Drie keer zoenen

waarom bijvoorbeeld drie zoenen in plaats van twee, maar ook meer serieuze culturele en sociale onderwerpen. Het boek biedt een kritische blik op de hedendaagse Nederlandse maatschappij en maakt de complexiteit van Nederlandse gewoontes inzichtelijk.

In ‘The Low Sky’ legt Han van der Horst op kritische wijze de redenen achter bepaalde eigenaardigheden van de Nederlandse cultuur bloot. Met name voor buitenlandse studenten die meer willen weten over Nederlanders is dat interessant. Ten opzichte van de eerste editie uit 1995 is vooral de ondertoon van deze laatste versie, uit november 2006, anders: de lezer wordt zich bewust van de groeiende onrust in het hart van de Nederlandse samenleving.

‘The Low Sky’ is een bijzonder relevante interpretatie van de onzichtbare invloeden die de radicale veranderingen in de huidige maatschappij voeden. Toch is dit geen plaatjesboek vol windmolens en bollenvelden. Van der Horst is direct op de typisch Nederlandse manier en gebruikt zijn directheid om te verhelderen waarom Nederlanders nou precies zo Nederlands zijn. Voor mensen uit een ander land is dit boek dan ook een haast magische sleutel tot de geheime wereld van de onderliggende normen en waarden die indirect zijn terug te voeren tot Nederland’s calvinistische verleden en de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Hoewel het boek de ondertitel, ‘Understanding the Dutch: the Book that Makes the Netherlands Familiar‘, misschien niet helemaal waarmaakt, maakt het boek de Nederlandse cultuur wel veel toegankelijker. Het gevaar voor de lezer schuilt alleen in het feit dat de auteur telkens vervalt in generalisaties. In het begin lijkt ‘De Nederlanders doen dit zo, omdat…’ nog wel logisch, maar natuurlijk is het onwaarschijnlijk dat een land met 16,5 miljoen inwoners zo uniform is. De auteur richt zich vooral op het uitleggen van clichés, en hoewel dit helpt bij het vormen van een indruk, moet je als lezer toch oppassen dat je de woorden van de schrijver niet als universeel toepasbare karikatuur van de Nederlandse geest ziet.

Clichés zijn dus gevaarlijk, maar met die gedachte in het achterhoofd is dit boek erg nuttig voor iedereen die naar de achterliggende redenen van het gedrag van Nederlanders wil kijken. En dat maakt dit boek nu juist zo interessant: Van der Horst houdt zich verre van observaties (observeren kunnen we immers zelf wel), maar onderzoekt in plaats daarvan het ‘waarom?’.

Het boek is ingedeeld in hoofdstukken die elk een ander aspect van de Nederlandse samenleving behandelen. Deze hoofdstukken hebben namen als Egalitarian (gelovend in gelijkheid), Utilitarian (gericht op nut en functionaliteit), Organized, Trade-oriented en Privacy-minded. In ieder hoofdstuk onderzoekt de auteur zowel de cultuur an sich, als hoe die zich vertaalt naar de individuele burger. Het laatste hoofdstuk, dat de titel “A Land That is Ticking Like a Time Bomb?” draagt, gaat verder in op de ondertoon van het boek, die buitenlanders misschien wel het meest interessant zullen vinden. Van der Horst zet uiteen hoe de aandacht voor integratie en immigratie is toegenomen vanaf het moment dat vliegtuigen de torens van het WTC invlogen op 11 september 2001, tot aan de huidige situatie ten opzichte van buitenlanders.

Ook voor Nederlanders is ‘The Low Sky’ interessant, al is het alleen maar als herinnering aan hoe buitenlanders tegen ze aankijken. En hoewel ze misschien verrast worden door een aantal ongewenste eigenschappen die de schrijver onthult, bij het lezen van dit boek zullen zowel buitenlanders als autochtonen ongetwijfeld instemmend knikken of plotseling in de lach schieten.

Van der Horst is erin geslaagd een compact overzicht van de Nederlandse geschiedenis te combineren met een openhartige kijk op de hedendaagse Nederlandse cultuur. Waar nodig, is het boek zeer kritisch, maar tegelijkertijd sijpelt er een zekere trots door de pagina’s heen. Misschien vat de geciteerde liedtekst van rappers Lange Frans en Baas B het wel het beste samen: “Ik kom uit het land van rood wit blauw en de gouden leeuw/ plunderen de wereld en noemen het de gouden eeuw/ kom uit het land van wietplantages en fietsvierdaagses/ het land waar je een junkie om een fiets kan vragen/ het land dat kampioen werd in ’88/ het land van haring happen, dijken en grachten/ kom uit het land met de meeste culturen per vierkante meter/ maar men is bang om bij de buren te gaan eten/ dit is mijn land.”

