‘Kans op longkanker kleiner dan met roken’

Asbest lijkt een serieus probleem te gaan vormen voor de TU.

Figuur 1 Het Rekencentrum werd maandag luchtdicht afgesloten

Werknemers die in juli van dit jaar bezig waren met reparaties aan de toiletten in het Hoofdgebouw, troffen in het plafond asbesthoudende platen aan. Het schadelijke materiaal werd door een erkende saneerder verwijderd, maar het voorval gaf aanleiding tot metingen. En die waren weer aanleiding om het Rekencentrum acuut te ontruimen.

Vanwege gezondheidsrisico’s is het sinds 1993 verboden om asbest toe te passen in gebouwen. Verwijdering van bestaand materiaal is evenwel niet verplicht, tenzij de concentraties gevaar opleveren voor de gezondheid. De asbesthoudende stoffen in de TU-gebouwen zijn in de jaren zeventig aangebracht als brandwering. Ze zijn nooit weggehaald omdat juíst beschadiging door verwijdering tot gevaar zou kunnen leiden.

Dat geldt ook voor de brandwerende platen boven de plafonds van enkele afdelingen van het Hoofdgebouw. Deze zijn vanwege brandveiligheidseisen in de jaren zeventig aangebracht. Als gevolg van doorbuigingsslijtage (met name in de gangen) kunnen asbestdeeltjes vrijkomen. Dit lijkt nu het geval in de vleugel van het Hoofdgebouw. De deeltjes komen in de lucht van de lager gelegen verdieping en kunnen daar ingeademd worden.

Alarmerend

Nu is het niet direct alarmerend als zich asbest in de lucht bevindt. Er is aangetoond dat de lucht in drukke steden ook vaak hoge concentraties asbest bevat, afkomstig van remmen van het aanwezige verkeer. Het aanvaardbare risiconiveau ligt op duizend vezelequivalenten per m³ lucht, een ‘normale’ concentratie. Pas bij een verhonderdvoudiging van de geaccepteerde hoeveelheid wordt gesproken van een ‘maximaal toelaatbaar risiconiveau’. Het Rekencentrum blijft daar met ’twintig tot zestig keer het aanvaardbare niveau’ onder.

De bedrijfsarts, N.W. Stolp, spreekt daarom van een zeer gering gevaar: ,,De kans op longkanker bij een dergelijke verhoging is veel kleiner dan datzelfde risico bij roken. En het is bijvoorbeeld veel waarschijnlijker dat er een vliegtuig in je achtertuin neerstort, dan dat je van zo’n kleine concentratieverhoging kanker krijgt.”

Desondanks besloot het college toch tot onmiddellijke ontruiming. ,,De medewerkers realiseren zichzelf ook wel dat zij niet in een direct levensbedreigende situatie zitten”, licht voorlichter ir. W. van Wezenbeek de beslissing toe. ,,Zij denken dan: waarom niet nog even het werk afmaken en volgende week verhuizen? Juist door het geringe risico loop je de kans dat mensen in eerste instantie voor hun werk kiezen enniet voor zichzelf.”

Astronautenpak

R. Kruit van de afdeling Vastgoedbeheer voegt daar aan toe: ,,Als TU heb je een bepaalde verantwoordelijkheid. Er is een wettelijke verplichting die zegt dat je mensen niet door mag laten werken onder verhoogde asbestconcentraties. De ontruiming heeft dus niets met onmiddellijk gevaar te maken, maar meer met wettelijke plichten en bescherming van de werknemers.”

Toch heerste er enige ongerustheid onder de medewerkers tijdens de voorlichtingsbijeenkomst op maandagochtend. Als er werkelijk geen gevaar is, waarom werkt het saneringsteam dan in astronautenpakken, onder extreme veiligheidsomstandigheden? Arbeidshygiënist drs. H. Klaasboer: ,,De mensen die zich dagelijks met de sanering bezighouden, worden langdurig blootgesteld aan asbest. Het is niet meer dan logisch dat zij zich in beschermende kleding hullen. Dat zegt nog niets over de concentratie van asbest hier.”

Het voorval bij het Rekencentrum staat niet op zichzelf. Asbest is op vele plaatsen toegepast binnen de TU, maar is moeilijk te traceren. Een probleem is dat het bijna altijd weggewerkt is in plafonds, vloeren of wanden. Een eerdere inventarisatie heeft een prioriteitenlijst voor asbest opgeleverd, waarvan de knelpunten ‘opgelost’ zijn. Dat het Rekencentrum niet op deze lijst stond, geeft al aan dat de werkelijke omvang van het asbestprobleem aan de TU nog niet bekend is.