Oasys Now wint miljoen euro voor bouw patiëntdatasysteem

Slush is een groot start-up- en techevenementen in Helsinki (Finland) waar jaarlijks start-ups, investeerders, ondernemers en techliefhebbers van over de hele wereld samenkomen. Winnaar van de grote prijs dit jaar was een start-up uit Delft: Oasys Now. Ze kregen een miljoen euro om hun idee, een patiëntdatasysteem, mee te financieren.

Dit geld wil Oasys Now investeren in technologische ontwikkeling en industriële partnerschappen, vertelt medeoprichter en TU-alumnus Nima Salami. “Op technologisch vlak zullen we het softwareteam uitbreiden met AI- en cybersecurity-experts. Op klinisch gebied gaan we op zoek naar mensen uit de medische en farmaceutische sector om de aansluiting bij verschillende zorgsystemen te stroomlijnen.”

Voor Nima Salami werd het probleem persoonlijk toen zijn moeder maandenlang geen toegang had tot haar astmamedicatie

Het beheer van elektronische patiëntendossiers in Nederland is sinds de introductie rond 2000 geplaagd door uitdagingen. Het idee was om de zorg te digitaliseren en medische dossiers te centraliseren, maar de invoering stuitte op weerstand vanwege zorgen om privacy en technische beperkingen. Deze problemen zijn nog niet opgelost, terwijl de omvang en complexiteit van gezondheidsdata blijven groeien.

Controle over eigen dossier

Voor Nima Salami, medeoprichter van Oasys Now, werd het probleem persoonlijk toen zijn moeder maandenlang geen toegang had tot haar astmamedicatie vanwege ontbrekende medische dossiers. Die waren na hun vlucht uit Iran onbereikbaar geworden. De TU-student informatica vroeg zich af of dit niet gedigitaliseerd kon worden. De ervaring inspireerde Salami om aan dat idee te werken en zich erover uit te spreken, zoals bij TEDxDelft.

Daarna bundelde Salami zijn krachten met Sara Okhuijsen, een bio-informaticus met een achtergrond in de nanobiologie. Tijdens haar onderzoek aan de TU Delft en Erasmus MC ontdekte ze dat onderzoeksdata vaak incompleet, te weinig divers en niet groot genoeg zijn. Om toegang te krijgen tot deze data moet je bovendien voldoen aan complexe regelgeving en arbeidsintensieve toestemmingsprocedures doorlopen.

Hun missie: gepersonaliseerde zorg op maat toegankelijk maken en patiënten de controle geven over hun eigen dossier.

Toegankelijk en anoniem

Na meer dan drie jaar onderzoek en ontwikkeling is Oasys Now klaar voor een nieuwe vorm van patiëntdatabeheer. Ze doen dat met een combinatie van technologieën die tot voor kort voornamelijk gebruikt werden door de financiële sector.

Oasys Now combineert privacy en toegankelijkheid – een klassiek dilemma in elektronische patiëntendossiers. Zo kunnen patiënten hun medische gegevens beheren, zoeken naar klinische onderzoeken en informatie delen met onderzoeksinstituten en zorgverleners.

‘De versleutelde data zien eruit als onbegrijpelijke tekst, maar ze zijn volledig doorzoekbaar’

Hoe werkt het in de praktijk? Patiënten kunnen via een app toestemming geven voor het verzamelen van hun medische dossiers uit diverse bronnen, waaronder elektronische systemen, pdf’s en doktersnotities. Als patiënten interesse hebben in deelname aan klinische studies of nieuwe medicatieopties zoeken, stelt de app hen op de hoogte van relevante ontwikkelingen.

Van maanden naar minuten

Omgekeerd kunnen gezondheidsorganisaties zoekopdrachten uitvoeren in versleutelde en geanonimiseerde patiëntdatabases. De zoekmachine werkt met kunstmatige intelligentie (AI) en kan patiënten automatisch matchen met klinische studies.  Tot nu toe moeten onderzoekers en clinici patiëntendossiers handmatig doorlopen. Dat kost uren per patiënt waardoor het gemiddeld dertien maanden in beslag neemt om een onderzoeksgroep samen te stellen.

“Hier maken wij het verschil”, zegt Salami. “Ons platform verkort het screeningsproces van maanden naar minuten. Het is alsof je een zeer gerichte Google-zoekopdracht uitvoert, maar dan op versleutelde data.”

Oasys Now maakt gebruik van een gedecentraliseerde aanpak voor AI-modeltraining (federated learning). Dat betekent dat het AI-model getraind wordt op geanonimiseerde patiëntdata binnen ziekenhuizen of zorginstellingen zonder de patiëntgegevens te kopiëren. Daarnaast traint Oasys Now het model op versleutelde data zonder deze te ontsleutelen, dat maakt het confidential federated learning.

“De versleutelde data zien eruit als onbegrijpelijke tekst, maar ze zijn volledig doorzoekbaar”, legt software-engineer Krzysztof Baran uit. “Dit zorgt ervoor dat gevoelige patiëntinformatie nooit het ziekenhuis verlaat, terwijl het toch kan worden gebruikt voor onderzoek en klinische studies.”

De combinatie van AI met encryptie is wijdverspreid in de financiële sector, maar Oasys Now behoort naar eigen zeggen tot de eersten die dit op deze schaal toepast in de zorgsector.

Opschalen voor de toekomst

Momenteel werkt de Oasys Now samen met drie klinische onderzoekscentra maar de ambitie is wereldwijd. “Technisch gezien zijn we er klaar voor,” zegt Salami. “Met certificering die naar verwachting komend voorjaar rond is, verwachten we in het tweede kwartaal van volgend jaar live te gaan in heel Europa.”