Gedurfd en uitgekiend tijdsdocument

De Kunsthal in Rotterdam opent zaterdag een tentoonstelling over tien jaar Boomerang.

Een van de nieuwste freecards is een vrolijk gekleurd kartonnetje met de tekst ‘Hoera’. De tekst kan worden uitgescheurd en als kroontje op het hoofd worden gezet: Boomerang bestaat tien jaar. In die tijd verschenen 1,9 miljard kaarten met bijna 9.300 verschillende ontwerpen in de rekjes.

Rekken met gratis commerciële kaarten bestonden al voor 1993 in het buitenland. De combinatie van redactionele kaarten en advertentiekaarten als een ’tijdschrift aan de muur’ is echter een vondst van Boomerang-oprichters Pierre Karsten en Ernst Coenen.

,,Geinig toch?” roept algemeen directeur Coen Alewijnse met een uitgescheurd ‘Hoera’ in zijn haar. Het Amsterdamse bedrijfsverzamelgebouw waarin Boomerang is gevestigd, vlakbij hotspot de Zuid-As, is een echt creativiteitshonk. Ruim, licht, met veel computers en ter ontspanning een stapel glossy lectuur, een tafelvoetbal en een boksbal. Zo’n 25 medewerkers telt de vestiging in Amsterdam, daarnaast werken nog tientallen mensen in de distributie en enkele honderden in het buitenland.

Voordat Alewijnse anderhalf jaar geleden bij Boomerang begon, produceerde hij televisieprogramma’s als ‘Toys For Boys’, ‘Last Minute’ en kinderprogramma’s voor de Vpro. ,,Verder heb ik voor Endemol een concept ontwikkeld dat de meeste mensen waarschijnlijk vandaag nog van het scherm zouden willen: call-tv.” Hij grijnst. ,,Ik ben er nog trots op ook.”

,,Deze kaart is ook leuk”, wijst Alewijnse op een reclame van Talea-amerettolikeur. Op de voorkant het silhouet van een beslagen likeurfles met daaronder de tekst ‘Maak me nat en zie meer’. Alewijnse poetst met natgemaakte vinger over de kaart. ,,Maak me nat en… er verschijnt een lekker ding in de fles.”

Controversieel

Elke leeftijdscategorie wordt door Boomerang doelgericht met kaarten bestookt, zodat adverteerders op maat reclame kunnen maken voor hun product. Er zijn aparte rekjes voor middelbare scholen, universiteiten, kroegen, bioscopen, sportscholen, culturele instellingen en, sinds kort, restaurants. ,,Op universiteiten en in kroegen durven adverteerders het meest”, is de ervaring van Alewijnse.

De rekken zelf zijn aangepast aan hun omgeving: in bioscopen staan grote molens met veel kaarten, op middelbare scholen robuuste rekjes waaruit maar één kaart tegelijk kan worden gepakt. ,,Scholieren hebben de neiging hele stapels tegelijk mee te nemen”, volgens Alewijnse. Kroegen krijgen binnenkort een nieuw rek: transparant en uitgerust met meer kaarten.

Tien jaar freecards geven een aardig overzicht van vormgeving, politieke stellingname en maatschappelijke onrust door de jaren heen. ,,De Franse ambassade kreeg zakken vol post na een kaart met een oproep aan Chirac om de kernwapentests te stoppen”, herinnert Alewijnse zich. ,,Legendarisch is ook de kaart waarop Meneer de Uil Juffrouw Ooievaar van achteren neemt.”

Het voornaamste criterium voor kaarten die adverteerders en kunstenaars aanbieden is volgens de algemeen directeur dat de kaart ,,iets moet losmaken, iets met de ontvanger moet doen”. Dat lijkt aardig te lukken. ,,Sommige mensen zijn werkelijk gek van de kaarten”, weet Alewijnse. Hij trekt een geelgekafte catalogus uit de kast, uitgegeven door de Vereniging Documentatie Prentbriefkaarten (VDP). ,,Alle verschenen kaarten staan hierin. Vroege exemplaren zijn inmiddels soms twee- tot driehonderd euro waard.”

Ander bewijs dat de kaarten iets losmaken vormen berispingen door advocaten en de Reclame Code Commissie. ,,Vorig jaar hadden we gelazer met Dick Bruna-kaarten”, herinnert Alewijnse zich. ,,En een kaart over lasergamen werd door de lasergamebranche niet zo gewaardeerd: ‘Shot my wife, drank beer’.” De directeur peinst er echter niet over om kaarten bij voorbaat ter discussie te stellen. ,,De kaarten zitten maar twee weken in de rekjes”, relativeert hij. ,,Bovendien, sommige dingen moet je gewoon doen.”

‘Tien jaar Boomerang’ toont ruim duizend kaarten van zowel kunstenaars als adverteerders. Van 4 oktober tot en met 7 december in de Kunsthal in Rotterdam. Een week later verschijnt een boek met onder andere Freecards en boze brieven van advocaten.

www.boomerang.nl

www.kunsthal.nl

Een freecard tegen Franse kernproeven, een freecard waarop Meneer de Uil Juffrouw Ooievaar van achteren neemt, een freecard met de tekst ‘kutNederlanders’ als reactie op ‘kutMarokkanen’; de gratis Boomerang-kaarten vormen onmiskenbaar een tijdsdocument. De Kunsthal in Rotterdam opent zaterdag een tentoonstelling over tien jaar Boomerang.

