Desgevraagd

Kennelijk geen beletsel voor de bijna tweeduizend passagiers die gisteren op de maidentrip meevoeren. Met veertien dekken, tien zwembaden, zestig gokautomaten en een theater met zevenhonderd zitplaatsen, is er op het 270 meter lange vaartuig tenslotte genoeg te beleven.

Een defect aan een schroefas maakte een abrupt einde aan de idyllische boottocht. Na een paar uur werd de Aurora onverrichter zake teruggesleept naar thuishaven Southampton. Desgevraagd kan ir. D. Stapersma zich evenwel moeilijk voorstellen dat er echt wat mis is met de schroefas.

,,De asleiding is een van de meest betrouwbare onderdelen van een schip”, stelt Stapersma, die zowel bij Maritieme Techniek als het Koninklijk Instituut voor de Marine doceert. ,,Als het bericht waar is, kan er volgens mij hoogstens sprake zijn van een oververhitte lager. Om de stuwkracht van de schroefas op het schip over te brengen, heb je namelijk een lager nodig die de as in axiale richting fixeert. Dat heet een stuwlager en die moet ettelijke tonnen druk kunnen weerstaan. Maar dat is bewezen technologie, het patent hiervoor werd al voor de Eerste Wereldoorlog afgegeven. Alle bekende problemen met stuwlagers zijn al lang geleden opgelost.”

Banaal

De meeste scheepsincidenten worden nog steeds veroorzaakt door navigatiefouten. Als een schip mechanisch in de knel raakt, dan ligt dat vrijwel nooit aan de schroefas. Stapersma: ,,Je moet dan denken aan defecten in het brandstofsysteem of de koeling. In schepen worden verder dieselmotoren gebruikt en die zijn nogal gevoelig voor verontreinigingen. Eén vuiltje kan al problemen opleveren. Maar een schroefas? Dat zou mij verbazen. Dat is echt zo’n banaal onderdeel. Laatst heeft een afstudeerder hier nog de veiligheid van veerboten onderzocht, en daarbij kwamen de as en tandwielkast als uiterst betrouwbaar naar voren.”

De marine beschermt zich beter tegen uitvallende systemen. ,,Bij veel marineschepen wordt redundantie toegepast. Die hebben vier ketels, vier turbines, twee assen en twee machines per as. Als er één systeem uitvalt, kun je dus altijd terugvallen op de reserve. Er gaan nu wel langzaam stemmen op om ook koopvaardijschepen redundant te ontwerpen. Twee motoren zou bijvoorbeeld geen slecht idee zijn. En het is dan installatietechnisch gezien het makkelijkste om twee assen toe te passen.”

As

Er rust geen zegen op de Aurora. Het luxueuze cruiseschip is na één dag al uit de vaart genomen.

Een doorsnee tochtje met de Britse Aurora, het meest luxe cruiseschip ter wereld, kost tussen de 4500 en 6500 gulden. Kennelijk geen beletsel voor de bijna tweeduizend passagiers die gisteren op de maidentrip meevoeren. Met veertien dekken, tien zwembaden, zestig gokautomaten en een theater met zevenhonderd zitplaatsen, is er op het 270 meter lange vaartuig tenslotte genoeg te beleven.

Een defect aan een schroefas maakte een abrupt einde aan de idyllische boottocht. Na een paar uur werd de Aurora onverrichter zake teruggesleept naar thuishaven Southampton. Desgevraagd kan ir. D. Stapersma zich evenwel moeilijk voorstellen dat er echt wat mis is met de schroefas.

,,De asleiding is een van de meest betrouwbare onderdelen van een schip”, stelt Stapersma, die zowel bij Maritieme Techniek als het Koninklijk Instituut voor de Marine doceert. ,,Als het bericht waar is, kan er volgens mij hoogstens sprake zijn van een oververhitte lager. Om de stuwkracht van de schroefas op het schip over te brengen, heb je namelijk een lager nodig die de as in axiale richting fixeert. Dat heet een stuwlager en die moet ettelijke tonnen druk kunnen weerstaan. Maar dat is bewezen technologie, het patent hiervoor werd al voor de Eerste Wereldoorlog afgegeven. Alle bekende problemen met stuwlagers zijn al lang geleden opgelost.”

Banaal

De meeste scheepsincidenten worden nog steeds veroorzaakt door navigatiefouten. Als een schip mechanisch in de knel raakt, dan ligt dat vrijwel nooit aan de schroefas. Stapersma: ,,Je moet dan denken aan defecten in het brandstofsysteem of de koeling. In schepen worden verder dieselmotoren gebruikt en die zijn nogal gevoelig voor verontreinigingen. Eén vuiltje kan al problemen opleveren. Maar een schroefas? Dat zou mij verbazen. Dat is echt zo’n banaal onderdeel. Laatst heeft een afstudeerder hier nog de veiligheid van veerboten onderzocht, en daarbij kwamen de as en tandwielkast als uiterst betrouwbaar naar voren.”

De marine beschermt zich beter tegen uitvallende systemen. ,,Bij veel marineschepen wordt redundantie toegepast. Die hebben vier ketels, vier turbines, twee assen en twee machines per as. Als er één systeem uitvalt, kun je dus altijd terugvallen op de reserve. Er gaan nu wel langzaam stemmen op om ook koopvaardijschepen redundant te ontwerpen. Twee motoren zou bijvoorbeeld geen slecht idee zijn. En het is dan installatietechnisch gezien het makkelijkste om twee assen toe te passen.”