Ze verkopen felgekleurde lampen en richten inventief slaapkamers in. Bij Ikea Delft bestaat het personeel op zaterdag soms voor meer dan de helft uit studenten. Ze hebben er een streepje voor, want een technische opleiding is handig in het woonwarenhuis.
Delen
Tussen de koopjesjagers en Billy-kasten, Gustav-bureau’s en Bjursta-salontafeltjes verdienen tientallen studenten op hun vrije dag een centje bij in de meubelgigant uit Zweden. Wie langs de slaapkamerafdeling komt, heeft grote kans bouwkundestudent Renske Backes tegen het lijf te lopen. Ruim drie jaar lang geeft ze klanten advies over kleurige kussens, zachte matrassen en handige garderobekasten. “In het weekend en op vrijdagavond hangt er een andere sfeer in Ikea. Dat komt deels doordat het zo druk is. Maar er werken dan ook veel studenten als KoZa-krachten (koopavond en zaterdag). Die gaan wat losser met elkaar om. Er ontstaat een studentikoze sfeer.”
Dat klinkt student civiele techniek Simon Smits bekend in de oren. “We verstoppen wel eens speelgoedbeestjes in kastjes, zodat collega’s die vinden. Dat soort grappen halen we dan uit.”
Alle grappen heeft Smits inmiddels wel voorbij zien komen bij Ikea. Want voor Smits is werken bij het woonwarenhuis meer dan een bijbaan. De zelfbenoemde eeuwige student is 37 jaar. Jaren geleden stopte hij met zijn studie en maakte hij een uitstapje naar het leger, maar besloot toch weer te studeren. Door zijn omzwervingen krijgt hij geen studiefinanciering meer. Hij werkt daarom twintig uur per week om rond te kunnen komen. “Zonder Ikea kan ik niet studeren”, zegt hij. “Wanneer ik denk af te studeren? Geen idee, dus ik zal hier nog wel een tijd blijven.” Geen vervelend vooruitzicht, vindt Smits. “Ik ken bijna iedereen en heb het er erg naar mijn zin. Anders was ik niet acht jaar gebleven. Ik voel me thuis door de goede sfeer. Een paar collega’s zijn ook mijn vrienden. Een keer per maand gaan we naar ’t Proeflokaal om de pubquiz, over popmuziek en feitenkennis, te doen. Dat is ontzettend leuk.”
Smits noemt het een groot pluspunt dat hij steeds meer verantwoordelijkheden heeft gekregen binnen het bedrijf. Zo werd hij onlangs in de ondernemingsraad gekozen. “Daar kan ik meedenken over het beleid van het bedrijf. Ik kom dan ook veel managers en bestuurders tegen, die je normaal niet op de werkvloer ziet. Je staat op dezelfde hoogte met ze, dat maakt mijn werk ook heel interessant.”
Springer
Als springer wordt Smits in de hele winkel ingezet. “Springers kun je zien als de uitzendkrachten binnen Ikea. Ik hoor ’s ochtends op welke afdeling ik kom te werken. Als iemand ziek is of mensen met vakantie gaan, dan val ik in.”
Smits deed een lange tijd ook de vroege diensten van zes uur ’s ochtends tot negen uur. Met slaap nog in zijn ogen stond hij dan vaak – ironisch genoeg – kussens te sorteren. “Maar ik was niet heel moe. Meestal werkte ik drie uur lang heel hard om niet slaperig te worden. Als ik direct daarna college had, was dat geen probleem. Dan was ik klaarwakker. Anderen ging dat minder goed af. Regelmatig lag iemand tussen de pallets te slapen.”
De grote aantrekkingskracht van Ikea is dat studenten er gemakkelijk in de avonduren en in het weekend kunnen werken. Het woonwarenhuis is iedere doordeweekse dag tot negen uur ’s avonds open en op zaterdag tot acht uur. Voor Ikea is het een groot voordeel dat studenten juist dan beschikbaar zijn, omdat veel fulltimers graag om zes uur naar huis willen, vertelt Saskia Rejhons van personeelszaken. “Ze zijn flexibel en hoog opgeleid.”