Een van de nieuwste freecards is een vrolijk gekleurd kartonnetje met de tekst ‘Hoera’. De tekst kan worden uitgescheurd en als kroontje op het hoofd worden gezet: Boomerang bestaat tien jaar. In die tijd verschenen 1,9 miljard kaarten met bijna 9.300 verschillende ontwerpen in de rekjes.

Rekken met gratis commerciële kaarten bestonden al voor 1993 in het buitenland. De combinatie van redactionele kaarten en advertentiekaarten als een ’tijdschrift aan de muur’ is echter een vondst van Boomerang-oprichters Pierre Karsten en Ernst Coenen.

,,Geinig toch?” roept algemeen directeur Coen Alewijnse met een uitgescheurd ‘Hoera’ in zijn haar. Het Amsterdamse bedrijfsverzamelgebouw waarin Boomerang is gevestigd, vlakbij hotspot de Zuid-As, is een echt creativiteitshonk. Ruim, licht, met veel computers en ter ontspanning een stapel glossy lectuur, een tafelvoetbal en een boksbal. Zo’n 25 medewerkers telt de vestiging in Amsterdam, daarnaast werken nog tientallen mensen in de distributie en enkele honderden in het buitenland.

Voordat Alewijnse anderhalf jaar geleden bij Boomerang begon, produceerde hij televisieprogramma’s als ‘Toys For Boys’, ‘Last Minute’ en kinderprogramma’s voor de Vpro. ,,Verder heb ik voor Endemol een concept ontwikkeld dat de meeste mensen waarschijnlijk vandaag nog van het scherm zouden willen: call-tv.” Hij grijnst. ,,Ik ben er nog trots op ook.”

,,Deze kaart is ook leuk”, wijst Alewijnse op een reclame van Talea-amerettolikeur. Op de voorkant het silhouet van een beslagen likeurfles met daaronder de tekst ‘Maak me nat en zie meer’. Alewijnse poetst met natgemaakte vinger over de kaart. ,,Maak me nat en… er verschijnt een lekker ding in de fles.”

Controversieel

Elke leeftijdscategorie wordt door Boomerang doelgericht met kaarten bestookt, zodat adverteerders op maat reclame kunnen maken voor hun product. Er zijn aparte rekjes voor middelbare scholen, universiteiten, kroegen, bioscopen, sportscholen, culturele instellingen en, sinds kort, restaurants. ,,Op universiteiten en in kroegen durven adverteerders het meest”, is de ervaring van Alewijnse.

De rekken zelf zijn aangepast aan hun omgeving: in bioscopen staan grote molens met veel kaarten, op middelbare scholen robuuste rekjes waaruit maar één kaart tegelijk kan worden gepakt. ,,Scholieren hebben de neiging hele stapels tegelijk mee te nemen”, volgens Alewijnse. Kroegen krijgen binnenkort een nieuw rek: transparant en uitgerust met meer kaarten.

Tien jaar freecards geven een aardig overzicht van vormgeving, politieke stellingname en maatschappelijke onrust door de jaren heen. ,,De Franse ambassade kreeg zakken vol post na een kaart met een oproep aan Chirac om de kernwapentests te stoppen”, herinnert Alewijnse zich. ,,Legendarisch is ook de kaart waarop Meneer de Uil Juffrouw Ooievaar van achteren neemt.”

Het voornaamste criterium voor kaarten die adverteerders en kunstenaars aanbieden is volgens de algemeen directeur dat de kaart ,,iets moet losmaken, iets met de ontvanger moet doen”. Dat lijkt aardig te lukken. ,,Sommige mensen zijn werkelijk gek van de kaarten”, weet Alewijnse. Hij trekt een geelgekafte catalogus uit de kast, uitgegeven door de Vereniging Documentatie Prentbriefkaarten (VDP). ,,Alle verschenen kaarten staan hierin. Vroege exemplaren zijn inmiddels soms twee- tot driehonderd euro waard.”

Ander bewijs dat de kaarten iets losmaken vormen berispingen door advocaten en de Reclame Code Commissie. ,,Vorig jaar hadden we gelazer met Dick Bruna-kaarten”, herinnert Alewijnse zich. ,,En een kaart over lasergamen werd door de lasergamebranche niet zo gewaardeerd: ‘Shot my wife, drank beer’.” De directeur peinst er echter niet over om kaarten bij voorbaat ter discussie te stellen. ,,De kaarten zitten maar twee weken in de rekjes”, relativeert hij. ,,Bovendien, sommige dingen moet je gewoon doen.”

‘Tien jaar Boomerang’ toont ruim duizend kaarten van zowel kunstenaars als adverteerders. Van 4 oktober tot en met 7 december in de Kunsthal in Rotterdam. Een week later verschijnt een boek met onder andere Freecards en boze brieven van advocaten.

www.boomerang.nl

www.kunsthal.nl