Campus

In de ban van de tijd

V2 organiseert tot en met 26 november op diverse locaties in Rotterdam de vijfde editie van het Dutch Electronic Art Festival (DEAF). Centraal staat de relatie tussen kunst en technologie, met dit jaar als thema ‘Machine Times’.

/strong>

Dat kunst en technologie alles met elkaar te maken hebben, leek pakweg vijf decennia geleden vergezocht. Natuurlijk, er waren microfoons en versterkers nodig om een bandje te kunnen laten optreden. En een regelpaneel om het geluid op het toneel te regelen. Van afhankelijkheid was echter (op een paar zaken als licht en geluid na) geen sprake.

De tijden veranderen. Gelukkig. Want dankzij technologische ontwikkelingen steken allerlei waardevolle nieuwe kunstvormen de kop op. Te denken valt aan videoperformances, of elektronische muziek, waarin ooit onmisbare instrumenten als drumstel en gitaar, moeiteloos worden vervangen door een computer.

Uit het DEAF Festival blijkt hoe divers elektronische kunst is. Ondanks dat alle kunstvormen die worden gepresenteerd de overeenkomst hebben dat ze elektronisch zijn, is het festival zeker interdisciplinair te noemen. Er is een tentoonstelling van interactieve kunst, een ruime keuze uit websites, er zijn live performances op muziek- en videogebied, workshops en een academisch symposium. Een summum voor de cultuurliefhebber, maar zeker ook voor techneuten.

Computerchips

De keuze voor het thema ‘Tijd’ lijkt logisch. Hoe langer de mensheid bestaat hoe meer ze uitvindt, met name op technologisch vlak. De organisatie van DEAF past het thema echter vanuit een andere invalshoek toe: ,,In technologische apparaten zitten tijdsstructuren ingebouwd, van uurwerken en industriële machines tot de frequenties van radio’s en computerchips. Tijd is ook een essentieel onderdeel van ons natuurlijk bestaan: onze lichamen zijn op zich al tijdmachines, met hun biologische cycli en celverouderingsprocessen. In de architectuur dringt steeds meer het besef door dat ruimte wordt bepaald door beweging in de tijd. (…) DEAF 2000 doet onderzoek naar hoe tijd is verwerkt in technologische en maatschappelijke systemen en presenteert hoe vanuit de kunst wordt omgegaan met tijd, met het manipuleren, ontkennen en uitschakelen van tijd.”

Interactief

De tentoonstelling waarmee DEAF afgelopen dinsdag opende, presenteert een aantal projecten die op verschillende manieren op het thema inspringen. Sleutelwoord van de tentoonstelling is interactiviteit.

De Japanner Akitsugu Maebayashi rust voor het kunstwerk ‘Sonic Interface’ mensen uit met een draagbare geluidscomputer en koptelefoon. Terwijl ze door de stad lopen, neemt de computergeluiden uit de omgeving op en speelt die meteen, of soms later of vervormd, weer af. De kunstenaar speelt op deze manier met de visuele en auditieve beleving van de werkelijkheid.

De multi-user installatie van Perry Hoberman uit de Verenigde Staten wil het onbestuurbare van samenwerkingsprocessen demonstreren. Hij laat zijn bezoekers een uitgebreid scala aan tijdmanipulerende apparaten zien.

De Nederlander Marnix de Nijs zet de bezoeker in zijn ‘Panoramic Accelaration’ in een stoel die om zijn eigen as draait. De deelnemer kan zelf de draaisnelheid bepalen, evenals de snelheid van het camerabeeld dat voor hem wordt geprojecteerd. Het evenwicht tussen fysieke snelheid en waarnemingssnelheid wordt hierdoor verstoord, wat de bezoeker voortdurend op de grens van misselijkheid brengt.

Podiumkunsten

Niet alle evenementen tijdens het DEAF Festival zijn zo’n aanslag op de zintuigen. Rustiger aandoen kan ook, bijvoorbeeld tijdens de Future Moves workshop in het V2-Lab. In samenwerking met Theater Lantaren/Venster en de Rotterdamse Schouwburg onderzoekt Future Moves de relatie tussen nieuwe technologieën en podiumkunsten. Choreografen, dansers, theoretici, software-ontwerpers en technici presenteren en bediscussiëren vier dagen lang de laatste ontwikkelingen op dit gebied.