The Low Sky door Han van der Horst. 6e herziene editie, gepubliceerd in november 2006 door Scriptum Publishers / Nuffic. ISBN 978-905594-405-7. Online te bestellen voor ongeveer 27 euro.

Vertaling: Christa van den Berg

In ‘The Low Sky’ legt Han van der Horst op kritische wijze de redenen achter bepaalde eigenaardigheden van de Nederlandse cultuur bloot. Met name voor buitenlandse studenten die meer willen weten over Nederlanders is dat interessant. Ten opzichte van de eerste editie uit 1995 is vooral de ondertoon van deze laatste versie, uit november 2006, anders: de lezer wordt zich bewust van de groeiende onrust in het hart van de Nederlandse samenleving.

‘The Low Sky’ is een bijzonder relevante interpretatie van de onzichtbare invloeden die de radicale veranderingen in de huidige maatschappij voeden. Toch is dit geen plaatjesboek vol windmolens en bollenvelden. Van der Horst is direct op de typisch Nederlandse manier en gebruikt zijn directheid om te verhelderen waarom Nederlanders nou precies zo Nederlands zijn. Voor mensen uit een ander land is dit boek dan ook een haast magische sleutel tot de geheime wereld van de onderliggende normen en waarden die indirect zijn terug te voeren tot Nederland’s calvinistische verleden en de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Hoewel het boek de ondertitel, ‘Understanding the Dutch: the Book that Makes the Netherlands Familiar‘, misschien niet helemaal waarmaakt, maakt het boek de Nederlandse cultuur wel veel toegankelijker. Het gevaar voor de lezer schuilt alleen in het feit dat de auteur telkens vervalt in generalisaties. In het begin lijkt ‘De Nederlanders doen dit zo, omdat…’ nog wel logisch, maar natuurlijk is het onwaarschijnlijk dat een land met 16,5 miljoen inwoners zo uniform is. De auteur richt zich vooral op het uitleggen van clichés, en hoewel dit helpt bij het vormen van een indruk, moet je als lezer toch oppassen dat je de woorden van de schrijver niet als universeel toepasbare karikatuur van de Nederlandse geest ziet.

Clichés zijn dus gevaarlijk, maar met die gedachte in het achterhoofd is dit boek erg nuttig voor iedereen die naar de achterliggende redenen van het gedrag van Nederlanders wil kijken. En dat maakt dit boek nu juist zo interessant: Van der Horst houdt zich verre van observaties (observeren kunnen we immers zelf wel), maar onderzoekt in plaats daarvan het ‘waarom?’.

Het boek is ingedeeld in hoofdstukken die elk een ander aspect van de Nederlandse samenleving behandelen. Deze hoofdstukken hebben namen als Egalitarian (gelovend in gelijkheid), Utilitarian (gericht op nut en functionaliteit), Organized, Trade-oriented en Privacy-minded. In ieder hoofdstuk onderzoekt de auteur zowel de cultuur an sich, als hoe die zich vertaalt naar de individuele burger. Het laatste hoofdstuk, dat de titel “A Land That is Ticking Like a Time Bomb?” draagt, gaat verder in op de ondertoon van het boek, die buitenlanders misschien wel het meest interessant zullen vinden. Van der Horst zet uiteen hoe de aandacht voor integratie en immigratie is toegenomen vanaf het moment dat vliegtuigen de torens van het WTC invlogen op 11 september 2001, tot aan de huidige situatie ten opzichte van buitenlanders.

Ook voor Nederlanders is ‘The Low Sky’ interessant, al is het alleen maar als herinnering aan hoe buitenlanders tegen ze aankijken. En hoewel ze misschien verrast worden door een aantal ongewenste eigenschappen die de schrijver onthult, bij het lezen van dit boek zullen zowel buitenlanders als autochtonen ongetwijfeld instemmend knikken of plotseling in de lach schieten.

Van der Horst is erin geslaagd een compact overzicht van de Nederlandse geschiedenis te combineren met een openhartige kijk op de hedendaagse Nederlandse cultuur. Waar nodig, is het boek zeer kritisch, maar tegelijkertijd sijpelt er een zekere trots door de pagina’s heen. Misschien vat de geciteerde liedtekst van rappers Lange Frans en Baas B het wel het beste samen: “Ik kom uit het land van rood wit blauw en de gouden leeuw/ plunderen de wereld en noemen het de gouden eeuw/ kom uit het land van wietplantages en fietsvierdaagses/ het land waar je een junkie om een fiets kan vragen/ het land dat kampioen werd in ’88/ het land van haring happen, dijken en grachten/ kom uit het land met de meeste culturen per vierkante meter/ maar men is bang om bij de buren te gaan eten/ dit is mijn land.”

The Low Sky door Han van der Horst. 6e herziene editie, gepubliceerd in november 2006 door Scriptum Publishers / Nuffic. ISBN 978-905594-405-7. Online te bestellen voor ongeveer 27 euro.

Vertaling: Christa van den Berg