,,Ik hou ervan mijn gevoelens uit te drukken”, zegt Hamid Razik. In zijn geboorteland Irak kan dat niet door de beugel. Vandaar dat hij in 1979 de wijk nam naar Hongarije.
Hij haalde zijn bul werktuigbouwkunde en verblijft sinds drie jaar in Nederland. Op het ogenblik werkt hij als vrijwilliger bij de Wetenschapswinkel. We spreken hem op zijn werkplek in het WTM-gebouw waar momenteel een selectie hangt van zijn schilderijen.
1 Hamid Razik: ,,Techniek en kunst zijn beide uitingen van creativiteit”
De in het Nederlands vertaalde titels van zijn doeken zijn er een beetje opzichtig opgeplakt. De vertaling van die titels was niet eenvoudig, maar eigenlijk zijn ze ook volstrekt overbodig. De 24 schilderijen van Hamid Razik (1955), die de gangen opsieren van het WTM-gebouw, spreken namelijk zulke krachtige taal dat de duiding er alleen maar afbreuk aan doet. Onder de titel ‘Naast mijn huis’ zien we een vrouw met een duif op haar schouder achter een omheining van prikkeldraad. Een sombere voorstelling waar in één oogopslag vanaf valt te lezen dat Irak voor mensen die het land zijn ontvlucht een barre dictatuur is die hen de toegang ontzegt.
Verreweg de meeste schilderijen van Razik laten er geen misverstand over bestaan dat het leven in het land van Saddam Hoessein geen pretje is. De mensen zijn er als in een concentratiekamp opgesloten. Als ze al niet achter tralies zitten in hermetisch afgesloten ruimten met ketens aan hun voeten, dan worden hun gezichten wel verscheurd door pijn of onmacht. Af en toe glooit er een sprankje hoop dat het ooit beter wordt, maar veel is het niet. Of zoals Razik het zelf uitdrukt: ,,Mijn werken geven uiting aan mijn gevoelens over Saddam’s onderdrukking en de onzekere toekomst van het Iraakse volk en hun cultuur.”
Slechts twee schilderijen, ‘Een meisje’ en ‘Verbondenheid’, verwijzen niet naar de onderdrukking en armoede in Irak. Maar misschien indirect ook weer wel, want ze gaan over erotiek en liefde, de enige twee domeinen die gevrijwaard zijn van de terreur van Saddam Hoessein. ,,Ik heb me beperkt tot het lijden, maar er is meer”, zegt Razik. ,,De kunst draagt verschillende beelden, gevoelens en verbeeldingen uit.”
Taboe
De schilderijen zoals Razik ze maakt, krijgen in de kunstwereld al snel het stigma van ‘onderdrukkingskunst’. Er wordt meestal enigszins smalend over gedaan, omdat ze al te expliciet een politieke boodschap uitdragen en in artistieke zin tekortschieten. Toch is dat niet van toepassing op het werk van Razik. Zijn voorstellingen hebben diepere gronden en stijgen uit boven een pamflettistische betekenis. Bovendien beheerst Razik de techniek goed. Hij bestrijkt een breed stilistisch spectrum van figuratief tot abstract en combineertverschillende materialen in zijn doeken, van olieverf tot lijm en van kaarsvet tot krantenpapier.
Voor iemand die is opgegroeid in een islamitisch land wekt dat verbazing, al was het maar dat afbeeldingen er taboe zijn. Maar Irak heeft natuurlijk een veel langere geschiedenis. Razik: ,,In de Soemerische, Babylonische en Assyrische tijd stond de kunst in hoog aanzien. De Islam heeft daar een einde aan gemaakt. In 1958 vond de revolutie plaats tegen de Britse kolonisator en vanaf dat moment kwam er weer vrijheid voor de kunsten en de literatuur.”