Hoeveel studenten precies bij Ikea Delft werken is niet bekend. Studenten worden niet als zodanig geregistreerd. “Ongeveer 35 procent van de mensen die bij Ikea werken is KoZa en daar zitten heel veel studenten bij”, legt Rejhons uit. Op sommige zaterdagen bestaat daardoor soms meer dan de helft van het personeel uit studenten.
Een andere belangrijke reden voor studenten om bij het woonwarenhuis aan de slag te gaan is de korting. Werknemers krijgen 15 procent korting op het assortiment. Voor wiens kamer voor een groot gedeelte uit Ikea-spullen bestaat, scheelt dat al snel een slok op een borrel. In Smits’ kamer staan ongeveer dertig dingen uit Ikea, van stellingkasten en keukenspullen tot de befaamde opbergdozen.
Hekel
Menno de Haas, student elektrotechniek, moest voordat hij ging studeren niet zoveel van het woonwarenhuis hebben. “Ik kocht vroeger nooit iets bij Ikea. Mijn ouders hebben er een enorme hekel aan, omdat het massaproductie is. ‘Als je daar iets koopt, zie je het bij de buurman ook’, zeggen ze altijd. Maar dat is natuurlijk de kracht van Ikea. Daardoor is alles heel goedkoop.” Inmiddels veroveren Ikea-spullen ook zijn kamer. Er staan nu onder meer een Zweedse slaapbank en bureau.
De Haas werkt sinds het begin van de zomer bij de klantenservice. Een van zijn eerste klanten kan hij zich nog goed herinneren. “Een vrouw had bij ons een keuken gekocht en wilde delen daarvan terugbrengen, omdat ze kapot waren. Dat is geen probleem, maar ze had alleen de orderbon bij zich en geen garantiebewijs. Een orderbon kan iedereen laten maken. Ook als je niks koopt. Ik wilde alles precies volgens de regeltjes doen en kon haar niet verder helpen. Ze was woedend, omdat ze terug moest naar Den Haag om het garantiebewijs te halen. Ze diende meteen een klacht in.”
Het was een wijze les klantenbinding voor De Haas. Regels zijn regels, maar de klanten zijn ook heilig. “Ik leerde daarna dat je zelf mag bepalen hoe ver je gaat bij de klantenservice. Bij Ikea gaan we er altijd van uit dat de klant de waarheid spreekt. Maar het ligt er ook aan hoe iemand bij ons aanklopt. Je krijgt als klant meer gedaan als je vriendelijk bent, dan als je agressief doet.”
Het contact met de mensen spreekt De Haas het meest aan in zijn werk. “Je leert je emotie controleren. Ook al voel je je nog zo klote, je moet vriendelijk blijven. Binnen een paar minuten bouw je een band met klanten en moet je er voor zorgen dat het goed komt. Daar heb ik veel van geleerd. Ook voor presentaties bij elektrotechniek. Ik spreek gemakkelijker in het openbaar en ben er handiger in geworden om contact met mensen te maken. Ik denk dat ik daar na mijn studie ook nog veel aan zal hebben.”
Ook Smits roemt de sociale vaardigheden die hij bij Ikea opdoet. “Ik had vroeger niet verwacht dat ik goed met mensen om kon gaan in een winkel. Dat leer je op de TU niet. Je ziet daar alleen maar dezelfde soort mensen om je heen met dezelfde interesses.”
Bij klantenservice komt de technische opleiding van De Haas goed van pas. “Als een klant bij mij komt met een doorgebrand transformatorhuisje, schroef ik het even open. Dan ben ik toch benieuwd hoe het er van binnen uit ziet. Veel mensen komen terug met de kerstverlichting, dan branden maar de helft van de lichtjes. Ik kan me dan niet bedwingen en kijk of ik het zelf op kan lossen. Klanten worden daar vaak zenuwachtig van, ze willen gewoon dat je snel klaar bent.”
