Kamer botst hard over diversiteit in wetenschap

Met name VVD en SGP bekritiseerden in de Tweede Kamer het ‘Nationaal actieplan voor meer diversiteit en inclusie’. Wat heeft diversiteit nu met kwaliteit in het hoger onderwijs en onderzoek te maken, vragen ze zich af. Moeten we soms etniciteit en migratieachtergrond in lijstjes gaan bijhouden, wilde Kamerlid Dennis Wiersma van de VVD weten. Anders kun je immers niet meten of het actieplan slaagt. En hij is bang dat mensen zich vervolgens gaan blindstaren op die lijstjes.

Betuttelracisme
Kun je mensen niet gewoon op kwaliteit beoordelen, in plaats van hun migratieachtergrond? Je wilt van mensen geen nummer op een diversiteitslijstje maken, was zijn idee. Hij sprak van ‘betuttelracisme’.

Maar het probleem is juist dat mensen niet op hun kwaliteit worden beoordeeld, bracht Lisa Westerveld van GroenLinks er tegenin. Door ongelijke behandeling komen mensen om allerlei redenen niet door de zeef, bijvoorbeeld omdat ze vrouw zijn of een niet-westerse migratieachtergrond hebben. Ziet de VVD dat probleem soms niet?

‘Was het maar zo dat mensen beoordeeld worden op wat ze kunnen’

Wiersma ontdook de vraag. Twee andere partijen (D66 en PvdA) probeerden het nog eens: denkt Wiersma soms dat er helemaal geen probleem is? Denkt hij dat er niets te bestrijden valt? Jawel, was uiteindelijk zijn antwoord, maar niet op deze manier.

Stopgezet
De VVD wil dat het onderzoek naar etnische diversiteit in het hoger onderwijs en de wetenschap meteen wordt stopgezet en dat er ook geen nationaal kenniscentrum diversiteit wordt opgericht.

• UIT ONS ARCHIEF: een interview met de diversity officer van de TU Delft: ‘Ik zoek de balans, niet het conflict’

Roelof Bisschop van de SGP had eveneens grote moeite met het actieplan, en dan met name de genderideologie die hij erin ontwaarde. In het actieplan wordt gesproken van “subtiele en minder subtiele vormen van genderbias” en volgens de SGP is dat nogal vaag. Als je anders denkt over de rol van mannen en vrouwen, zoals de SGP zelf, dan krijg je het verwijt van bias in de schoenen geschoven.

Racisme bestrijden, belemmeringen voor gehandicapten wegnemen? Dat vond Bisschop vanzelfsprekend, maar de verschillen tussen man en vrouw, die volgens hem ook uit de “natuurlijke orde” voortvloeien, zijn iets anders. Het tegensputteren van andere partijen maakte weinig indruk op de gereformeerde politicus.

Verbazen
“Het blijft me af en toe verbazen hoezeer het streven naar diversiteit in deze samenleving weerstand oproept”, verzuchtte minister Van Engelshoven (D66) in haar reactie. Ze kwam haar critici geen haarbreed tegemoet. “Was het maar zo dat mensen beoordeeld worden op wat ze kunnen”, zei ze. “Als dat zo was, dan zagen onze universiteiten er veel diverser uit.”

Dat is misschien activistisch, maar dat vindt ze niet erg. Ze ziet allerlei maatschappelijke bewegingen die een stap terug willen zetten en dat wil ze per se voorkomen. “Enig activisme is nodig om te zorgen dat Nederland op dit vlak een progressief land blijft.”

Waar ze wel iets in ziet? GroenLinks verzocht vandaag om een onderzoek naar de uitval van zwangere vrouwen in de wetenschap. Terechte vraag, vindt de minister. Dat wil ze best laten uitzoeken.

HOP, Bas Belleman