Lang duurde dat overigens niet want in 1963 deed de Baath-partij van Saddam Hoessein een succesvolle greep naar de macht. ,,Deze partij is Arabisch en heeft een chauvinistische ideologie. In tegenstelling tot veel andere landen in de regio is ze niet fundamenteel islamitisch, maar fundamenteel nationalistisch. Gek genoeg is Saddam een produkt van Amerika en Engeland, want die hielpen hem destijds in het zadel.”
Schurk
Over Saddam spreekt hij duidelijke taal: ,,Hij is een schurk.” Toch roept dat de vraag op waarom het Iraakse volk hem steunt. ,,Dat komt omdat de mensen dachten dat hij hun welvaart zou brengen. Aan de andere kant voert hij een terreurbewind door potentiele tegenstanders te straffen en uit de weg te ruimen. Op de televisie zien we soms beelden van Irakezen die tegen Amerika demonstreren. Daar dwingt Saddam hen toe. De meeste mensen denken er anders over.”
Hij is ervan overtuigd dat de dictatuur afloopt met de dood van Saddam. Dat Amerika hem nog niet heeft vermoord vindt hij jammer. ,,Toch was het nog veel beter als hij door de Irakezen zelf wordt gedood, omdat zij een dure prijs betalen voor zijn demagogische politiek. Er is ook wel oppositie. Deze zomer zelfs in zijn eigen ‘kasteel’, maar zijn veiligheidspolitie is erg goed georganiseerd.”
Dat heeft hij zelfs aan den lijve in het buitenland ervaren. In Boedapest werd hem namelijk het leven onmogelijk gemaakt door de leden van de Iraakse ambassade. ,,Ze waren tegen me”, zegt hij. Dat hij uiteindelijk in Nederland is terechtgekomen heeft daarmee te maken, maar berust verder op toeval. ,,Dit land is veilig. Ik zie hier meer mogelijkheden om mijn kinderen op te laten groeien en om werk te vinden.”
Vooralsnog is hem dat nog niet gelukt, ondanks het feit dat hij een bul heeft in de werktuigbouwkunde. ,,Ik zou graag iets doen in de metallurgie, maar elke andere baan die met techniek heeft te maken is ook goed. Techniek en kunst zijn beide uitingen van creativiteit.”
Het allerliefst zou hij teruggaan naar Irak om het land mee helpen op te bouwen. Voorlopig ziet het er niet naar uit dat dit binnen afzienbare tijd gebeurt. ,,De kleuren van mijn leven in Nederland zijn mooi”, besluit hij, ,,maar diep in mij heersen donker en grijs.”
De schilderijen van Hamid Razik zijn nog tot 1 november te bezichtigen in de gangen op de begane grond en eersteverdieping van het WTM-gebouw, Kanaalweg 2b.
Selectie uit de tentoongestelde doeken
,,,,,
,,Ik hou ervan mijn gevoelens uit te drukken”, zegt Hamid Razik. In zijn geboorteland Irak kan dat niet door de beugel. Vandaar dat hij in 1979 de wijk nam naar Hongarije. Hij haalde zijn bul werktuigbouwkunde en verblijft sinds drie jaar in Nederland. Op het ogenblik werkt hij als vrijwilliger bij de Wetenschapswinkel. We spreken hem op zijn werkplek in het WTM-gebouw waar momenteel een selectie hangt van zijn schilderijen.
1 Hamid Razik: ,,Techniek en kunst zijn beide uitingen van creativiteit”
De in het Nederlands vertaalde titels van zijn doeken zijn er een beetje opzichtig opgeplakt. De vertaling van die titels was niet eenvoudig, maar eigenlijk zijn ze ook volstrekt overbodig. De 24 schilderijen van Hamid Razik (1955), die de gangen opsieren van het WTM-gebouw, spreken namelijk zulke krachtige taal dat de duiding er alleen maar afbreuk aan doet. Onder de titel ‘Naast mijn huis’ zien we een vrouw met een duif op haar schouder achter een omheining van prikkeldraad. Een sombere voorstelling waar in één oogopslag vanaf valt te lezen dat Irak voor mensen die het land zijn ontvlucht een barre dictatuur is die hen de toegang ontzegt.