Bouwkunde
Backes en Smits maken ook gebruik van hun technische kennis. Backes: “Als ik mensen help met de indeling van hun slaapkamer, denk ik natuurlijk wel aan wat ik bij bouwkunde leer. Ik laat vaak zien hoe je kasten anders neer kunt zetten en welke kleuren goed bij elkaar passen.” Smits beaamt dat. “Stiekem gebruik je toch steeds je technische inzicht. Als een klant zegt wat voor soort kast hij wil, zie ik hem al in zijn kamer staan.”
Ikea gebruikt die technische kennis graag. “Laatst waren er logistieke problemen en toen vroegen ze studenten of zij verbeteringen wisten”, zegt De Haas. “Daar maken ze slim gebruik van.”
Maar dat mes snijdt aan twee kanten. Tegelijkertijd biedt Ikea studenten ook de kans om hun kennis te verbreden. Backes volgde een ehbo-opleiding op kosten van Ikea. “Dat wilde ik altijd al doen. Als iemand flauwvalt, wat af en toe gebeurt op een drukke zaterdag, wordt een code omgeroepen en moet ik in actie komen.”
Doordat Ikea met een grote uitbreiding bezig is – het gebouw wordt twee keer zo groot – is de behoeft aan nieuwe werknemers alleen maar groter. Eigenlijk kan het woonwarenhuis daarom niet meer zonder de studenten. Maar zover wil Rejhons niet gaan. “Zonder studenten overleven we ook wel, maar natuurlijk zijn ze wel heel belangrijk. Vroeger stonden we ook op banenbeurzen en bij de introductie om studenten te werven. Dat zouden we weer moeten doen. Nu komen studenten vooral binnen door mond-tot-mond-reclame.”
“Ikea is een goede werkgever, maar daarin schuilt het gevaar”, zegt De Haas. “Want als je het goed doet vragen ze al snel of je meer kunt werken. Dan krijg je extra’s, zoals gratis eten. Dat maakt het heel aantrekkelijk, maar je studie moet er niet onder lijden. Je werkt tenslotte bij Ikea om je studie te bekostigen en niet andersom.”
(Foto’s Sam Rentmeester/FMAX)
Tussen de koopjesjagers en Billy-kasten, Gustav-bureau’s en Bjursta-salontafeltjes verdienen tientallen studenten op hun vrije dag een centje bij in de meubelgigant uit Zweden. Wie langs de slaapkamerafdeling komt, heeft grote kans bouwkundestudent Renske Backes tegen het lijf te lopen. Ruim drie jaar lang geeft ze klanten advies over kleurige kussens, zachte matrassen en handige garderobekasten. “In het weekend en op vrijdagavond hangt er een andere sfeer in Ikea. Dat komt deels doordat het zo druk is. Maar er werken dan ook veel studenten als KoZa-krachten (koopavond en zaterdag). Die gaan wat losser met elkaar om. Er ontstaat een studentikoze sfeer.”
Dat klinkt student civiele techniek Simon Smits bekend in de oren. “We verstoppen wel eens speelgoedbeestjes in kastjes, zodat collega’s die vinden. Dat soort grappen halen we dan uit.”
Alle grappen heeft Smits inmiddels wel voorbij zien komen bij Ikea. Want voor Smits is werken bij het woonwarenhuis meer dan een bijbaan. De zelfbenoemde eeuwige student is 37 jaar. Jaren geleden stopte hij met zijn studie en maakte hij een uitstapje naar het leger, maar besloot toch weer te studeren. Door zijn omzwervingen krijgt hij geen studiefinanciering meer. Hij werkt daarom twintig uur per week om rond te kunnen komen. “Zonder Ikea kan ik niet studeren”, zegt hij. “Wanneer ik denk af te studeren? Geen idee, dus ik zal hier nog wel een tijd blijven.” Geen vervelend vooruitzicht, vindt Smits. “Ik ken bijna iedereen en heb het er erg naar mijn zin. Anders was ik niet acht jaar gebleven. Ik voel me thuis door de goede sfeer. Een paar collega’s zijn ook mijn vrienden. Een keer per maand gaan we naar ’t Proeflokaal om de pubquiz, over popmuziek en feitenkennis, te doen. Dat is ontzettend leuk.”
