Desgevraagd

Jaarlijks strijken er dan ook veertienduizend helikopters neer in Saint Tropez. Dit jaar zal de nouveau riche echter gewoon een taxi vanaf het vliegveld moeten nemen. Na protesten van de vaste inwoners van Saint Tropez heeft de burgemeester de plaatselijke helihaven namelijk tot nader order gesloten. De hefschroefvliegtuigen veroorzaken teveel geluidsoverlast, vinden de stadsbewoners.

Vooral het kenmerkende geroffel van helikopters draagt ver. Desgevraagd vertelt ir. J.A. Melkert, verbonden aan de leerstoel prestatieleer van L&R, dat daar niet zoveel aan te doen is. ,,Bij helikopters maken zowel de motor, de gearbox als de rotorbladen lawaai. Het meeste geluid wordt echter veroorzaakt door de rotor, en dan vooral door de tippen van de rotorbladen. Die draaien rond met een snelheid die dicht tegen de geluidsbarrière aanligt, ongeveer tachtig procent van de geluidssnelheid. En dat maakt nou eenmaal lawaai.”

Helikopterfabrikanten hebben hier wel een oplossing voor bedacht. Melkert: ,,Aan de rotortippen van moderne helikopters worden vaak lepelvormige kommetjes aangebracht. De plaatselijke luchtstroming wordt daardoor zodanig gewijzigd dat er minder herrie ontstaat.”

Kruis

Omdat het profiel van rotorbladen licht gekromd is, heeft de lucht die over de rotor stroomt een nog iets hogere snelheid dan de rotorbladen. De luchtstroom moet door de bolling tenslotte een langere weg afleggen. De lepeltjes verlagen deze zogenaamde oversnelheid, wat weer resulteert in minder herrie. ,,Door goed te spelen met de aërodynamische vormgeving van die lepelvormige uiteinden, kun je de oversnelheid bij de rotortip bijna helemaal elimineren”, weet hij.

Bij helikopters voor militaire doeleinden worden wel meer van dit soort trucjes toegepast. ,,Als je heel nauwkeurig naar de staartrotor van een Apachehelikopter kijkt, dan zie je dat de bladen niet helemaal haaks op elkaar staan. Het ziet er uit als een Andreaskruis. Ook dat is bedoeld om de geluidsproductie te verminderen.”

Voor decadente miljonairs die koste wat kost bij hun villa willen neerdalen, zijn er echter weinig alternatieven. ,,Je zou nog een langere daling van grotere hoogte kunnen proberen. Dan heb je minder motorvermogen nodig, wat ook weer iets minder overlast oplevert. Dat wordt nu bijvoorbeeld gedaan bij Schiphol. Een vertical take-off and landing vliegtuig als de Harrier is geen oplossing, want die maakt een ongelooflijke hoeveelheid lawaai. En zeppelin is weliswaar erg stil maar ook zeer volumineus. Dan heb je wel een heel groot landgoed nodig.”

Helikopterplaag

Een beetje miljonair laat zich met een helikopter afzetten bij zijn luxe villa aan de Côte d’Azur. Jaarlijks strijken er dan ook veertienduizend helikopters neer in Saint Tropez. Dit jaar zal de nouveau riche echter gewoon een taxi vanaf het vliegveld moeten nemen. Na protesten van de vaste inwoners van Saint Tropez heeft de burgemeester de plaatselijke helihaven namelijk tot nader order gesloten. De hefschroefvliegtuigen veroorzaken teveel geluidsoverlast, vinden de stadsbewoners.

Vooral het kenmerkende geroffel van helikopters draagt ver. Desgevraagd vertelt ir. J.A. Melkert, verbonden aan de leerstoel prestatieleer van L&R, dat daar niet zoveel aan te doen is. ,,Bij helikopters maken zowel de motor, de gearbox als de rotorbladen lawaai. Het meeste geluid wordt echter veroorzaakt door de rotor, en dan vooral door de tippen van de rotorbladen. Die draaien rond met een snelheid die dicht tegen de geluidsbarrière aanligt, ongeveer tachtig procent van de geluidssnelheid. En dat maakt nou eenmaal lawaai.”

Helikopterfabrikanten hebben hier wel een oplossing voor bedacht. Melkert: ,,Aan de rotortippen van moderne helikopters worden vaak lepelvormige kommetjes aangebracht. De plaatselijke luchtstroming wordt daardoor zodanig gewijzigd dat er minder herrie ontstaat.”

Kruis

Omdat het profiel van rotorbladen licht gekromd is, heeft de lucht die over de rotor stroomt een nog iets hogere snelheid dan de rotorbladen. De luchtstroom moet door de bolling tenslotte een langere weg afleggen. De lepeltjes verlagen deze zogenaamde oversnelheid, wat weer resulteert in minder herrie. ,,Door goed te spelen met de aërodynamische vormgeving van die lepelvormige uiteinden, kun je de oversnelheid bij de rotortip bijna helemaal elimineren”, weet hij.

Bij helikopters voor militaire doeleinden worden wel meer van dit soort trucjes toegepast. ,,Als je heel nauwkeurig naar de staartrotor van een Apachehelikopter kijkt, dan zie je dat de bladen niet helemaal haaks op elkaar staan. Het ziet er uit als een Andreaskruis. Ook dat is bedoeld om de geluidsproductie te verminderen.”

Voor decadente miljonairs die koste wat kost bij hun villa willen neerdalen, zijn er echter weinig alternatieven. ,,Je zou nog een langere daling van grotere hoogte kunnen proberen. Dan heb je minder motorvermogen nodig, wat ook weer iets minder overlast oplevert. Dat wordt nu bijvoorbeeld gedaan bij Schiphol. Een vertical take-off and landing vliegtuig als de Harrier is geen oplossing, want die maakt een ongelooflijke hoeveelheid lawaai. En zeppelin is weliswaar erg stil maar ook zeer volumineus. Dan heb je wel een heel groot landgoed nodig.”