Heeft master wetenschaps communicatie nog toekomst in Delft?

Het nieuws kwam aan het licht door een oproep van wetenschapscommunicatieclub SciCom NL. Het bestuur, waarvan TU-wetenschapsvoorlichters Roy Meijer en Aldo Brinkman lid zijn, sprak daarin zijn verbazing uit over het verdwijnen van de track communication design for innovation (CDI), zoals de opleiding voluit heet. “In de academische actualiteit begint het Erkennen en Waarderenprogramma steeds meer vorm te krijgen en naast onderwijs en onderzoek wordt hierin het grote belang van gedegen wetenschapscommunicatie onderkend. De vraag naar expertise op dit gebied gaat met Erkennen en Waarderen alleen maar groter worden, daarom alleen al zou het heel ongelukkig zijn als een opleiding in dit vakgebied zou verdwijnen”, schrijft het bestuur.

Wat is er aan de hand? Paulien Herder, sinds maart 2021 decaan van de faculteit Technische Natuurwetenschappen (TNW), besloot in augustus om de afstudeerrichting voor wetenschapscommunicatie te sluiten. Zij bevestigt dat per e-mail en laat weten dat daar een ‘uitgebreide oriëntatie’ aan vooraf ging. De track CDI, die tot 2019 bekendstond als science communication, vormt momenteel samen met de track science education (de lerarenopleiding) de masteropleiding science education and communication (SEC). De gelijknamige afdeling is gehuisvest in het oude gebouw voor technische natuurkunde. 

Volgens Herder is er sprake van ‘een slechte match’. “Het huidige CDI-onderwijs past niet in het strategisch onderwijsportfolio van de faculteit. Dat bestaat uit maatschappelijk relevant onderwijs op het raakvlak van natuurwetenschappen en techniek.” De lerarenopleiding blijft wel intact.

‘We hebben goede hoop op een mooie nieuwe plek’

Voor zittende studenten heeft het verdwijnen van de track geen consequenties, verzekert Herder. “Aan alle masterstudenten die al deelnemen aan het CDI-programma [..] zullen de waarborgen voor het afronden van de opleiding worden nagekomen door de faculteit TNW, conform de TU Delft regelgeving.”

Relevantie
SciCom snapt het niet. Het spreekt van ‘wereldwijd uniek’ onderwijs en onderzoek dat dreigt te verdwijnen. “De groep onderscheidt zich in binnen het brede vakgebied van de wetenschapscommunicatie door de focus op toegepast onderzoek naar de publiek-private interactie en samenwerking tussen wetenschappers, ingenieurs, beleidsmakers en bedrijfsontwikkelaars.”

De medewerkers en studenten van de opleiding zelf zoeken vooral naar nieuwe mogelijkheden. “Voor nu is het belangrijk dat studenten hun opleiding kunnen afronden”, zegt Caroline Wehrmann, die de mastertrack samen met Maarten van der Sanden en anderen opzette. Ze zegt niet negatief te willen zijn en zich toe te leggen op gesprekken met collega’s op andere faculteiten om ‘een onderdak te vinden voor ons onderzoek en onderwijs’.

Student Sybe Andringa kijkt er als secretaris van studievereniging Intersection hetzelfde naar. “Uiteraard zijn we als studenten en als studievereniging erg geschrokken van het nieuws dat CDI weggaat bij TNW. We kijken echter vooruit en hebben goede hoop dat er een mooie nieuwe plek voor deze studie gevonden wordt. Hierover denken we als studenten en als studievereniging actief mee met de CDI-docenten.”

Aantallen
Vice president education en lid van het college van bestuur Rob Mudde bevestigt dat er momenteel ‘een zoekproces loopt in Delft’. Hij hoopt dat de opleiding op een andere plek meer studenten zal trekken. “De track is sinds haar start sub-kritisch gebleven. Het aantal studenten dat jaarlijks instroomde, bleef onder de in Delft gestelde norm van minimaal twintig studenten per jaar. Een hogere instroom kan wellicht bewerkstelligd worden met een betere fit in een ander opleidingsportfolio.”

^{NB: In 2020 is het van een student niet duidelijk bij welke opleiding deze hoort. Daarom hebben wij deze persoon opgedeeld.}

Bloeiend veld
In Delft zoekt nu dus een kleine, maar volgens kenners unieke afdeling naar een nieuw onderkomen. Elders in Nederland bloeit het veld juist. Vlak voor de zomer nam minister Dijkgraaf het initiatief voor een nationaal centrum voor Wetenschapscommunicatie (dit keer met hoofdletter). Aan de Universiteit Leiden is Ivo van Vulpen aangesteld als hoogleraar op dit vakgebied, naast Ionica Smeets. In Eindhoven (TU/e) vervult NRC-wetenschapsjournalist Margriet van der Heijden die rol vanaf eind vorig jaar parttime. Waar blijft de TU Delft, kun je je afvragen.

Rob Mudde ziet dat anders: “Je zou ook kunnen beargumenteren, dat het feit dat er in Leiden extra wordt ingezet op science communication, zorgt voor focus en massa daar. Voor geïnteresseerde studenten is Leiden 20 kilometer verderop. We hebben in LDE-verband een heel goede samenwerking met Leiden. Waarom overal alles? Het lijkt me juist goed om met elkaar te zorgen voor voldoende aanbod en niet in de val te trappen dat iedereen alles moet doen.”

• Komende zomer vindt het wereldcongres Public Communication of Science and Technology (PCST2023) plaats in Rotterdam onder voorzitterschap van CDI-medeoprichter Maarten van der Sanden. Dat het congres voor de tweede keer in Europa wordt gehouden, is volgens SciCom een blijk van waardering voor de Delftse groep: “Normaal gesproken ‘rouleren’ de conferenties over de verschillende werelddelen, dus dit zegt iets over de waardering die de internationale gemeenschap heeft voor deze groep en haar onderwijs en onderzoek.”

Update 07-11-2022

Ruim twee maal zoveel studenten kiezen ervoor om een minor in wetenschapscommunicatie of -educatie te volgen in plaats van een van de masteropleidingen. De toekomst van de minors is momenteel ongewis. Die hangt namelijk af van de lopende onderhandelingen met diverse faculteiten, laat Wehrmann weten.