In het spoor van de Effie

Met vijftig Belgen in een Fokker 50. Dat klinkt als het begin van een mop. Tijd om erover na te denken is er niet. De veiligheidsriemen moeten vast en het toestel rolt richting startbaan op vliegveld Zestienhoven.

Ruim een half uur later valt het bestek met een klap terug op zijn plek. Na tien seconden rond te hebben gezweefd achter in het vliegtuig. Gewichtloos? Ja, want de piloot manoeuvreert de Fokker tweemaal in een zogenaamde paraboolvlucht. Dus eerst stijl omhoog, dan vervolgens met een soepele duik weer naar beneden. Hierdoor bevindt alles in het vliegtuig zichgedurende een aantal seconden in een min of meer gewichtloze toestand. Leuk om astronautenfilms als Apollo 13 op te nemen. Of om nieuwe eerstejaars uit België te werven.

En dat doet L&R. Met succes, want nog nooit eerder zag een groep scholieren er zo overtuigd uit als vandaag. Zelfs de mensen die na afloop van alle vlieggeweld de kotszak moesten aanspreken, blijken vastberaden om door te zetten en in Delft een ‘kot’ te zoeken.

Met hun vaders en moeders zijn de potentiële L&R-studenten al vroeg vanuit Vlaanderen vertrokken. Ouders en scholieren ieder een eigen programma, waarbij de toekomstige studenten een pittige dosis natuurkunde over zich uitgestort krijgen. Dit om te voorkomen dat de Belgen een te simpel beeld krijgen van de Delftse ingenieursopleiding: ,,In Nederland gebruiken ze een andere gaswet. Op zich met een eenvoudige afleiding, ik zal ‘m even voordoen op het bord.” Zo worden onder leiding van Belgische ouderejaars de eerste hobbels vast genomen.

Maar de opvallend timide scholieren worden pas wakker wanneer de Fokker van de Vlaamse Luchtvaart Maatschappij in zicht komt. Of het een bewuste symboliek is? Vandaag lijkt L&R niets aan het toeval over te laten. De captain kondigt aan wat de bedoeling is. Beginnend bij de topsnelheid zal de snelheid van het toestel stapsgewijs verminderd worden tot een stall dreigt, oftewel tot het toestel uit de lucht dreigt te vallen. ,,Dit zijn allemaal dingen die je normaal nooit op een lijnvlucht zult meemaken”, grijnst practicumleider ing. D.M. van Paassen. Na het levensechte practicum is er nog tijd over voor wat stuntwerk. Zoals een ’twee-g bocht’. Maar de paraboolvlucht is het onbetwiste hoogtepunt. Van Paassen adviseert om een pen in de lucht te laten zweven. ,,Ik begrijp niet waarom ze dit soort dingen bij andere faculteiten nooit doen.”

Het maakt de scholieren niets uit. Want als de neus van het toestel de paraboolbeweging inzet, lijkt de wereld omgekeerd te worden en willen de benen omhoog. Er hangt een balpen in de lucht. Alles draait, alleen de veiligheidsgordel weerhoudt een ambitieuze would-be Ockels ervan om een klein ruimtewandelingetje te maken. ,,Holy fuck wat is dat gaaf”, zegt een mondige Vlaming.

Wat het allemaal niet kost? En of het klopt dat je dit soort dingen bijna nooit tijdens je studie doet? Ach, het maakt allemaal niets uit. Want L&R heeft zojuist weer bijna vijftig Belgen en een Delta-verslaggever voor zich gewonnen.

Als enige TU-opleiding scoort L&R nog onder scholieren. Is de rest te laat? Of kan dit winnende concept de redding zijn voor met werving worstelende faculteiten.

Vorige week werd de Lucht- en Ruimtevaartcampagne bekroond met een bronzen Effie. Dat de werving-nieuwe-stijl succesvol is, blijkt wel uit de vooraanmeldingscijfers. Tot nu toe is L&R er als enige grote Delftse faculteit in geslaagd om meer aanmeldingen binnen te halen dan vorig jaar, zelfs zo’n zeventig meer.

