Veel LR-alumni belanden na hun studie in de wapenindustrie. Ethiekdocent dr. Udo Pesch (TBM) gaat het onderwerp extra onder de aandacht brengen en pleit voor richtlijnen.
Vrijwel elke vliegtuigfabrikant heeft een poot in de militaire industrie. Veel LR-studenten krijgen daardoor later, tijdens hun loopbaan, met militaire technologieën te maken. De jonge ingenieurs zijn daar niet goed op voorbereid, bleek vorige week tijdens een debat georganiseerd door Studium Generale.
U geeft elk jaar het vak ethiek aan eerstejaars masterstudenten bij LR. Bespreekt u de ethische dilemma’s waar ze mee te maken kunnen krijgen als ze voor vliegtuigfabrikanten gaan werken?
“Ik stip het aan tijdens het college. Ik heb wel eens gehoord dat de helft van de LR-studenten in de wapenindustrie terecht komt. Het is belangrijk dat ze vooraf bedenken hoe ze hier tegenover staan. Ik ben geen dominee. Ik zeg niet wat goed of fout is, maar als je werkt aan dodelijke wapens, moet je daar bewust over hebben nagedacht. Past dit wel bij wie ik ben en wat ik wil doen?”
Geeft u studenten handvatten om beter om te gaan met morele dilemma’s?
“Ik help ze om het krachtenveld in kaart te brengen. Van alle kanten wordt aan je getrokken. Je familie wil misschien wel dat je een goed betaalde baan krijgt, je vrienden hebben een mening en vanuit carrièreperspectief kan het gunstig zijn om een bepaalde baan aan te nemen.”
Tijdens het debat van Studium Generale zei een student dat er te weinig aandacht is voor ethiek. De cursus hierover zou alleen maar gegeven worden om een vakje af te kunnen vinken.
“Veel studenten zien dat zo. Mensen kiezen voor een studie bij LR omdat ze vliegtuigen en raketten geweldig vinden, niet omdat ze ethiek willen studeren. Het duurt vaak een tijd voordat ze zich bewust worden van de bredere context.”
“Ethiek kun je niet uit boeken leren; je moet erover debateren. Soms bespreek ik zaken waar studenten zich nog niet veel bij kunnen voorstellen. De discussie gaat dan langs hen heen. Toch moet ik zeggen dat ik tijdens de colleges de ogen van studenten zie oplichten als ik de wapenindustrie ter sprake breng. Velen interesseren zich voor de ethische dilemma’s.”
Hoe zou u de studenten die er niet voor open staan kunnen bereiken?
“Misschien moet ik de lessen meer interactief maken door middel van polls. Wie overweegt wel voor de wapenindustrie te werken, en wie niet? Aan de hand van dat soort vragen komt het onderwerp tot leven.”
Wat vindt u ervan dat er bij LR geen richtlijnen zijn over hoe om te gaan met de wapenindustrie? Een van de hoofdsprekers tijdens het debat was een student die bij TNO werkt aan smart bullets. Dit onderzoek kon hij niet aan de TU doen, omdat hij geen begeleider kon vinden die hem wilde bijstaan. Dat had dus met persoonlijke keuzes te maken, niet met ethische richtlijnen.
“Het is lastig. Waar trek je de grens? We leiden ook mensen op die voor de fossiele brandstoffenindustrie gaan werken en mensen die financiële producten maken die grote economische problemen veroorzaken. Je wilt als universiteit zo neutraal mogelijk zijn. Dus ik snap dat er geen harde grenzen zijn.”
“Maar die ‘smart bullets’ zijn wel vrij extreem omdat ze zo efficiënt mogelijk mensen moeten doden. Het zou goed zijn als faculteiten nadenken over richtlijnen voor onderzoek naar technologie met dergelijke dodelijke toepassingen. De EU heeft dat ook gedaan in bepaalde gevallen, zo is er sinds een paar jaar een exportverbod op gif waarmee in de VS gevangenen ter dood worden gebracht.”
Comments are closed.