Verreweg de meeste schilderijen van Razik laten er geen misverstand over bestaan dat het leven in het land van Saddam Hoessein geen pretje is. De mensen zijn er als in een concentratiekamp opgesloten. Als ze al niet achter tralies zitten in hermetisch afgesloten ruimten met ketens aan hun voeten, dan worden hun gezichten wel verscheurd door pijn of onmacht. Af en toe glooit er een sprankje hoop dat het ooit beter wordt, maar veel is het niet. Of zoals Razik het zelf uitdrukt: ,,Mijn werken geven uiting aan mijn gevoelens over Saddam’s onderdrukking en de onzekere toekomst van het Iraakse volk en hun cultuur.”
Slechts twee schilderijen, ‘Een meisje’ en ‘Verbondenheid’, verwijzen niet naar de onderdrukking en armoede in Irak. Maar misschien indirect ook weer wel, want ze gaan over erotiek en liefde, de enige twee domeinen die gevrijwaard zijn van de terreur van Saddam Hoessein. ,,Ik heb me beperkt tot het lijden, maar er is meer”, zegt Razik. ,,De kunst draagt verschillende beelden, gevoelens en verbeeldingen uit.”
Taboe
De schilderijen zoals Razik ze maakt, krijgen in de kunstwereld al snel het stigma van ‘onderdrukkingskunst’. Er wordt meestal enigszins smalend over gedaan, omdat ze al te expliciet een politieke boodschap uitdragen en in artistieke zin tekortschieten. Toch is dat niet van toepassing op het werk van Razik. Zijn voorstellingen hebben diepere gronden en stijgen uit boven een pamflettistische betekenis. Bovendien beheerst Razik de techniek goed. Hij bestrijkt een breed stilistisch spectrum van figuratief tot abstract en combineertverschillende materialen in zijn doeken, van olieverf tot lijm en van kaarsvet tot krantenpapier.
Voor iemand die is opgegroeid in een islamitisch land wekt dat verbazing, al was het maar dat afbeeldingen er taboe zijn. Maar Irak heeft natuurlijk een veel langere geschiedenis. Razik: ,,In de Soemerische, Babylonische en Assyrische tijd stond de kunst in hoog aanzien. De Islam heeft daar een einde aan gemaakt. In 1958 vond de revolutie plaats tegen de Britse kolonisator en vanaf dat moment kwam er weer vrijheid voor de kunsten en de literatuur.”
Lang duurde dat overigens niet want in 1963 deed de Baath-partij van Saddam Hoessein een succesvolle greep naar de macht. ,,Deze partij is Arabisch en heeft een chauvinistische ideologie. In tegenstelling tot veel andere landen in de regio is ze niet fundamenteel islamitisch, maar fundamenteel nationalistisch. Gek genoeg is Saddam een produkt van Amerika en Engeland, want die hielpen hem destijds in het zadel.”
Schurk
Over Saddam spreekt hij duidelijke taal: ,,Hij is een schurk.” Toch roept dat de vraag op waarom het Iraakse volk hem steunt. ,,Dat komt omdat de mensen dachten dat hij hun welvaart zou brengen. Aan de andere kant voert hij een terreurbewind door potentiele tegenstanders te straffen en uit de weg te ruimen. Op de televisie zien we soms beelden van Irakezen die tegen Amerika demonstreren. Daar dwingt Saddam hen toe. De meeste mensen denken er anders over.”
Hij is ervan overtuigd dat de dictatuur afloopt met de dood van Saddam. Dat Amerika hem nog niet heeft vermoord vindt hij jammer. ,,Toch was het nog veel beter als hij door de Irakezen zelf wordt gedood, omdat zij een dure prijs betalen voor zijn demagogische politiek. Er is ook wel oppositie. Deze zomer zelfs in zijn eigen ‘kasteel’, maar zijn veiligheidspolitie is erg goed georganiseerd.”