Het contrast met de andere Delftse opleidingen is schrijnend. Joyce Van Middelkoop is voorlichter bij Technische Natuurwetenschappen en heeft dagelijks te maken met een teruglopende belangstelling voor technische studies: ,,Ik maak me oprecht zorgen. Ik werk hier nu vijf jaar en in die tijd is het alleen maar verder teruggelopen.” Over de door reclamebureau BartelsVerdonk bedachte campagne zegt Van Middelkoop: ,,Het is een goed idee, ook voor natuurkunde… als we het geld ervoor hadden. Er is zo verschrikkelijk veel geld nodig, dan praat je over tonnen. Bij Materiaalkunde hebben ze een paar jaar geleden exact hetzelfde bureau in de arm genomen. Maar na één advertentie in de Kijk was het geld op.”

Het jaarbudget voor de werving bij Lucht- en Ruimtevaart ligt tussen de twee en vijf ton. Daar wordt een compleet pakket aan advertenties, een cd-rom en een hele direct-mailcampagne voor gefinancierd.

Rector Wakker, zelf afkomstig van L&R, wil die faculteit vooral ‘complimenteren met het succes’. Toch plaatst hij een kanttekening: ,,Ik wil vooral dat studenten die hier binnenkomen gelukkige studenten worden. Studenten die ook na twee jaar nog steeds blijven. Want werving moet in het belang van de student zijn, niet van de organisatie.”

De rector magnificus is niet van mening dat de marketing bij Lucht- en Ruimtevaart studenten ‘wegsnoept’ bij andere Delftse faculteiten. ,,Volgens mij is de boodschap goed en eerlijk.”

Van Middelkoop denkt daar anders over: ,,Ik hoop dat studenten met de juiste informatie worden binnengehaald. Maar ik sluit niet uit dat ze mensen bij Materiaalkunde en Technische Natuurkunde weglokken. Want dat zijn typisch studies waarvan de studenten eventueel twijfelen over L&R.”

Ook Werktuigbouwkunde is niet onverdeeld enthousiast over de L&R-campagne. Onderwijsdirecteur dr.ir. S.A. Miedema: ,,Op de cd-rom die Lucht- en Ruimtevaart verspreid staat bijvoorbeeld een student die zegt dat zijn opleiding een soort ‘superwerktuigbouw’ is. Dan ben je volgens ons wel degelijk bezig om elkaar binnen de TU te beconcurreren.” De Voogd stelde onlangs bij een discussiebijeenkomst bij Werktuigbouwkunde bang te zijn dat er een probleem komt bij L&R omdat er studenten geworven zijn met niet helemaal het juiste beeld van de studie.
Groei

Waarom komt de boodschap van andere faculteiten niet over? Wellicht is het slim om nu te profiteren van de ervaring die is opgedaan bij L&R. Wakker: ,,Andere faculteiten zouden met een dergelijke campagne ook succesvol kunnen zijn. Maar kijk uit; studenten werven is niet de hoofdzaak. Wij willen ook juist de excellente student binnenhalen. Dat de TU een grote universiteit is, is niet vanzelfsprekend. We hoeven niet per se te groeien. Maar het zou een slechte zaak zijn wanneer we studenten mislopen doordat ze de juiste informatie missen.”

,,Het college legt een hoge prioriteit bij het werven van nieuwe studenten. Maar het lijkt me geen goed idee als alle faculteiten een eigen campagne gaan voeren. Daarvoor hebben we een centrale marketinggroep.” Wakker vindt wel dat de TU zich vaak té terughoudend opstelt: ,,Studenten werven is een lastige zaak. Maar ik vraag me wel eens af of we wel de juiste boodschap afgeven. De TU heeft moeite om zich sappig te presenteren.”

De oorzaak hiervan ligt volgens Van Middelkoop voor een deel bij de Communicatie en Marketinggroep. ,,Er zou meer effort in gestoken kunnen worden. En dat kan alleen met meer geld. Neem de voorlichting op scholen, die wordt nu door iemand met een halve aanstelling geregeld. Daardoor kan de TU zich alleen presenteren op scholen die daarom vragen, die de TU al kennen.” Dit terwijl het geven van informatie aan scholen en docenten die minder bekend zijn met de Delftse opleidingen juist een speerpunt is binnen de L&R-campagne.

In de vooraanmeldingen lijkt de TU steeds meer terrein te verliezen aan de concurrerende opleidingen elders in Nederland. Wordt het niet steeds moeilijker, zo niet onmogelijk om die trend om te keren?

