Wetenschap

De kaft

Dr. ir. Willem van Dorp: “Dit is de kleinste wereldkaart ooit. Hij is slechts tweehonderd nanometer breed. Het is gemaakt met een Environmental Scanning Transmission Electron Microscope in Phoenix, Arizona.

Aanvankelijk leek het schrijven van de kaart simpel, maar uiteindelijk zijn wij er tot drie uur ’s nachts mee bezig geweest. We stopten een preparaatje in de micrscoop en lieten er een beetje wolfraamhoudend gas bij. Met de elektronenbundel schoten we geadsorbeerde gasmoleculen op bepaalde plaatsen kapot. Wanneer het gas werd weggepompt, verdween het overal behalve op de plaatsen waar we geschoten hadden. Daar bleef het wolfraam achter. Zo hebben we de wereldkaart opgebouwd door punt voor punt te beschieten. De oceanen zijn onbeschreven (blauw), de basis van de continenten zijn één laagje dik (groen), de landmassa’s twee laagjes (rood) en de gebergten drie laagjes (geel). Ieder beeldpunt bestaat uit tien tot vijftig moleculen.

Elektronengeïnduceerde depositie (EBID) is de fijnste lithografiemethode die er bestaat. Omdat elektronenbundels heel klein gemaakt kunnen worden (tot minder dan een tiende nanometer breed), zijn er heel fijne patronen mee te maken. De kleinste patroontjes die wij konden maken, waren 0.7 nanometer breed en bevatten gemiddeld slechts twee moleculen. Dat is dus bijna de ultieme limiet van een enkel molecuul.”

‘Sub-10 nm focussed electron beam induced deposition’ W.F. van Dorp, 22 feb 2008, Technische Natuurwetenschappen.

Dr. ir. Willem van Dorp: “Dit is de kleinste wereldkaart ooit. Hij is slechts tweehonderd nanometer breed. Het is gemaakt met een Environmental Scanning Transmission Electron Microscope in Phoenix, Arizona. Aanvankelijk leek het schrijven van de kaart simpel, maar uiteindelijk zijn wij er tot drie uur ’s nachts mee bezig geweest. We stopten een preparaatje in de micrscoop en lieten er een beetje wolfraamhoudend gas bij. Met de elektronenbundel schoten we geadsorbeerde gasmoleculen op bepaalde plaatsen kapot. Wanneer het gas werd weggepompt, verdween het overal behalve op de plaatsen waar we geschoten hadden. Daar bleef het wolfraam achter. Zo hebben we de wereldkaart opgebouwd door punt voor punt te beschieten. De oceanen zijn onbeschreven (blauw), de basis van de continenten zijn één laagje dik (groen), de landmassa’s twee laagjes (rood) en de gebergten drie laagjes (geel). Ieder beeldpunt bestaat uit tien tot vijftig moleculen.

Elektronengeïnduceerde depositie (EBID) is de fijnste lithografiemethode die er bestaat. Omdat elektronenbundels heel klein gemaakt kunnen worden (tot minder dan een tiende nanometer breed), zijn er heel fijne patronen mee te maken. De kleinste patroontjes die wij konden maken, waren 0.7 nanometer breed en bevatten gemiddeld slechts twee moleculen. Dat is dus bijna de ultieme limiet van een enkel molecuul.”

‘Sub-10 nm focussed electron beam induced deposition’ W.F. van Dorp, 22 feb 2008, Technische Natuurwetenschappen.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.