Ook is er een speciaal Club programma, waarin de verschillende subgenres binnen de elektronische muziek aan bod komen. Internationale kunstenaars presenteren live geluidexperimenten. Het gaat hen met name om het manipuleren van de geluidsperceptie. Ze laten visuele animaties en videobeelden geluidfragmenten ondersteunen of juist ondermijnen. Verder zijn er speelfilms, documentaires en experimentele films te zien, waarin de relatie tussen tijd en technologie centraal staat.

Workshops

Om het interactieve tintje hoog te houden, vinden diverse workshops plaats waarin de relatie tussen kunstenaar en digitale technologie aan de orde komt. Zo is er een Open Source workshop, over de artistieke, juridische en economische aspecten van het maken van op kunst gerichte software en tools voor het publieke domein. EncArt, een samenwerkingsverband van vier internationale medialabs, waaronder het V2-Lab, werken aan online tools die kunstenaars in staat stellen om samen te werken.

Een internationale groep van wetenschappers, theoretici, kunstenaars en sociologen spreken tijdens het DEAF Symposium, op vrijdag 17 en zaterdag 18 november in Theater Lantaren/Venster, over het verschijnsel tijd in onze technologische cultuur. De sprekers zijn afkomstig uit verschillende disciplines, waaronder geluidskunst, wetenschap, antropologie en psychologie. Deelname aan het symposium moet wel tijdig opgegeven worden. Studenten betalen zestig gulden per dag, of honderd gulden voor twee dagen.

DEAF 2000. Tot en met 26 november op diverse locaties in Rotterdam. Voor een uitgebreid programma zie www.v2.nl/deaf

japan.jpg

Akitsugu Maebayashi laat voor het project ‘Sonic Interface’ mensen met een geluidscomputer en koptelefoon de straat op gaan. De computer neemt omgevingsgeluiden op en speelt ze even later vervormd weer af, wat bevreemdend werkt

Foto: Sumihisa Arima/V2

FOTO MET VIDEOSCHERM: deaffotoeike.jpg

De installatie ‘INCREmental’ van de kunstenaar Eike evolueert voortdurend en geeft het verloop van tijd weer. Het project is tevens een metafoor voor de computer, omdat het werk zonder de computer niet bestaan had

Foto: Eike/V2

V2 organiseert tot en met 26 november op diverse locaties in Rotterdam de vijfde editie van het Dutch Electronic Art Festival (DEAF). Centraal staat de relatie tussen kunst en technologie, met dit jaar als thema ‘Machine Times’.

Dat kunst en technologie alles met elkaar te maken hebben, leek pakweg vijf decennia geleden vergezocht. Natuurlijk, er waren microfoons en versterkers nodig om een bandje te kunnen laten optreden. En een regelpaneel om het geluid op het toneel te regelen. Van afhankelijkheid was echter (op een paar zaken als licht en geluid na) geen sprake.

De tijden veranderen. Gelukkig. Want dankzij technologische ontwikkelingen steken allerlei waardevolle nieuwe kunstvormen de kop op. Te denken valt aan videoperformances, of elektronische muziek, waarin ooit onmisbare instrumenten als drumstel en gitaar, moeiteloos worden vervangen door een computer.

Uit het DEAF Festival blijkt hoe divers elektronische kunst is. Ondanks dat alle kunstvormen die worden gepresenteerd de overeenkomst hebben dat ze elektronisch zijn, is het festival zeker interdisciplinair te noemen. Er is een tentoonstelling van interactieve kunst, een ruime keuze uit websites, er zijn live performances op muziek- en videogebied, workshops en een academisch symposium. Een summum voor de cultuurliefhebber, maar zeker ook voor techneuten.

Computerchips

De keuze voor het thema ‘Tijd’ lijkt logisch. Hoe langer de mensheid bestaat hoe meer ze uitvindt, met name op technologisch vlak. De organisatie van DEAF past het thema echter vanuit een andere invalshoek toe: ,,In technologische apparaten zitten tijdsstructuren ingebouwd, van uurwerken en industriële machines tot de frequenties van radio’s en computerchips. Tijd is ook een essentieel onderdeel van ons natuurlijk bestaan: onze lichamen zijn op zich al tijdmachines, met hun biologische cycli en celverouderingsprocessen. In de architectuur dringt steeds meer het besef door dat ruimte wordt bepaald door beweging in de tijd. (…) DEAF 2000 doet onderzoek naar hoe tijd is verwerkt in technologische en maatschappelijke systemen en presenteert hoe vanuit de kunst wordt omgegaan met tijd, met het manipuleren, ontkennen en uitschakelen van tijd.”