Werktuigbouw-onderwijsdirecteur Miedema: ,,Natuurlijk, het duurt sowieso een jaar of vier om een imago te veranderen. En dan kun je net als wij al een langere tijd bezig zijn met onderwijsvernieuwing, toch duurt het dan lang voor je resultaat zult zien. We hebben als TU te lang op onze roem geteerd.”

Volgens Miedema moeten er andere prioriteiten gesteld worden. Minder geld voor gebouwen, meer voor de ‘primaire processen’. ,,Het is toch merkwaardig om te zien dat er hier voor Werktuigbouw en IO voor tachtig miljoen wordt verbouwd, terwijl de organisatie met een kwart moet inkrimpen. De werving van studenten wordt daar de dupe van.”

Met vijftig Belgen in een Fokker 50. Dat klinkt als het begin van een mop. Tijd om erover na te denken is er niet. De veiligheidsriemen moeten vast en het toestel rolt richting startbaan op vliegveld Zestienhoven.

Ruim een half uur later valt het bestek met een klap terug op zijn plek. Na tien seconden rond te hebben gezweefd achter in het vliegtuig. Gewichtloos? Ja, want de piloot manoeuvreert de Fokker tweemaal in een zogenaamde paraboolvlucht. Dus eerst stijl omhoog, dan vervolgens met een soepele duik weer naar beneden. Hierdoor bevindt alles in het vliegtuig zichgedurende een aantal seconden in een min of meer gewichtloze toestand. Leuk om astronautenfilms als Apollo 13 op te nemen. Of om nieuwe eerstejaars uit België te werven.

En dat doet L&R. Met succes, want nog nooit eerder zag een groep scholieren er zo overtuigd uit als vandaag. Zelfs de mensen die na afloop van alle vlieggeweld de kotszak moesten aanspreken, blijken vastberaden om door te zetten en in Delft een ‘kot’ te zoeken.

Met hun vaders en moeders zijn de potentiële L&R-studenten al vroeg vanuit Vlaanderen vertrokken. Ouders en scholieren ieder een eigen programma, waarbij de toekomstige studenten een pittige dosis natuurkunde over zich uitgestort krijgen. Dit om te voorkomen dat de Belgen een te simpel beeld krijgen van de Delftse ingenieursopleiding: ,,In Nederland gebruiken ze een andere gaswet. Op zich met een eenvoudige afleiding, ik zal ‘m even voordoen op het bord.” Zo worden onder leiding van Belgische ouderejaars de eerste hobbels vast genomen.

Maar de opvallend timide scholieren worden pas wakker wanneer de Fokker van de Vlaamse Luchtvaart Maatschappij in zicht komt. Of het een bewuste symboliek is? Vandaag lijkt L&R niets aan het toeval over te laten. De captain kondigt aan wat de bedoeling is. Beginnend bij de topsnelheid zal de snelheid van het toestel stapsgewijs verminderd worden tot een stall dreigt, oftewel tot het toestel uit de lucht dreigt te vallen. ,,Dit zijn allemaal dingen die je normaal nooit op een lijnvlucht zult meemaken”, grijnst practicumleider ing. D.M. van Paassen. Na het levensechte practicum is er nog tijd over voor wat stuntwerk. Zoals een ’twee-g bocht’. Maar de paraboolvlucht is het onbetwiste hoogtepunt. Van Paassen adviseert om een pen in de lucht te laten zweven. ,,Ik begrijp niet waarom ze dit soort dingen bij andere faculteiten nooit doen.”

Het maakt de scholieren niets uit. Want als de neus van het toestel de paraboolbeweging inzet, lijkt de wereld omgekeerd te worden en willen de benen omhoog. Er hangt een balpen in de lucht. Alles draait, alleen de veiligheidsgordel weerhoudt een ambitieuze would-be Ockels ervan om een klein ruimtewandelingetje te maken. ,,Holy fuck wat is dat gaaf”, zegt een mondige Vlaming.

Wat het allemaal niet kost? En of het klopt dat je dit soort dingen bijna nooit tijdens je studie doet? Ach, het maakt allemaal niets uit. Want L&R heeft zojuist weer bijna vijftig Belgen en een Delta-verslaggever voor zich gewonnen.