Egbert Torenbeek

Professor Torenbeek beleefde in 2013 zijn wonderjaar, zijn annus mirabilis waarin alles samenkwam. Hij vierde zijn gouden huwelijksjubileum, hij ontving de prestigieuze Aircraft Design Award van het American Institute of Aeronautics and Astronautics (AIAA) en zijn jongste boek kwam uit bij Wiley: ‘Advanced Aircraft Design’. Het boek wordt in de vakpers aangeraden als ‘een onmisbaar naslagwerk voor studenten, onderzoekers, vliegtuigontwerpers en analisten.’

Toch ging het Torenbeek niet altijd zo voor de wind. Aan zijn succesvolle en plezierige tijd als hoogleraar vliegtuigontwerpen kwam in 1997, kort nadat Fokker failliet ging, na zeventien jaar een onvrijwillig einde. Torenbeek bepleitte destijds het behoud van de kennis van vliegtuig voorontwerpen voor Nederland op de TU-faculteit. “Dat heeft geen indruk gemaakt”, constateert de emeritus gelaten. Hij moest destijds ervaren hoe de poten onder zijn leerstoel werden weggezaagd. In de periode daarna was Torenbeek een aantal jaren conrector tot hij in 2000 met vervroegd pensioen ging. Dat wil zeggen: hij keerde twee dagen per week terug op de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek en werkte verder thuis. “Ik ben gaan zitten en gaan schrijven”, verklaart hij opgewekt. “Geen bestuurswerk meer, geen colleges. Ik keerde terug naar het vak dat ik gehad had.”

In het begin van zijn carrière had Torenbeek al indruk gemaakt met de klassieker ‘Synthesis of Subsonic Airplane Design’ (Delft University Press, 1976) dat in de wandelgangen beter bekendstaat als ‘het Torenboek’. Het paste dus ook wel dat hij zijn loopbaan met een boek zou afsluiten. Torenbeek, die naar eigen zeggen een slechte piloot en een beroerde chauffeur is omdat hij teveel nadenkt, stort zich op een overzicht van zijn vakgebied. Hij baseert zich daarbij op zijn eigen colleges en die van collega Wittenberg die al in 1991 met pensioen ging, maar te druk was met bestuurlijke zaken om zelf te schrijven. Aanvankelijk schreef Torenbeek het boek in het Nederlands om pas tegen het eind van de studieadviseur te vernemen dat L&R het onderwijs Engelstalig wilde maken. Het boek werd vertaald en verscheen in 2009 bij Springer onder de titel ‘Flight Physics’. Torenbeek ging echter onverdroten door en produceerde ook nog het boek ‘Advanced Aircraft Design’, waarin hij geavanceerde concepten en de optimalisering van verkeersvliegtuigen doorneemt. Nieuw is zijn visie op optimalisatie als een multidisciplinair proces.

En nu? Nu is het welletjes. “Ik merk dat ik aan het eind last kreeg van rafels in mijn geheugen”, beschrijft Torenbeek zijn vermoeidheid. Hij neemt zich voor zijn orgellessen weer op te pakken. Bezoekers van de Nieuwe Kerk kunnen zijn spel soms beluisteren als er stukken van Bach, Mendelssohn of Hendrik Andriessen weerklinken en de emeritus zijn schroom heeft overwonnen. Zijn perfectionisme zit hem in de weg. “Het orgel is goed, de leraar en de muziek zijn dat ook, maar mijn eigen techniek schiet tekort.” Het is zijn calvinistische verleden, beseft hij. Hetzelfde streven naar perfectie dat zijn wetenschappelijke reputatie heeft gevestigd, zit hem op het orgel in de weg. Zijn levensmotto: streef altijd naar het sublieme. 

Geboren in 1939 meldt Egbert Torenbeek zich in 1956 bij de toenmalige TH Delft om vliegtuigbouwkunde te studeren. In 1961 studeert hij af en gaat in dienst van de TH een jaar naar de Engelse academie Cranfield Institute of Technology waar hij alles leert over geleide wapens. Terug in Delft geeft hij de voorkeur aan vliegtuigen. In 1980 wordt Torenbeek benoemd als hoogleraar vliegtuigontwerpen. In 2000 ontvangt hij een eredoctoraat van het Moskou Luchtvaartinstituut en in 2013 komt daar de prestigieuze Design Award bij van het AIAA.