Dat heeft hij zelfs aan den lijve in het buitenland ervaren. In Boedapest werd hem namelijk het leven onmogelijk gemaakt door de leden van de Iraakse ambassade. ,,Ze waren tegen me”, zegt hij. Dat hij uiteindelijk in Nederland is terechtgekomen heeft daarmee te maken, maar berust verder op toeval. ,,Dit land is veilig. Ik zie hier meer mogelijkheden om mijn kinderen op te laten groeien en om werk te vinden.”
Vooralsnog is hem dat nog niet gelukt, ondanks het feit dat hij een bul heeft in de werktuigbouwkunde. ,,Ik zou graag iets doen in de metallurgie, maar elke andere baan die met techniek heeft te maken is ook goed. Techniek en kunst zijn beide uitingen van creativiteit.”
Het allerliefst zou hij teruggaan naar Irak om het land mee helpen op te bouwen. Voorlopig ziet het er niet naar uit dat dit binnen afzienbare tijd gebeurt. ,,De kleuren van mijn leven in Nederland zijn mooi”, besluit hij, ,,maar diep in mij heersen donker en grijs.”
De schilderijen van Hamid Razik zijn nog tot 1 november te bezichtigen in de gangen op de begane grond en eersteverdieping van het WTM-gebouw, Kanaalweg 2b.
Selectie uit de tentoongestelde doeken
,,Ik hou ervan mijn gevoelens uit te drukken”, zegt Hamid Razik. In zijn geboorteland Irak kan dat niet door de beugel. Vandaar dat hij in 1979 de wijk nam naar Hongarije. Hij haalde zijn bul werktuigbouwkunde en verblijft sinds drie jaar in Nederland. Op het ogenblik werkt hij als vrijwilliger bij de Wetenschapswinkel. We spreken hem op zijn werkplek in het WTM-gebouw waar momenteel een selectie hangt van zijn schilderijen.
1 Hamid Razik: ,,Techniek en kunst zijn beide uitingen van creativiteit”
De in het Nederlands vertaalde titels van zijn doeken zijn er een beetje opzichtig opgeplakt. De vertaling van die titels was niet eenvoudig, maar eigenlijk zijn ze ook volstrekt overbodig. De 24 schilderijen van Hamid Razik (1955), die de gangen opsieren van het WTM-gebouw, spreken namelijk zulke krachtige taal dat de duiding er alleen maar afbreuk aan doet. Onder de titel ‘Naast mijn huis’ zien we een vrouw met een duif op haar schouder achter een omheining van prikkeldraad. Een sombere voorstelling waar in één oogopslag vanaf valt te lezen dat Irak voor mensen die het land zijn ontvlucht een barre dictatuur is die hen de toegang ontzegt.
Verreweg de meeste schilderijen van Razik laten er geen misverstand over bestaan dat het leven in het land van Saddam Hoessein geen pretje is. De mensen zijn er als in een concentratiekamp opgesloten. Als ze al niet achter tralies zitten in hermetisch afgesloten ruimten met ketens aan hun voeten, dan worden hun gezichten wel verscheurd door pijn of onmacht. Af en toe glooit er een sprankje hoop dat het ooit beter wordt, maar veel is het niet. Of zoals Razik het zelf uitdrukt: ,,Mijn werken geven uiting aan mijn gevoelens over Saddam’s onderdrukking en de onzekere toekomst van het Iraakse volk en hun cultuur.”
Slechts twee schilderijen, ‘Een meisje’ en ‘Verbondenheid’, verwijzen niet naar de onderdrukking en armoede in Irak. Maar misschien indirect ook weer wel, want ze gaan over erotiek en liefde, de enige twee domeinen die gevrijwaard zijn van de terreur van Saddam Hoessein. ,,Ik heb me beperkt tot het lijden, maar er is meer”, zegt Razik. ,,De kunst draagt verschillende beelden, gevoelens en verbeeldingen uit.”
