IQ-tax

Er is 3,2 miljoen euro beschikbaar, verdeeld over zes jaar . genoeg om jaarlijks 350 studenten te belonen. Aan de TU Delft studeren jaarlijks ongeveer 1500 studenten af.

En dan het plan om het collegegeld met honderd euro te verhogen. De circa 180 duizend universitaire studenten hoesten dus in diezelfde zes jaar 108 miljoen euro extra op. Staatssecretaris Rutte verdedigt dat als volgt: “Een studie kost gemiddeld zo’n 6500 euro per jaar. Vijfduizend euro betaalt de overheid, en studenten op dit moment zo’n 1500 euro. Dat is minder dan 25 procent. Dus om nu nog honderd euro extra aan de studenten te vragen… Ik denk dat dat heel goed verdedigbaar is; ook gezien het profijt dat studenten van hun studie hebben.”

Dit profijtbeginsel moet vaker worden toegepast. Ik las ergens dat een gevangene 125 euro per dag kost. Op jaarbasis is dat de volledige prijs van zeven studenten. Het lijkt me redelijk dat gedetineerden daar zelf 25 procent van betalen. Rutte vindt immers dat studenten 25 procent van de kosten van hun studie zelf moeten betalen. Dat geld mogen ze fijn gaan lenen, en later (met rente) terugbetalen.

Toen Ferdi E. (de moordenaar van Gerrit Jan Heijn) na dertien jaar uit de bak kwam, lag er 700 duizend gulden wao op hem te wachten. Samen met de kosten voor zijn detentie, kostte deze moordvent de samenleving bijna één miljoen euro.

Die uitspraak van Rutte staat op de website van zijn departement. Daar vond ik ook een onderzoek uit 2002 getiteld ‘De maatschappelijke betekenis van het hoger onderwijs’. En wat lees ik daar? ‘Men kan verwachten dat als het collegegeld met honderd euro stijgt de deelname aan het hoger onderwijs met ongeveer 0,7 procent afneemt.’ Die maatregel kost dus 1300 studenten. Daarover hoorde ik Rutte niet, en daarover lees ik niets in de begroting.

Ik raadpleegde ook de miljoenennota, en in het bijzonder de begroting van Onderwijs. Volstrekt onleesbaar, het lijkt wel een wedstrijd lange woorden maken (‘macrodoelmatigheidsinstrumentarium’). In tabel 6.2 vond ik die vermaledijde verhoging van honderd euro. De tabel geeft mutaties aan; onder ‘2006’ staat ‘-16,9′. De eenheid is duizend euro, dus hier staat -16900 euro. Dat minteken zal wel iets boekhoudtechnisch zijn, maar waar komt die 16.900 euro vandaan? Ik had al uitgerekend dat de extra opbrengst van die IQ-tax in 2006 zo’n 18 miljoen euro is. Maar het bedrag in de tabel is ruwweg duizend maal lager… Was de eenheid dan misschien ‘miljoen euro’, in plaats van ‘duizend euro’? Een geval van ‘oeps!’, of ben ik nou gek?

Kan iemand mij tenslotte uitleggen waarom het opsluiten van een boef zevenmaal duurder is dan het op het opleiden van een nieuwe pilaar voor onze kenniseconomie?

Dap Hartmann is astronoom en werkt als universitair docent aan de faculteit TBM.

Het ministerie van onderwijs bedenkt altijd leuke plannetjes: het vmbo, het studiehuis (tijdelijk 25 procent minder exact!). En nu weer de bÈtabeurs: een beloning van 1500 euro voor studenten die afstuderen in een bÈta- of technische richting. Er is 3,2 miljoen euro beschikbaar, verdeeld over zes jaar . genoeg om jaarlijks 350 studenten te belonen. Aan de TU Delft studeren jaarlijks ongeveer 1500 studenten af.

En dan het plan om het collegegeld met honderd euro te verhogen. De circa 180 duizend universitaire studenten hoesten dus in diezelfde zes jaar 108 miljoen euro extra op. Staatssecretaris Rutte verdedigt dat als volgt: “Een studie kost gemiddeld zo’n 6500 euro per jaar. Vijfduizend euro betaalt de overheid, en studenten op dit moment zo’n 1500 euro. Dat is minder dan 25 procent. Dus om nu nog honderd euro extra aan de studenten te vragen… Ik denk dat dat heel goed verdedigbaar is; ook gezien het profijt dat studenten van hun studie hebben.”

Dit profijtbeginsel moet vaker worden toegepast. Ik las ergens dat een gevangene 125 euro per dag kost. Op jaarbasis is dat de volledige prijs van zeven studenten. Het lijkt me redelijk dat gedetineerden daar zelf 25 procent van betalen. Rutte vindt immers dat studenten 25 procent van de kosten van hun studie zelf moeten betalen. Dat geld mogen ze fijn gaan lenen, en later (met rente) terugbetalen.

Toen Ferdi E. (de moordenaar van Gerrit Jan Heijn) na dertien jaar uit de bak kwam, lag er 700 duizend gulden wao op hem te wachten. Samen met de kosten voor zijn detentie, kostte deze moordvent de samenleving bijna één miljoen euro.

Die uitspraak van Rutte staat op de website van zijn departement. Daar vond ik ook een onderzoek uit 2002 getiteld ‘De maatschappelijke betekenis van het hoger onderwijs’. En wat lees ik daar? ‘Men kan verwachten dat als het collegegeld met honderd euro stijgt de deelname aan het hoger onderwijs met ongeveer 0,7 procent afneemt.’ Die maatregel kost dus 1300 studenten. Daarover hoorde ik Rutte niet, en daarover lees ik niets in de begroting.

Ik raadpleegde ook de miljoenennota, en in het bijzonder de begroting van Onderwijs. Volstrekt onleesbaar, het lijkt wel een wedstrijd lange woorden maken (‘macrodoelmatigheidsinstrumentarium’). In tabel 6.2 vond ik die vermaledijde verhoging van honderd euro. De tabel geeft mutaties aan; onder ‘2006’ staat ‘-16,9′. De eenheid is duizend euro, dus hier staat -16900 euro. Dat minteken zal wel iets boekhoudtechnisch zijn, maar waar komt die 16.900 euro vandaan? Ik had al uitgerekend dat de extra opbrengst van die IQ-tax in 2006 zo’n 18 miljoen euro is. Maar het bedrag in de tabel is ruwweg duizend maal lager… Was de eenheid dan misschien ‘miljoen euro’, in plaats van ‘duizend euro’? Een geval van ‘oeps!’, of ben ik nou gek?

Kan iemand mij tenslotte uitleggen waarom het opsluiten van een boef zevenmaal duurder is dan het op het opleiden van een nieuwe pilaar voor onze kenniseconomie?

Dap Hartmann is astronoom en werkt als universitair docent aan de faculteit TBM.