Citroenlamp voor Venetië

Een interessante mix van architecten, journalisten, liefhebbers en kenners begeeft zich op een snikhete woensdag in september in de sprookjesachtige Gardini van Venetie. De opening van de elfde Architectuur Biënnale is in volle gang. Temidden van talloze landelijke paviljoens, wordt de bezoeker verrast door een oer-Hollandse tandem, met daarop twee Delftse studentes die in de brandende zon lijken te fietsen voor hun vaderland. Daarachter iets dat nog het meest lijkt op een enorme, langwerpige ballon. “Hallo! Wilt u ook even fietsen?” Na een korte introductie worden bezoekers uitgenodigd om de citroengeur te volgen die naar een ruimte in het Italiaanse paviljoen leidt. Eenmaal daar treft men een enorme stellingkast met curieuze voorwerpen, met daarvoor nog meer Delftse studentes, die druk in de weer zijn met een berg citroenen. “Wij maken citroenlampen. Zal ik het even uitleggen?” Inga Villerius, tweedejaars student interaction design laat zien hoe je eenvoudig zelf een batterij maakt met een citroen, een stukje zink, koper en een elektriciteitsdraadje. “Door het zuur in de citroen ontstaat een redox-reactie, waardoor een spanningsverschil ontstaat tussen de twee metalen.” Ze maakt dit zichtbaar door een led-lamp tussen de draadjes te schakelen. Inderdaad, het lampje licht op. “Tadaa! Een citroenlamp!” De belangstelling is groot. Na de demonstratie krijgt de bezoeker een pakketje overhandigd met onderdelen en uitleg. En een citroen, om thuis je eigen lamp te maken.
Walter Aprile, docent interaction design aan de faculteit Industrieel Ontwerpen, stuurde eind augustus een e-mail aan al zijn studenten: ‘Venice Biennale, the boat is leaving soon’, waarin hij hen uitnodigde mee te werken aan een installatie die zou worden gepresenteerd tijdens dit tweejaarlijkse evenement. 

Aprile, naast TU-docent partner van de multidisciplinaire designstudio ID-Lab uit Milaan, kreeg een uitnodiging zich te presenteren tijdens de Biennale in het Italiaanse paviljoen. “De grenzen tussen architectuur en design vervagen”, vertelt Aprile. “In ID-Lab werken we samen met fotografen, architecten, designers, it’ers, filmmakers en studenten. Met onze installatie wilden we laten zien hoe inspirerend het is om zij aan zij te werken aan technische en innovatieve projecten.” 

Vanuit Italië werden studenten van Naba, de kunstacademie in Milaan, gevraagd om mee te denken met het project en de installatie. Aprile greep deze kans aan om de TU Delft en de master design for interaction te promoten en te laten zien met wat voor bijzondere dingen ze bezig zijn. “De TU zou zich wat bewuster kunnen zijn van haar imago en zich beter moeten presenteren op evenementen als de Biënnale en de Salone del Mobile in Milaan.” Een team van zes studentes ging deze uitdaging aan.
De installatie bestaat uit een interactieve, opblaasbare ruimte, waarin mensen elkaar kunnen ontmoeten. Ciccio, heet hij: Curiously Inflated Computer Controlled Interactive Object. Hij wordt opgeblazen door de bezoekers zelf, door te fietsen op de bijgeplaatste tandem. Daarnaast is er een microfoon en ingesproken ‘interviews’ worden via een radiotransmitter uitgezonden op het biënnaleterrein. Dit alles werkt op zonne-energie, afkomstig van een zonnepaneel naast de Ciccio. 

“Het project is een knipoog naar de huidige trend rondom alternatieve energiebronnen, groen en duurzaamheid”, aldus Aprile. “Uiteindelijk is de Biënnale de uitgelezen plek om te netwerken. Wij stimuleren dat door gebruik te maken van duurzame, alternatieve energiebronnen. Want hoe idealistisch de meeste van de hier gepresenteerde projecten ook zijn, bepaald duurzaam is dit evenement niet.