Wetenschap

Heel ver kijken met een draadloze laserbril

Een chirurg die vanuit het ziekenhuis via een laserbril naar een gewonde kijkt, en zo het ambulancepersoneel kan instrueren. Het Dioc van prof.dr.ir. E. Deprettere onderzoekt hoe beelden draadloos kunnen worden overgezonden.

Wie beneden in de kelder van het gebouw van Elektrotechniek de verzameling telexapparaten en de nooit in de handel gekomen beeldtelefoons passeert, komt uiteindelijk uit bij een kleine, afgesloten ruimte. Hier bevindt zich het crème de la crème van de moderne communicatietechnologie: een demonstratiemodel dat de mogelijkheden van draadloze visuele communicatie (Ubicom) duidelijk moet maken.

Erg spectaculair ziet het eerste resultaat van het Ubicomprogramma van prof.dr.ir. E. Deprettere er niet uit: twee computers op een tafeltje in de hoek, een draadloos bestuurde laserbril en een vierkante antenne aan het plafond. Dat is alles. ,,Dit demonstratiemodel is een zwak afgietsel van waar we naar toe willen”, verduidelijkt Deprettere. ,,Het is nu nog opgebouwd uit in de handel verkrijgbare componenten. We gaan echter alle onderdelen zelf bouwen.”

Hoewel het Dioc officieel in juli 1997 van start ging, duurde het vanwege gebrek aan medewerkers tot januari 1998 voordat het programma daadwerkelijk begon. Nu werkt er bij het Dioc een veertiental promovendi en postdocs en hun begeleiders uit drie faculteiten: Technische Natuurwetenschappen, Civiele Techniek en Geowetenschappen en Informatietechnologie en Systemen.

Het eerste halfjaar werkte het Dioc alleen aan het demonstratiemodel. In januari werd dat model in de aula gedemonstreerd aan zo’n honderdvijftig geïnteresseerden.

Tijdens het maken van het demonstratiemodel zijn alle uitgevoerde stappen uitvoerig gedocumenteerd, iets wat er in de academische wereld nog wel eens bij inschiet. Volgens Deprettere is dit erg belangrijk. ,,Stel dat iedereen weggekocht wordt, dan zou er een enorme hoeveelheid kennis verloren gaan.”

Draadloze visuele communicatie gaat volgens Deprettere een grote toekomst tegemoet. Deze vorm van communicatie is praktisch toe te passen bij onderhoudswerkzaamheden van apparatuur op verschillende locaties. Terwijl nu een onderhoudsmonteur het land afreist met een dikke stapel handleidingen achterin de auto, kan in de toekomst dezelfde persoon draadloos in verbinding staan met het hoofdkantoor. Tijdens het openschroeven van het te repareren apparaat volgt een camera op zijn voorhoofd zijn handelingen; een deskundige op het hoofdkantoor kan het proces zo direct begeleiden.

Ook bij calamiteiten kan een dergelijk systeem uitkomst bieden. Bijvoorbeeld doordat een ambulanceverpleegkundige aan een arts in het ziekenhuis beelden zendt over de toestand van een verkeersslachtoffer. De verpleegkundige kan dan aan de hand van instructies van de arts alvast de meest noodzakelijke handelingen verrichten, terwijl de arts zich beter kan voorbereiden op de komst van de patiënt.
Megabyte

Om de draadloze visuele communicatie tot stand te brengen zijn halfdoorlaatbare laserbrillen nodig. Maar het is ook denkbaar dat er een scanningtechniek aan te pas komt, waarbij laserstralen de beelden direct op het netvlies projecteren.

Bij mobiele communicatie via videobeelden is de uitwisseling van grote hoeveelheden gegevens, ongeveer één megabyte per seconde, één van de problemen. Eén megabyte per seconde is te veel voor een mobiele omgeving en één van de deelonderzoeken richt zich dan ook op het vinden van de betere compressietechnieken.

De nationale industrie heeft nog niet veel belangstelling voor dit onderzoek getoond, maar Deprettere heeft zelf ook met opzet nog geen toenadering tot het bedrijfsleven gezocht. ,,De industrie is vooral geïnteresseerd in kant en klare oplossingen op de korte termijn. Ons doel is om morgen te laten zien wat overmorgen in zicht komt. Bovendien is de industrie momenteel veel meer op spraaktechnologie gericht”, vertelt Deprettere. ,,Ons demonstratiemodel is ook niet bedoeld om bezoekers te imponeren. We willen vooral metingen verrichten.”

