Digitale ontsluiting van de bibliotheek

/strong>

Nog maar vijftien jaar geleden werd kennis voornamelijk ‘opgeslagen’ in boeken en beheerd door bibliotheken. Iemand die over een bepaald onderwerp iets wilde weten ging daarheen om het op te zoeken. Tegenwoordig wenden studenten en wetenschappers zich in de eerste plaats tot internet. ,,De Bibliotheek TU Delft is een gerenommeerd instituut voor kennis en informatie op technisch gebied”, aldus Jacques Plugge. Hij is de projectleider van de Virtuele Kenniscentra van de bibliotheek. ,,Wij willen deze positie behouden en daarom maken we die kennis die wij bezitten ook beschikbaar via internet.”

Het Virtueel Kenniscentrum is een van de manieren waarop de Bibliotheek TU haar kennis digitaal wil ontsluiten. De eerste doelgroep is de studenten en wetenschappers van de technische universiteit. Plugge: ,,Een Virtueel Kenniscentrum biedt de gebruiker toegang tot een breed scala aan relevante informatie binnen een bepaald domein. Daarnaast geeft het een overzicht van en toegang tot een netwerk van experts in het desbetreffende vakgebied die zich binnen dit domein bewegen: bulletinboards, overzichten van mensen binnen communities en organisaties, discussieforums, expertise, verwijzingen en congresagenda’s.”

Volgens Plugge is een Virtueel Kenniscentrum een noodzakelijke aanvulling op de algemene zoekmachines die op internet gebruikt kunnen worden. ,,Deze selecteren voor ieder wat wils. Je krijgt heel veel links waar je niets aan hebt en aan de andere kant mis je juist veel omdat de algemene zoekmachines bijvoorbeeld geen toegang hebben tot de wetenschappelijke tijdschriften.”

De Bibliotheek heeft campuslicenties en dat betekent dat vele elektronische wetenschappelijke tijdschriften en databanken alleen toegankelijk zijn voor de wetenschappers en studenten van de TU Delft. ,,Het grote voordeel van het Virtueel Kenniscentrum is dat wij up-to-date blijven, omdat onze collectie steeds aangevuld wordt met de meest recente uitgaven. Daarnaast wordt een voorselectie gemaakt, zodat een bezoeker alleen in de kennisbronnen zoekt die relevant zijn voor een bepaald vakgebied. Om te zorgen dat de bezoeker snel de gewenste informatie op zijn scherm krijgt, beschikken de Virtuele Kenniscentra over geavanceerde zoekmachines – zoals Metalib en Verity % die allerlei bronnen tegelijkertijd kunnen doorzoeken.”

Boek

Overigens wil Plugge graag het misverstand uit de weg ruimen dat het boek door de komst van het Virtueel Kenniscentrum verdwijnt. ,,Boeken en tijdschriften blijven, maar de toegang tot kennis % ook die in boeken % verandert. Je hoeft niet meer naar een bibliotheek toe maar je kunt nu vanaf je werk- of studieplek naar de door jou gewenste informatie.”

Ondertussen zijn de pilotprojecten afgerond en is de Bibliotheek TU Delft begonnen met de implementatie van Virtuele Kenniscentra voor de opleidingen bij de faculteiten. Het is de bedoeling dat deze gefaseerd worden ingevoerd en dat de eerste op 1 januari 2004 klaar zijn en de laatste op 1 januari 2005. ,,De uiteindelijke realisatie van een Virtueel Kenniscentrum voor een bepaald vakgebied gebeurt in nauw overleg met de faculteiten. Als Bibliotheek hebben wij veel expertise op het terrein van het opzoeken van informatie. Aan de hand daarvan hebben wij een format ontwikkeld. Binnen het format is ruimte voor individuele wensen. Zo wil Techniek, Bestuur en Management ook graag vacatures erin opnemen en de afstudeerscripties van de studenten. Dat is mogelijk.”

Het is uiteindelijk de bedoeling dat de Virtuele Kenniscentra zo veel mogelijk openbaar worden. ,,We streven ernaar dat het bedrijfsleven en wetenschappers van andere universiteiten ook gebruik kunnen maken van de schat aan kennis en informatie die de Bibliotheek TU Delft bezit. We zijn in onderhandeling met de uitgevers om onze campuslicenties uit te breiden tot zogenoemde ‘megalicenties’, zodat ook buiten de campus gebruik kan worden gemaakt van onze elektronische informatie.”