Taboe
De schilderijen zoals Razik ze maakt, krijgen in de kunstwereld al snel het stigma van ‘onderdrukkingskunst’. Er wordt meestal enigszins smalend over gedaan, omdat ze al te expliciet een politieke boodschap uitdragen en in artistieke zin tekortschieten. Toch is dat niet van toepassing op het werk van Razik. Zijn voorstellingen hebben diepere gronden en stijgen uit boven een pamflettistische betekenis. Bovendien beheerst Razik de techniek goed. Hij bestrijkt een breed stilistisch spectrum van figuratief tot abstract en combineertverschillende materialen in zijn doeken, van olieverf tot lijm en van kaarsvet tot krantenpapier.
Voor iemand die is opgegroeid in een islamitisch land wekt dat verbazing, al was het maar dat afbeeldingen er taboe zijn. Maar Irak heeft natuurlijk een veel langere geschiedenis. Razik: ,,In de Soemerische, Babylonische en Assyrische tijd stond de kunst in hoog aanzien. De Islam heeft daar een einde aan gemaakt. In 1958 vond de revolutie plaats tegen de Britse kolonisator en vanaf dat moment kwam er weer vrijheid voor de kunsten en de literatuur.”
Lang duurde dat overigens niet want in 1963 deed de Baath-partij van Saddam Hoessein een succesvolle greep naar de macht. ,,Deze partij is Arabisch en heeft een chauvinistische ideologie. In tegenstelling tot veel andere landen in de regio is ze niet fundamenteel islamitisch, maar fundamenteel nationalistisch. Gek genoeg is Saddam een produkt van Amerika en Engeland, want die hielpen hem destijds in het zadel.”
Schurk
Over Saddam spreekt hij duidelijke taal: ,,Hij is een schurk.” Toch roept dat de vraag op waarom het Iraakse volk hem steunt. ,,Dat komt omdat de mensen dachten dat hij hun welvaart zou brengen. Aan de andere kant voert hij een terreurbewind door potentiele tegenstanders te straffen en uit de weg te ruimen. Op de televisie zien we soms beelden van Irakezen die tegen Amerika demonstreren. Daar dwingt Saddam hen toe. De meeste mensen denken er anders over.”
Hij is ervan overtuigd dat de dictatuur afloopt met de dood van Saddam. Dat Amerika hem nog niet heeft vermoord vindt hij jammer. ,,Toch was het nog veel beter als hij door de Irakezen zelf wordt gedood, omdat zij een dure prijs betalen voor zijn demagogische politiek. Er is ook wel oppositie. Deze zomer zelfs in zijn eigen ‘kasteel’, maar zijn veiligheidspolitie is erg goed georganiseerd.”
Dat heeft hij zelfs aan den lijve in het buitenland ervaren. In Boedapest werd hem namelijk het leven onmogelijk gemaakt door de leden van de Iraakse ambassade. ,,Ze waren tegen me”, zegt hij. Dat hij uiteindelijk in Nederland is terechtgekomen heeft daarmee te maken, maar berust verder op toeval. ,,Dit land is veilig. Ik zie hier meer mogelijkheden om mijn kinderen op te laten groeien en om werk te vinden.”
Vooralsnog is hem dat nog niet gelukt, ondanks het feit dat hij een bul heeft in de werktuigbouwkunde. ,,Ik zou graag iets doen in de metallurgie, maar elke andere baan die met techniek heeft te maken is ook goed. Techniek en kunst zijn beide uitingen van creativiteit.”
Het allerliefst zou hij teruggaan naar Irak om het land mee helpen op te bouwen. Voorlopig ziet het er niet naar uit dat dit binnen afzienbare tijd gebeurt. ,,De kleuren van mijn leven in Nederland zijn mooi”, besluit hij, ,,maar diep in mij heersen donker en grijs.”
De schilderijen van Hamid Razik zijn nog tot 1 november te bezichtigen in de gangen op de begane grond en eersteverdieping van het WTM-gebouw, Kanaalweg 2b.
Selectie uit de tentoongestelde doeken
Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?
delta@tudelft.nl
Comments are closed.