Smits noemt het een groot pluspunt dat hij steeds meer verantwoordelijkheden heeft gekregen binnen het bedrijf. Zo werd hij onlangs in de ondernemingsraad gekozen. “Daar kan ik meedenken over het beleid van het bedrijf. Ik kom dan ook veel managers en bestuurders tegen, die je normaal niet op de werkvloer ziet. Je staat op dezelfde hoogte met ze, dat maakt mijn werk ook heel interessant.”
Springer
Als springer wordt Smits in de hele winkel ingezet. “Springers kun je zien als de uitzendkrachten binnen Ikea. Ik hoor ’s ochtends op welke afdeling ik kom te werken. Als iemand ziek is of mensen met vakantie gaan, dan val ik in.”
Smits deed een lange tijd ook de vroege diensten van zes uur ’s ochtends tot negen uur. Met slaap nog in zijn ogen stond hij dan vaak – ironisch genoeg – kussens te sorteren. “Maar ik was niet heel moe. Meestal werkte ik drie uur lang heel hard om niet slaperig te worden. Als ik direct daarna college had, was dat geen probleem. Dan was ik klaarwakker. Anderen ging dat minder goed af. Regelmatig lag iemand tussen de pallets te slapen.”
De grote aantrekkingskracht van Ikea is dat studenten er gemakkelijk in de avonduren en in het weekend kunnen werken. Het woonwarenhuis is iedere doordeweekse dag tot negen uur ’s avonds open en op zaterdag tot acht uur. Voor Ikea is het een groot voordeel dat studenten juist dan beschikbaar zijn, omdat veel fulltimers graag om zes uur naar huis willen, vertelt Saskia Rejhons van personeelszaken. “Ze zijn flexibel en hoog opgeleid.”
Hoeveel studenten precies bij Ikea Delft werken is niet bekend. Studenten worden niet als zodanig geregistreerd. “Ongeveer 35 procent van de mensen die bij Ikea werken is KoZa en daar zitten heel veel studenten bij”, legt Rejhons uit. Op sommige zaterdagen bestaat daardoor soms meer dan de helft van het personeel uit studenten.
Een andere belangrijke reden voor studenten om bij het woonwarenhuis aan de slag te gaan is de korting. Werknemers krijgen 15 procent korting op het assortiment. Voor wiens kamer voor een groot gedeelte uit Ikea-spullen bestaat, scheelt dat al snel een slok op een borrel. In Smits’ kamer staan ongeveer dertig dingen uit Ikea, van stellingkasten en keukenspullen tot de befaamde opbergdozen.
Hekel
Menno de Haas, student elektrotechniek, moest voordat hij ging studeren niet zoveel van het woonwarenhuis hebben. “Ik kocht vroeger nooit iets bij Ikea. Mijn ouders hebben er een enorme hekel aan, omdat het massaproductie is. ‘Als je daar iets koopt, zie je het bij de buurman ook’, zeggen ze altijd. Maar dat is natuurlijk de kracht van Ikea. Daardoor is alles heel goedkoop.” Inmiddels veroveren Ikea-spullen ook zijn kamer. Er staan nu onder meer een Zweedse slaapbank en bureau.
De Haas werkt sinds het begin van de zomer bij de klantenservice. Een van zijn eerste klanten kan hij zich nog goed herinneren. “Een vrouw had bij ons een keuken gekocht en wilde delen daarvan terugbrengen, omdat ze kapot waren. Dat is geen probleem, maar ze had alleen de orderbon bij zich en geen garantiebewijs. Een orderbon kan iedereen laten maken. Ook als je niks koopt. Ik wilde alles precies volgens de regeltjes doen en kon haar niet verder helpen. Ze was woedend, omdat ze terug moest naar Den Haag om het garantiebewijs te halen. Ze diende meteen een klacht in.”
