Het duurt niet lang meer en we betreden en masse de wereld van de virtual reality, waardoor het leven nòg mooier wordt dan het al is.
Delen
Tenminste, als de voorspellingen uitkomen. Aan Filmhuis Lumen zal het niet liggen, want die organiseert dit weekend in het kader van 750 jaar Delft het virtual reality filmfestival ‘Synthetic Experiences in Cinema’. ,,Ik denk dat we straks via een gaatje achter het oor worden ingeplugd op cyberspace”, aldus programma-medewerker Arjan Wassenaar.
Figuur 1 Scène uit ‘Synthetic Pleasures’
Virtual reality belooft een gouden toekomst tegemoet te gaan. Niet alleen op het gebied van lering en vermaak maar ook in de beroepssfeer. Uiteraard zal het nog wel een poosje duren voordat de technologie zodanig is geperfectioneerd, dat we niet meer merken dat onze zintuigen worden ‘bedrogen’. Dat neemt echter niet weg dat het met stormkracht twaalf op ons afkomt.
De laatste tijd staat virtual reality dan ook midden in de belangstelling. Nu de computer een stoffig apparaat is geworden en de netkoorts eindelijk begint te stabiliseren, is de barometer die de komst van de nìeuwste digitale twister bijhoudt naar een hoogtepunt gestegen. Elke week wordt er wel een lezing over gehouden of staat er een festival op de agenda.
Dat het fenomeen tot een luchtige wolk slagroom is opgeklopt kon natuurlijk zijn beslag krijgen doordat de gewone aardbewoner tot nu toe verstoken is van iedere concrete ervaring met virtual reality. Weliswaar schijnen er in speelhallen al een aantal prehistorische species te staan, maar zonder het dragen van een ruimtepak, dat bescherming biedt tegen het bombardement aan stimuli waaraan men in zulke gelegenheden blootstaat, is het betreden ervan net zo roekeloos als het verwijderen van asbest in zwembroek.
Was het maar zo dat de weermannen hun praatjes over de komst van het nieuwe medium illustreerden aan de hand van een presentatie-exemplaar. Helaas is dat nooit of zelden het geval. Vooralsnog moeten we het dus doen met de hooggespannen verwachtingen, waarvan de voorspelbaarheid disproportioneel afneemt naarmate een grotere tijdsprong wordt gewaagd.
Skiën
Erg jammer dus dat Filmhuis Lumen zich op het virtual reality filmfestival heeft beperkt tot het oeroude medium film. ,,Dat heeft een financiële reden”, zegt Arjen Wassenaar. Zoals hoort bij een specialist van nieuwe media steekt hij geestdriftig van wal. Eerst een definitie: ,,Virtuele realiteit is effectieve realiteit, want het is een effect van de realiteit.” Dan een gevolgtrekking: ,,In feite zijn veel huidige ervaringen ook al synthetisch. Zo is een zwembad een gecontroleerde omgeving.”
Een indoorhal waarin men kan skiën is eigenlijk hetzelfde. In’Synthetic Pleasures’ van Iara Lee, waarmee het filmfestival opent, krijgen we er beelden van voorgeschoteld. In deze fascinerende film, die op een aantal festivals veel succes oogste en pas twee weken geleden in New York zijn première beleefde, zien we ook een jongen op een andere wijze ‘skiën’, namelijk met een joy-stick achter een beeldscherm gezeten. Het ‘mannetje’ op een Zwitserse alp laat zich slaafs regisseren. Verder kun je tegenwoordig ook ‘skiën’ staande op een apparaat die de ski-bewegingen mechanisch simuleert.
Toch staan deze voorbeelden ver af van wat ons vaag voor ogen staat. ,,Virtual reality staat nog compleet in de kinderschoenen”, beaamt Wassenaar. ,,Film is ooit begonnen als kermisattractie. In dat stadium zit virtual reality nu. We bevinden ons nog in de digitale steentijd. We zijn in staat om onze oren, ogen en tastzintuigen een beetje voor de gek te houden, maar de overige niet. Daarvoor heb je veel meer stimulatie nodig en dan zijn we twintig à dertig jaar verder.”
Hij voorziet twee ontwikkelingen. ,,De eerste is dat mensen op allerlei apparaten worden aangesloten die de zintuigen stimuleren. Daar is men nu mee bezig. Maar je kunt de stimuli ook rechtstreeks met behulp van neurochirurgie in de hersenen aanbrengen zonder bemiddeling van de zintuigen. Dan wordt je via een gaatje achter het oor ingeplugd op cyberspace. William Gibson heeft dat beschreven in zijn beroemde sf-roman ‘Neuromancer’ uit 1984. En ik denk dat dit wel degelijk kan uitkomen.”