De Bibliotheek TU Delft is gestart met de realisatie van Virtuele Kenniscentra. Via deze weg krijgen studenten en wetenschappers snel en efficiënt toegang tot de voor hun vakgebied relevante (wetenschappelijke) informatie.

Nog maar vijftien jaar geleden werd kennis voornamelijk ‘opgeslagen’ in boeken en beheerd door bibliotheken. Iemand die over een bepaald onderwerp iets wilde weten ging daarheen om het op te zoeken. Tegenwoordig wenden studenten en wetenschappers zich in de eerste plaats tot internet. ,,De Bibliotheek TU Delft is een gerenommeerd instituut voor kennis en informatie op technisch gebied”, aldus Jacques Plugge. Hij is de projectleider van de Virtuele Kenniscentra van de bibliotheek. ,,Wij willen deze positie behouden en daarom maken we die kennis die wij bezitten ook beschikbaar via internet.”

Het Virtueel Kenniscentrum is een van de manieren waarop de Bibliotheek TU haar kennis digitaal wil ontsluiten. De eerste doelgroep is de studenten en wetenschappers van de technische universiteit. Plugge: ,,Een Virtueel Kenniscentrum biedt de gebruiker toegang tot een breed scala aan relevante informatie binnen een bepaald domein. Daarnaast geeft het een overzicht van en toegang tot een netwerk van experts in het desbetreffende vakgebied die zich binnen dit domein bewegen: bulletinboards, overzichten van mensen binnen communities en organisaties, discussieforums, expertise, verwijzingen en congresagenda’s.”

Volgens Plugge is een Virtueel Kenniscentrum een noodzakelijke aanvulling op de algemene zoekmachines die op internet gebruikt kunnen worden. ,,Deze selecteren voor ieder wat wils. Je krijgt heel veel links waar je niets aan hebt en aan de andere kant mis je juist veel omdat de algemene zoekmachines bijvoorbeeld geen toegang hebben tot de wetenschappelijke tijdschriften.”

De Bibliotheek heeft campuslicenties en dat betekent dat vele elektronische wetenschappelijke tijdschriften en databanken alleen toegankelijk zijn voor de wetenschappers en studenten van de TU Delft. ,,Het grote voordeel van het Virtueel Kenniscentrum is dat wij up-to-date blijven, omdat onze collectie steeds aangevuld wordt met de meest recente uitgaven. Daarnaast wordt een voorselectie gemaakt, zodat een bezoeker alleen in de kennisbronnen zoekt die relevant zijn voor een bepaald vakgebied. Om te zorgen dat de bezoeker snel de gewenste informatie op zijn scherm krijgt, beschikken de Virtuele Kenniscentra over geavanceerde zoekmachines – zoals Metalib en Verity % die allerlei bronnen tegelijkertijd kunnen doorzoeken.”

Boek

Overigens wil Plugge graag het misverstand uit de weg ruimen dat het boek door de komst van het Virtueel Kenniscentrum verdwijnt. ,,Boeken en tijdschriften blijven, maar de toegang tot kennis % ook die in boeken % verandert. Je hoeft niet meer naar een bibliotheek toe maar je kunt nu vanaf je werk- of studieplek naar de door jou gewenste informatie.”

Ondertussen zijn de pilotprojecten afgerond en is de Bibliotheek TU Delft begonnen met de implementatie van Virtuele Kenniscentra voor de opleidingen bij de faculteiten. Het is de bedoeling dat deze gefaseerd worden ingevoerd en dat de eerste op 1 januari 2004 klaar zijn en de laatste op 1 januari 2005. ,,De uiteindelijke realisatie van een Virtueel Kenniscentrum voor een bepaald vakgebied gebeurt in nauw overleg met de faculteiten. Als Bibliotheek hebben wij veel expertise op het terrein van het opzoeken van informatie. Aan de hand daarvan hebben wij een format ontwikkeld. Binnen het format is ruimte voor individuele wensen. Zo wil Techniek, Bestuur en Management ook graag vacatures erin opnemen en de afstudeerscripties van de studenten. Dat is mogelijk.”

Het is uiteindelijk de bedoeling dat de Virtuele Kenniscentra zo veel mogelijk openbaar worden. ,,We streven ernaar dat het bedrijfsleven en wetenschappers van andere universiteiten ook gebruik kunnen maken van de schat aan kennis en informatie die de Bibliotheek TU Delft bezit. We zijn in onderhandeling met de uitgevers om onze campuslicenties uit te breiden tot zogenoemde ‘megalicenties’, zodat ook buiten de campus gebruik kan worden gemaakt van onze elektronische informatie.”