Het was een wijze les klantenbinding voor De Haas. Regels zijn regels, maar de klanten zijn ook heilig. “Ik leerde daarna dat je zelf mag bepalen hoe ver je gaat bij de klantenservice. Bij Ikea gaan we er altijd van uit dat de klant de waarheid spreekt. Maar het ligt er ook aan hoe iemand bij ons aanklopt. Je krijgt als klant meer gedaan als je vriendelijk bent, dan als je agressief doet.”
Het contact met de mensen spreekt De Haas het meest aan in zijn werk. “Je leert je emotie controleren. Ook al voel je je nog zo klote, je moet vriendelijk blijven. Binnen een paar minuten bouw je een band met klanten en moet je er voor zorgen dat het goed komt. Daar heb ik veel van geleerd. Ook voor presentaties bij elektrotechniek. Ik spreek gemakkelijker in het openbaar en ben er handiger in geworden om contact met mensen te maken. Ik denk dat ik daar na mijn studie ook nog veel aan zal hebben.”
Ook Smits roemt de sociale vaardigheden die hij bij Ikea opdoet. “Ik had vroeger niet verwacht dat ik goed met mensen om kon gaan in een winkel. Dat leer je op de TU niet. Je ziet daar alleen maar dezelfde soort mensen om je heen met dezelfde interesses.”
Bij klantenservice komt de technische opleiding van De Haas goed van pas. “Als een klant bij mij komt met een doorgebrand transformatorhuisje, schroef ik het even open. Dan ben ik toch benieuwd hoe het er van binnen uit ziet. Veel mensen komen terug met de kerstverlichting, dan branden maar de helft van de lichtjes. Ik kan me dan niet bedwingen en kijk of ik het zelf op kan lossen. Klanten worden daar vaak zenuwachtig van, ze willen gewoon dat je snel klaar bent.”
Bouwkunde
Backes en Smits maken ook gebruik van hun technische kennis. Backes: “Als ik mensen help met de indeling van hun slaapkamer, denk ik natuurlijk wel aan wat ik bij bouwkunde leer. Ik laat vaak zien hoe je kasten anders neer kunt zetten en welke kleuren goed bij elkaar passen.” Smits beaamt dat. “Stiekem gebruik je toch steeds je technische inzicht. Als een klant zegt wat voor soort kast hij wil, zie ik hem al in zijn kamer staan.”
Ikea gebruikt die technische kennis graag. “Laatst waren er logistieke problemen en toen vroegen ze studenten of zij verbeteringen wisten”, zegt De Haas. “Daar maken ze slim gebruik van.”
Maar dat mes snijdt aan twee kanten. Tegelijkertijd biedt Ikea studenten ook de kans om hun kennis te verbreden. Backes volgde een ehbo-opleiding op kosten van Ikea. “Dat wilde ik altijd al doen. Als iemand flauwvalt, wat af en toe gebeurt op een drukke zaterdag, wordt een code omgeroepen en moet ik in actie komen.”
Doordat Ikea met een grote uitbreiding bezig is – het gebouw wordt twee keer zo groot – is de behoeft aan nieuwe werknemers alleen maar groter. Eigenlijk kan het woonwarenhuis daarom niet meer zonder de studenten. Maar zover wil Rejhons niet gaan. “Zonder studenten overleven we ook wel, maar natuurlijk zijn ze wel heel belangrijk. Vroeger stonden we ook op banenbeurzen en bij de introductie om studenten te werven. Dat zouden we weer moeten doen. Nu komen studenten vooral binnen door mond-tot-mond-reclame.”
“Ikea is een goede werkgever, maar daarin schuilt het gevaar”, zegt De Haas. “Want als je het goed doet vragen ze al snel of je meer kunt werken. Dan krijg je extra’s, zoals gratis eten. Dat maakt het heel aantrekkelijk, maar je studie moet er niet onder lijden. Je werkt tenslotte bij Ikea om je studie te bekostigen en niet andersom.”
(Foto’s Sam Rentmeester/FMAX)
Comments are closed.