zegt zij lachend. ,,Doordat er alleen maar Spaans gesproken werd, was ik de taal binnen twee maanden al redelijk meester.”

Na haar studie werd ze in 1990 aangenomen bij Cicat (Management Centre for International Cooperation) in Delft. Cicat is het managementbureau voor internationale TU-projecten in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Door haar kennis van Latijns-Amerika werd zij projectcoördinator van een startend onderwijsproject in Arequipa, een middelgrote stad in het zuiden van Peru. Daarmee was zij de eerste vrouwelijke projectcoördinator van het Cicat. Overigens deed ook de Hogeschool Rotterdam mee aan het project.

,,We hielden ons in Peru bezig met de verbetering van het onderwijs, van middelbare school tot universiteit. Een van de grote problemen was dat de universiteit te kampen had met een instroom van scholieren met een te laag voorkennisniveau. Ook het studieprogramma was inefficiënt, zodat studenten veel te lang over hun studie deden.”

In zes fasen probeerde Twickler cum suis het onderwijssysteem te verbeteren. De eerste fase bestond uit het verbeteren van het curriculum bij de natuurkundeopleiding, het bijscholen van medewerkers en het moderniseren van de practicumfaciliteiten.

Dit ging niet altijd even makkelijk. ,,In Peru heerst een sterk hiërarchische ordening, ook op de universiteit. De rector, die door de staf wordt gekozen, bepaalt alles wat er moet gaan gebeuren. Ook is het zo dat hij de mensen die hem bij zijn verkiezing hebben tegenwerkt zonder pardon zal wegsaneren.”
Minderwaardigheidscomplex

In de tweede fase van het project werden stafleden van de universiteit in Arequipa gestuurd naar hoog aangeschreven universiteiten in Latijns-Amerika en Nederland voor mastercursussen en korte stages. ,,Door een minderwaardigheidscomplex durven natuurkundig onderzoekers in Arequipa hun prestaties niet te vergelijken met die van bijvoorbeeld Delftse onderzoekers. Maar het is juist zo belangrijk dat zij contacten leggen met buitenlandse universiteiten en die kennis weer verspreiden in eigen land.”

De mentaliteit van de Peruaanse bevolking omschrijft Twicklerdan ook als ‘bescheiden en weinig ondernemend’. De oorzaak hiervan ligt volgens haar in de geschiedenis van het land. ,,De Peruanen hebben honderden jaren onder Spaanse onderdrukking moeten leven. Hieruit is een sterke hiërarchische structuur van de samenleving ontstaan die niet stimuleert om eigen initiatieven te tonen of ergens verantwoordelijkheid voor te nemen.”

Daarnaast was het de laatste tien jaar zeer onrustig in Peru. In 1992 werd de universiteitsstaf van Cuzco, ongeveer vijfhonderd kilometer gelegen van Arequipa, geterroriseerd door guerillabeweging Lichtend Pad. Toen hierbij zelfs een medewerker vermoord werd, was Twickler, die ook in Cuzco met een project bezig was, bijna genoodzaakt haar werk te stoppen. Maar het project in Arequipa kwam nooit in gevaar. ,,De leider van de guerrilla was geboren in Arequipa. Waarschijnlijk liet hij om die reden de stad redelijk met rust.”
Mondiger

Dat het werk in Arequipa zijn vruchten heeft afgeworpen, staat voor Twickler vast. ,,Het kennisniveau van scholieren, docenten en universiteitsbestuurders is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Ook zijn er eindelijk degelijke practicumfaciliteiten.”

Op het eredocentschap dat Twickler uitgereikt heeft gekregen, door de rector van de Universidad Nacional de San Agustín, is zij best trots. ,,Het is toch een erkenning van jarenlang hard werken.” Maar voldoening haalt Twickler toch vooral uit de sociale verandering die haar werk heeft bewerkstelligd. ,,Het is natuurlijk onmogelijk om de hele mentaliteit te veranderen en dat wil ik ook helemaal niet. Maar het is wel zo dat een flink aantal docenten veel meer initiatief en leiderschap is gaan tonen dan in het verleden. De docenten in Arequipa zijn mondiger geworden. Dat zijn voor mij persoonlijk de lichtpunten in dit werk.”

Daarom vindt Twickler het jammer dat Peru niet meer op de lijst van landen staat waar Nederland hulp aan verleent. Minister Herfkens van ontwikkelingssamenwerking richt zich namelijk slechts op ontwikkelingslanden met een goed bestuur, en Peru wordt daar niet toe gerekend. Twickler: ,,Het werk dat wij doen is juist van belang voor landen om goed bestuur te creëren. De bestuurders, industriëlen en technici van de toekomst zitten tenslotte op de universiteit. Door landen met een slecht bestuur deze vorm van samenwerking te onthouden, kan de situatie ter plaatse alleen maar verergeren.”

Ook de TU zou volgens Twickler meer aandacht mogen schenken aan projecten van het Cicat. ,,De internationalisering die de TU zo hoog in het vaandel heeft staan, moet zich niet alleen fixeren op vooraanstaande universiteiten in de westerse wereld. Kennis is overal en goede kennis is niet alleen aanwezig in ontwikkelde landen. Veel buitenlanders aan de TU komen bijvoorbeeld uit minder ontwikkelde landen. We zouden eens af moeten van die tweedeling.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.