Wetenschap in gevaar: 332 incidenten in 65 landen

Voor de zevende keer heeft mensenrechtenorganisatie Scholars at Risk het jaarverslag Free to think uitgebracht, met een inventarisatie van geweld en onderdrukking van studenten en medewerkers aan universiteiten over de hele wereld.

De makers telden 110 gevallen van moord, geweld of verdwijning. In nog eens 101 gevallen verdwenen studenten of onderzoekers in de gevangenis. Anderen kregen reisbeperkingen opgelegd of moesten zich voor de rechter verdedigen.

Hongkong
Een bekend voorbeeld is Hongkong, waar de Chinese regering de vrijheid van meningsuiting steeds verder inperkt. De studentenbeweging, die zich hard maakt voor de democratie, krijgt steeds minder ruimte.

Ook Afghanistan kwam veel in het nieuws: de Taliban perken met name de rechten van vrouwelijke studenten en wetenschappers in. Overigens kwamen al voor de machtsovername enkele onderzoekers in Afghanistan om het leven door gerichte aanslagen.

Nederland komt ook in het rapport voor. De politieke partij Forum voor Democratie wordt genoemd vanwege het meldpunt voor linkse docenten. Verder wijzen de makers op historici Nadia Bouras en Geert Mak, die werden geïntimideerd door ‘Vizier op Links’. Bouras trof op de deurpost van haar woning een dreigsticker aan.

De Verenigde Staten, waar diepe politieke verdeeldheid tot aanvaringen leidt, duiken eveneens veel in het verslag op. Docenten worden ontslagen, lokale wetgeving verbiedt lessen in bepaalde antiracistische theorieën en financiering voor bepaalde lesprogramma’s wordt geschrapt.

Noodzakelijk
Verder komt het conflict tussen Israël en de Palestijnen ter sprake. Onder de doden en gewonden bevinden zich ook academici. Het rapport meldt arrestaties van activistische studenten en reisbeperkingen voor wetenschappers. De partijen zouden het hoger onderwijs buiten het gewapende conflict moeten houden, schrijft Scholars at Risk. Ingrepen op een campus zouden proportioneel en noodzakelijk moeten zijn.

Sinds 2011 heeft de organisatie 2.150 incidenten in 113 verschillende landen geteld. Scholars at Risk roept overheden en andere partijen op om de academische vrijheid te beschermen. Ook zouden instellingen zich solidair moeten verklaren met academici die in het nauw gedreven worden en gevluchte onderzoekers moeten opvangen, zoals ook in Nederland gebeurt.

HOP, Bas Belleman