Enkele bedrijven zijn al geïnteresseerd, zoals bijvoorbeeld Océ. ,,Ook van het ruimtevaartbedrijf Estec verwachten we veel interesse. Als een ruimtevaarder straks in de ruimte onderhoud moet verrichten, kan hij moeilijk een stapel handboeken meezeulen.”

Wie beneden in de kelder van het gebouw van Elektrotechniek de verzameling telexapparaten en de nooit in de handel gekomen beeldtelefoons passeert, komt uiteindelijk uit bij een kleine, afgesloten ruimte. Hier bevindt zich het crème de la crème van de moderne communicatietechnologie: een demonstratiemodel dat de mogelijkheden van draadloze visuele communicatie (Ubicom) duidelijk moet maken.

Erg spectaculair ziet het eerste resultaat van het Ubicomprogramma van prof.dr.ir. E. Deprettere er niet uit: twee computers op een tafeltje in de hoek, een draadloos bestuurde laserbril en een vierkante antenne aan het plafond. Dat is alles. ,,Dit demonstratiemodel is een zwak afgietsel van waar we naar toe willen”, verduidelijkt Deprettere. ,,Het is nu nog opgebouwd uit in de handel verkrijgbare componenten. We gaan echter alle onderdelen zelf bouwen.”

Hoewel het Dioc officieel in juli 1997 van start ging, duurde het vanwege gebrek aan medewerkers tot januari 1998 voordat het programma daadwerkelijk begon. Nu werkt er bij het Dioc een veertiental promovendi en postdocs en hun begeleiders uit drie faculteiten: Technische Natuurwetenschappen, Civiele Techniek en Geowetenschappen en Informatietechnologie en Systemen.

Het eerste halfjaar werkte het Dioc alleen aan het demonstratiemodel. In januari werd dat model in de aula gedemonstreerd aan zo’n honderdvijftig geïnteresseerden.

Tijdens het maken van het demonstratiemodel zijn alle uitgevoerde stappen uitvoerig gedocumenteerd, iets wat er in de academische wereld nog wel eens bij inschiet. Volgens Deprettere is dit erg belangrijk. ,,Stel dat iedereen weggekocht wordt, dan zou er een enorme hoeveelheid kennis verloren gaan.”

Draadloze visuele communicatie gaat volgens Deprettere een grote toekomst tegemoet. Deze vorm van communicatie is praktisch toe te passen bij onderhoudswerkzaamheden van apparatuur op verschillende locaties. Terwijl nu een onderhoudsmonteur het land afreist met een dikke stapel handleidingen achterin de auto, kan in de toekomst dezelfde persoon draadloos in verbinding staan met het hoofdkantoor. Tijdens het openschroeven van het te repareren apparaat volgt een camera op zijn voorhoofd zijn handelingen; een deskundige op het hoofdkantoor kan het proces zo direct begeleiden.

Ook bij calamiteiten kan een dergelijk systeem uitkomst bieden. Bijvoorbeeld doordat een ambulanceverpleegkundige aan een arts in het ziekenhuis beelden zendt over de toestand van een verkeersslachtoffer. De verpleegkundige kan dan aan de hand van instructies van de arts alvast de meest noodzakelijke handelingen verrichten, terwijl de arts zich beter kan voorbereiden op de komst van de patiënt.
Megabyte

Om de draadloze visuele communicatie tot stand te brengen zijn halfdoorlaatbare laserbrillen nodig. Maar het is ook denkbaar dat er een scanningtechniek aan te pas komt, waarbij laserstralen de beelden direct op het netvlies projecteren.

Bij mobiele communicatie via videobeelden is de uitwisseling van grote hoeveelheden gegevens, ongeveer één megabyte per seconde, één van de problemen. Eén megabyte per seconde is te veel voor een mobiele omgeving en één van de deelonderzoeken richt zich dan ook op het vinden van de betere compressietechnieken.

De nationale industrie heeft nog niet veel belangstelling voor dit onderzoek getoond, maar Deprettere heeft zelf ook met opzet nog geen toenadering tot het bedrijfsleven gezocht. ,,De industrie is vooral geïnteresseerd in kant en klare oplossingen op de korte termijn. Ons doel is om morgen te laten zien wat overmorgen in zicht komt. Bovendien is de industrie momenteel veel meer op spraaktechnologie gericht”, vertelt Deprettere. ,,Ons demonstratiemodel is ook niet bedoeld om bezoekers te imponeren. We willen vooral metingen verrichten.”

Enkele bedrijven zijn al geïnteresseerd, zoals bijvoorbeeld Océ. ,,Ook van het ruimtevaartbedrijf Estec verwachten we veel interesse. Als een ruimtevaarder straks in de ruimte onderhoud moet verrichten, kan hij moeilijk een stapel handboeken meezeulen.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.