Interactief

De tentoonstelling waarmee DEAF afgelopen dinsdag opende, presenteert een aantal projecten die op verschillende manieren op het thema inspringen. Sleutelwoord van de tentoonstelling is interactiviteit.

De Japanner Akitsugu Maebayashi rust voor het kunstwerk ‘Sonic Interface’ mensen uit met een draagbare geluidscomputer en koptelefoon. Terwijl ze door de stad lopen, neemt de computergeluiden uit de omgeving op en speelt die meteen, of soms later of vervormd, weer af. De kunstenaar speelt op deze manier met de visuele en auditieve beleving van de werkelijkheid.

De multi-user installatie van Perry Hoberman uit de Verenigde Staten wil het onbestuurbare van samenwerkingsprocessen demonstreren. Hij laat zijn bezoekers een uitgebreid scala aan tijdmanipulerende apparaten zien.

De Nederlander Marnix de Nijs zet de bezoeker in zijn ‘Panoramic Accelaration’ in een stoel die om zijn eigen as draait. De deelnemer kan zelf de draaisnelheid bepalen, evenals de snelheid van het camerabeeld dat voor hem wordt geprojecteerd. Het evenwicht tussen fysieke snelheid en waarnemingssnelheid wordt hierdoor verstoord, wat de bezoeker voortdurend op de grens van misselijkheid brengt.

Podiumkunsten

Niet alle evenementen tijdens het DEAF Festival zijn zo’n aanslag op de zintuigen. Rustiger aandoen kan ook, bijvoorbeeld tijdens de Future Moves workshop in het V2-Lab. In samenwerking met Theater Lantaren/Venster en de Rotterdamse Schouwburg onderzoekt Future Moves de relatie tussen nieuwe technologieën en podiumkunsten. Choreografen, dansers, theoretici, software-ontwerpers en technici presenteren en bediscussiëren vier dagen lang de laatste ontwikkelingen op dit gebied.

Ook is er een speciaal Club programma, waarin de verschillende subgenres binnen de elektronische muziek aan bod komen. Internationale kunstenaars presenteren live geluidexperimenten. Het gaat hen met name om het manipuleren van de geluidsperceptie. Ze laten visuele animaties en videobeelden geluidfragmenten ondersteunen of juist ondermijnen. Verder zijn er speelfilms, documentaires en experimentele films te zien, waarin de relatie tussen tijd en technologie centraal staat.

Workshops

Om het interactieve tintje hoog te houden, vinden diverse workshops plaats waarin de relatie tussen kunstenaar en digitale technologie aan de orde komt. Zo is er een Open Source workshop, over de artistieke, juridische en economische aspecten van het maken van op kunst gerichte software en tools voor het publieke domein. EncArt, een samenwerkingsverband van vier internationale medialabs, waaronder het V2-Lab, werken aan online tools die kunstenaars in staat stellen om samen te werken.

Een internationale groep van wetenschappers, theoretici, kunstenaars en sociologen spreken tijdens het DEAF Symposium, op vrijdag 17 en zaterdag 18 november in Theater Lantaren/Venster, over het verschijnsel tijd in onze technologische cultuur. De sprekers zijn afkomstig uit verschillende disciplines, waaronder geluidskunst, wetenschap, antropologie en psychologie. Deelname aan het symposium moet wel tijdig opgegeven worden. Studenten betalen zestig gulden per dag, of honderd gulden voor twee dagen.

DEAF 2000. Tot en met 26 november op diverse locaties in Rotterdam. Voor een uitgebreid programma zie www.v2.nl/deaf

japan.jpg

Akitsugu Maebayashi laat voor het project ‘Sonic Interface’ mensen met een geluidscomputer en koptelefoon de straat op gaan. De computer neemt omgevingsgeluiden op en speelt ze even later vervormd weer af, wat bevreemdend werkt

Foto: Sumihisa Arima/V2

FOTO MET VIDEOSCHERM: deaffotoeike.jpg

De installatie ‘INCREmental’ van de kunstenaar Eike evolueert voortdurend en geeft het verloop van tijd weer. Het project is tevens een metafoor voor de computer, omdat het werk zonder de computer niet bestaan had

Foto: Eike/V2

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.