Watervrees

Bij aanhoudend nat weer raakt de grond verzadigd en kan het regenwater niet meer in de bodem wegzakken. Het water zoekt dan een andere uitweg, maar die is er meestal niet. Zandzakken zijn dan de laatste barrière tussen het stijgende water en dorpsstraat.

Desgevraagd verklaart prof.dr.ir. C. van den Akker, verbonden aan de sectie hydrologie en ecologie van CiTG, dat dit probleem al jaren stelselmatig wordt onderschat. ,,Het water moet meer de ruimte krijgen. In het huidige watersysteem wordt het namelijk weggeduwd. Maar ja, als het land een tijdje droog staat worden plannen in die richting op de lange baan geschoven. En pas als er problemen zijn, zoals nu, worden ze weer opgepikt.”

Volgens Van den Akker is het vooral van belang dat het water tijdelijk kan worden opgeslagen. Maar door de verstedelijking worden buffergebieden als polders en uiterwaarden schaars. ,,Rond de grote rivieren bestaat nu het probleem dat ze als het ware worden ingeknepen. Maar de uiterwaarden moet je koste wat het kost zien vrij te houden. Die zijn tenslotte primair bedoeld om overtollig water af te voeren. Eigenlijk zou je er helemaal geen woonwijken moeten bouwen. En ook niet aan natuurontwikkeling moeten doen, want dat kan het water juist vasthouden.”
Sommetjes

Door het intensievere landgebruik zijn er ook steeds minder weilanden over om even blank te kunnen zetten. Voor een adequate afvoer is volgens Van den Akker naast bemaling echter ook waterberging nodig. ,,Bij hevige regenval kun je het water nooit meteen wegpompen, dus je moet het tijdelijk weg kunnen zetten”, legt hij uit. ,,Die ruimte moet dus worden ingepland in de ruimtelijke ordening maar dat is de laatste jaren wat in de vergetelheid geraakt. En als een stuk land een hele tijd niet nodig is geweest, gaat men toch eens kijken wat er nog meer mee te doen valt.”

Het laatste grote knelpunt zit volgens Van den Akker in het stedelijk waterbeheer. ,,De riolering kan het bij grote neerslag vaak niet meer aan. Het stelsel loopt dan over en daardoor komt ook afvalwater in het oppervlaktewater terecht. Dat is natuurlijk slecht voor de waterkwaliteit.” Hij denkt dat gescheiden rioolstelsels voor afvalwater en de afvoer van neerslag hier soelaas kunnen bieden. ,,Het relatief schone regenwater loos je dan direct op het oppervlaktewater. Bij een dergelijke scheiding is de stroom afvalwater bovendien vrij constant en daarom beter te beheersen.”

Van den Akker pleit er dan ook voor het waterbeheer zorgvuldiger in te bedden in de ruimtelijke inrichting van het land. ,,Daar zullen we sowieso wat aan moeten doen, maar het gaat wel veel geld kosten.” Zijn sectie probeert een en ander te becijferen, maar mengt zich vooralsnog liever niet te veel in de discussie. ,,Wij kunnen de sommetjes maken om te laten zien hoe het verhaalkwantitatief in elkaar steekt”, relativeert hij. ,,Maar de uiteindelijke keuze ligt bij de politiek.”

De kans op wateroverlast langs de Rijn is verminderd, maar ‘% lands waterbeheer lijkt langzamerhand aan verandering toe.

Overvloedige regenval leidt steeds vaker tot overstromingsgevaar. Bij aanhoudend nat weer raakt de grond verzadigd en kan het regenwater niet meer in de bodem wegzakken. Het water zoekt dan een andere uitweg, maar die is er meestal niet. Zandzakken zijn dan de laatste barrière tussen het stijgende water en dorpsstraat.

Desgevraagd verklaart prof.dr.ir. C. van den Akker, verbonden aan de sectie hydrologie en ecologie van CiTG, dat dit probleem al jaren stelselmatig wordt onderschat. ,,Het water moet meer de ruimte krijgen. In het huidige watersysteem wordt het namelijk weggeduwd. Maar ja, als het land een tijdje droog staat worden plannen in die richting op de lange baan geschoven. En pas als er problemen zijn, zoals nu, worden ze weer opgepikt.”

Volgens Van den Akker is het vooral van belang dat het water tijdelijk kan worden opgeslagen. Maar door de verstedelijking worden buffergebieden als polders en uiterwaarden schaars. ,,Rond de grote rivieren bestaat nu het probleem dat ze als het ware worden ingeknepen. Maar de uiterwaarden moet je koste wat het kost zien vrij te houden. Die zijn tenslotte primair bedoeld om overtollig water af te voeren. Eigenlijk zou je er helemaal geen woonwijken moeten bouwen. En ook niet aan natuurontwikkeling moeten doen, want dat kan het water juist vasthouden.”
Sommetjes

Door het intensievere landgebruik zijn er ook steeds minder weilanden over om even blank te kunnen zetten. Voor een adequate afvoer is volgens Van den Akker naast bemaling echter ook waterberging nodig. ,,Bij hevige regenval kun je het water nooit meteen wegpompen, dus je moet het tijdelijk weg kunnen zetten”, legt hij uit. ,,Die ruimte moet dus worden ingepland in de ruimtelijke ordening maar dat is de laatste jaren wat in de vergetelheid geraakt. En als een stuk land een hele tijd niet nodig is geweest, gaat men toch eens kijken wat er nog meer mee te doen valt.”

Het laatste grote knelpunt zit volgens Van den Akker in het stedelijk waterbeheer. ,,De riolering kan het bij grote neerslag vaak niet meer aan. Het stelsel loopt dan over en daardoor komt ook afvalwater in het oppervlaktewater terecht. Dat is natuurlijk slecht voor de waterkwaliteit.” Hij denkt dat gescheiden rioolstelsels voor afvalwater en de afvoer van neerslag hier soelaas kunnen bieden. ,,Het relatief schone regenwater loos je dan direct op het oppervlaktewater. Bij een dergelijke scheiding is de stroom afvalwater bovendien vrij constant en daarom beter te beheersen.”

Van den Akker pleit er dan ook voor het waterbeheer zorgvuldiger in te bedden in de ruimtelijke inrichting van het land. ,,Daar zullen we sowieso wat aan moeten doen, maar het gaat wel veel geld kosten.” Zijn sectie probeert een en ander te becijferen, maar mengt zich vooralsnog liever niet te veel in de discussie. ,,Wij kunnen de sommetjes maken om te laten zien hoe het verhaalkwantitatief in elkaar steekt”, relativeert hij. ,,Maar de uiteindelijke keuze ligt bij de politiek.”