Bibliotheeknomade zoekt stekje

Die laten ze vaak liggen als ze een uur of langer weggaan. Vooral tijdens tentamenperiodes, want dan geldt: wie het eerst komt, het eerst maalt. En heb je eenmaal een plaats dan wil je die natuurlijk niet kwijt. Gevolg: onnodig bezette plekken en gefrustreerde medestudenten zonder stek.

De TU Library zocht daarom een manier om studenten aan te zetten hun plek niet onnodig bezet te houden, zonder meteen voor politieagent te hoeven spelen. Ze huurde voor 12.500 euro een bureau in dat er onderzoek naar deed, studenten sprak en uiteindelijk kwam met een towelcard. Dit is een soort omgekeerde parkeerkaart: als je voor langere tijd weggaat, leg je die neer en draai je het klokje naar het tijdstip dat je verwacht terug te komen. Een onpraktische oplossing, die niet werkt.

Het achterliggende idee van de towelcard is inspelen op schaamtegevoel – omdat studenten heus wel weten dat ze anderen benadelen als ze hun plaats bezet houden – en vervolgens komen met een simpel sociaal gebaar om anderen te helpen. Dat klinkt sympathiek. Maar wie heeft er iets aan een plaats voor een uurtje waar hij ook nog eens flink naar op zoek moet? Als bibliotheeknomade van plekje naar plekje verkassen: daar zit geen student op te wachten en het bevordert zeker niet de concentratie en rust in de UB.

Uit een eerste enquête onder studenten bleek volgens het bureau dat ze de towelcard een goed idee vinden. Zestig procent gaf aan hem minstens één keer of vaker te hebben gebruikt. Er zou echter meer onderzoek nodig zijn voor het daadwerkelijke effect. De eerste resultaten van metingen tijdens de huidige tentamenperiode laten zien dat er vijf, zes, zeven, hooguit acht kaarten op de vele onnodig bezette tafels liggen. Dat is nog veel voor wie nu zelf gaat kijken, maar zeker geen zestig procent.

En wie studenten vraagt of ze wel eens zo’n kaartje hebben gelegd, krijgt vaak als antwoord ‘nee’. Gebruikte argumenten: ‘ik heb geen zin om mijn plek kwijt te raken door die kaart’ of ‘in principe heb je er zelf niet veel aan’ en ‘awkward om mensen weg te sturen’. Als studenten met studieplek niet merken dat ze er zelf wat aan hebben, gebruiken ze de kaart niet. Jammer, maar zo werkt dat kennelijk.

Maar wacht eens… waarom is er voor bijna dertienduizend euro een bureau ingehuurd? Omdat de TU de expertise voor gedragsverandering niet in huis heeft, aldus de bibliotheek.

Werkelijk? Bij Industrieel Ontwerpen werkt dr.ir. Nynke Tromp die op 1 juli tijdens de conferentie ‘What design can do’ vertelt hoe je de kracht van ontwerpen kunt inzetten om socialer gedrag te stimuleren. We zouden gebruik kunnen maken van de creativiteit van studenten. Ingenieurs zijn toch probleemoplossers? Kom op studenten, jullie kunnen meer dan handdoekje leggen.