Campus

Desgevraagd

De gemeente Alblasserdam wil een kist met digitale brieven begraven. Alblasserdam bestaat 700 jaar en gaat daarom iets leuks doen voor haar burgers. In een waterdichte doos, de Kist voor de Toekomst, wordt een aantal artefacten begraven die iets over het dorp vertellen.

De kist bevat onder meer een cd-rom met e-mailberichten. Kinderen van een basisschool schrijven daarin wat over de lokale historie. Het is de bedoeling dat de cd-rom over honderd jaar weer wordt opgegraven.

Desgevraagd zegt dr. K. van der Meer wel te weten hoe groot de kans is dat toekomstige generaties die cd-rom nog kunnen lezen. ,,Dat is een makkelijke vraag. Die kans is namelijk nul, nada. Ik denk zelfs dat we die berichten over vijftig jaar al niet meer kunnen lezen”, klinkt hij stellig.

Van der Meer weet waarover hij praat. In Delft doceert hij het vak documentaire informatiesystemen, waarin ruimschoots aandacht wordt besteed aan de houdbaarheid van digitale informatie. En terecht, want de bederfelijkheid blijkt schrikbarend groot. ,,De meeste mensen geloven dat niet, omdat het volstrekt tegen de intuïtie indruist. Maar hoe groot is de kans is dat we over honderd jaar nog geschikte software en hardware hebben om die cd-rom te kunnen lezen? Heb je dan nog een werkende kopie van Microsoft Word of iets dergelijks? Heb je nog een werkende computer met een Pentium-processor? En heb je überhaupt nog de juiste drivers om die cd-romspeler aan te sturen? Ik denk het niet.”
Paradox

Archivarissen trekken al jaren aan de bel over dit probleem. Voor hen heeft de informatietechnologie een Januskop: digitale archieven zijn weliswaar snel en efficiënt, maar maken de informatiebeheerder ook afhankelijk van apparatuur die veroudert waar je bijstaat. Daarbij is tien jaar een eeuwigheid. Probeer maar eens een computer te vinden die nog van die oude slappe floppies kan lezen.

Vergeleken met dit probleem is de millennium-bug peanuts, meent Van der Meer. ,,Een jaar of tien geleden verscheen in Amerika het overheidsrapport ‘Taking a byte over history‘ waarin de bruikbaarheid van gecomputeriseerde archieven werd onderzocht. Toen schrokken velen zich te pletter. Het merendeel bleek niet meer leesbaar, en slechts een aantal essentiële archieven heeft men volledig kunnen reconstrueren.”

Een merkwaardige paradox: door de digitalisering van archieven is informatie moeiteloos te kopiëren, maar de bruikbaarheid is daarmee niet gegarandeerd. Van Der Meer: ,,Documenten bevatten tegenwoordig naast tekst ook multimedia-componenten. Maar ik weet zeker dat we straks zelfs eenvoudige geluidsbestanden niet meer kunnen afspelen.”

Een kant-en-klare oplossing voor digitaal informatiebederf is echter nog ver weg. ,,Er wordt wel naar gekeken door Binnenlandse Zaken en de Nederlandse Archiefdienst, maar daarbij denkt men eerder aan een periode van twintig jaar dan honderd jaar. Maardat koffertje zit tot nu toe potdicht.”

Alblasserdam bestaat 700 jaar en gaat daarom iets leuks doen voor haar burgers. In een waterdichte doos, de Kist voor de Toekomst, wordt een aantal artefacten begraven die iets over het dorp vertellen. De kist bevat onder meer een cd-rom met e-mailberichten. Kinderen van een basisschool schrijven daarin wat over de lokale historie. Het is de bedoeling dat de cd-rom over honderd jaar weer wordt opgegraven.

Desgevraagd zegt dr. K. van der Meer wel te weten hoe groot de kans is dat toekomstige generaties die cd-rom nog kunnen lezen. ,,Dat is een makkelijke vraag. Die kans is namelijk nul, nada. Ik denk zelfs dat we die berichten over vijftig jaar al niet meer kunnen lezen”, klinkt hij stellig.

Van der Meer weet waarover hij praat. In Delft doceert hij het vak documentaire informatiesystemen, waarin ruimschoots aandacht wordt besteed aan de houdbaarheid van digitale informatie. En terecht, want de bederfelijkheid blijkt schrikbarend groot. ,,De meeste mensen geloven dat niet, omdat het volstrekt tegen de intuïtie indruist. Maar hoe groot is de kans is dat we over honderd jaar nog geschikte software en hardware hebben om die cd-rom te kunnen lezen? Heb je dan nog een werkende kopie van Microsoft Word of iets dergelijks? Heb je nog een werkende computer met een Pentium-processor? En heb je überhaupt nog de juiste drivers om die cd-romspeler aan te sturen? Ik denk het niet.”
Paradox

Archivarissen trekken al jaren aan de bel over dit probleem. Voor hen heeft de informatietechnologie een Januskop: digitale archieven zijn weliswaar snel en efficiënt, maar maken de informatiebeheerder ook afhankelijk van apparatuur die veroudert waar je bijstaat. Daarbij is tien jaar een eeuwigheid. Probeer maar eens een computer te vinden die nog van die oude slappe floppies kan lezen.

Vergeleken met dit probleem is de millennium-bug peanuts, meent Van der Meer. ,,Een jaar of tien geleden verscheen in Amerika het overheidsrapport ‘Taking a byte over history‘ waarin de bruikbaarheid van gecomputeriseerde archieven werd onderzocht. Toen schrokken velen zich te pletter. Het merendeel bleek niet meer leesbaar, en slechts een aantal essentiële archieven heeft men volledig kunnen reconstrueren.”

Een merkwaardige paradox: door de digitalisering van archieven is informatie moeiteloos te kopiëren, maar de bruikbaarheid is daarmee niet gegarandeerd. Van Der Meer: ,,Documenten bevatten tegenwoordig naast tekst ook multimedia-componenten. Maar ik weet zeker dat we straks zelfs eenvoudige geluidsbestanden niet meer kunnen afspelen.”

Een kant-en-klare oplossing voor digitaal informatiebederf is echter nog ver weg. ,,Er wordt wel naar gekeken door Binnenlandse Zaken en de Nederlandse Archiefdienst, maar daarbij denkt men eerder aan een periode van twintig jaar dan honderd jaar. Maardat koffertje zit tot nu toe potdicht.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.