Volgens Wassenaar hebben veel wetenschappers zich door dat boek laten inspireren. ,,Vooral in het buitenland zie je dat kunstenaars en sf-schrijvers met ‘harde’ wetenschappers gaan samenwerken. De eersten zijn goed in het bedenken van iets nieuws, terwijl wetenschappers er meestal bedreven in zijn om ideeën uit te werken. Life is imitating art, kun je wel zeggen.”
Houterig
De digitale revolutie heeft ook gevolgen voor het medium film. Dat gaat volgens Wassenaar ook de synthetische kant op, zoals bijvoorbeeld te zien valt in ‘Jurassic Park’. De dinosaurussen waren behoorlijk realistische nagebootst. Toch plaatst hij er meteen een kanttekening bij: ,,Ze komen realistisch over, omdat niemand er ooit één in het echt heeft gezien.”
In de toekomst zullen ook bekende acteurs worden ingescand, zodat die eindelijk slapend rijk kunnen worden, maar de huidige computersimulatietechnieken schieten daarvoor nog tekort. Wassenaar: ,,Digitale mensen gaan al snel houterig bewegen. Daar zijn we als kijkers erg goed in om dat te zien. Het is ook nog moeilijk om de textuur van de huid of stoffen na te bootsen.”
Tijdens het filmfestival blijft ons de nieuwste film met de digitale Jack Nicolson die cybersex bedrijft met Louise Brooks, dus onthouden. Wel vertoond wordt ‘Toy Story’ van John Lasseter die wel al helemaal achter de computer tot stand is gekomen. Verder de klassiekers ‘Alphaville’ van Jean-Luc Godard en ‘La Jetee’ van Chris Marker, de daarop gebaseerde ’12 Monkees’ van Terry Gilliam, ‘Strange Days’ van Kathryn Bygelowe en ‘Lawnmowerman II’ van Farhad Mann.
Voor het gesprek hadden we afgesproken in het Nederlands Architectuurinstituut. Als we het gebouw verlaten en onder de Arcade doorlopen stappen we onverhoeds door rul, geel zand. ,,Opgebroken tegelpad”, registreert het bewustzijn van de verslaggever. Ernaast ziet hij een fraai vormgegeven, ijzeren staketsel staan. Een kunstwerk in aanbouw, concludeert hij hardop. ,,Het opgebroken tegelpad kan weleens ònderdeel zijn van het kunstwerk!”, kaatst Wassenaar terug. Beiden zijn in opperste verwarring. Pardoes zijn we midden in de perfecte virtuele realiteit beland. Het bestaat dus al lang, alleen wisten we het nog niet.
Het virtual reality festival ‘Synthetic Experiences in Cinema’ vindt plaats in Filmhuis Lumen van vr. 27 t/m zo. 29 sept.
Het duurt niet lang meer en we betreden en masse de wereld van de virtual reality, waardoor het leven nòg mooier wordt dan het al is. Tenminste, als de voorspellingen uitkomen. Aan Filmhuis Lumen zal het niet liggen, want die organiseert dit weekend in het kader van 750 jaar Delft het virtual reality filmfestival ‘Synthetic Experiences in Cinema’. ,,Ik denk dat we straks via een gaatje achter het oor worden ingeplugd op cyberspace”, aldus programma-medewerker Arjan Wassenaar.
Figuur 1 Scène uit ‘Synthetic Pleasures’
Virtual reality belooft een gouden toekomst tegemoet te gaan. Niet alleen op het gebied van lering en vermaak maar ook in de beroepssfeer. Uiteraard zal het nog wel een poosje duren voordat de technologie zodanig is geperfectioneerd, dat we niet meer merken dat onze zintuigen worden ‘bedrogen’. Dat neemt echter niet weg dat het met stormkracht twaalf op ons afkomt.
De laatste tijd staat virtual reality dan ook midden in de belangstelling. Nu de computer een stoffig apparaat is geworden en de netkoorts eindelijk begint te stabiliseren, is de barometer die de komst van de nìeuwste digitale twister bijhoudt naar een hoogtepunt gestegen. Elke week wordt er wel een lezing over gehouden of staat er een festival op de agenda.
Dat het fenomeen tot een luchtige wolk slagroom is opgeklopt kon natuurlijk zijn beslag krijgen doordat de gewone aardbewoner tot nu toe verstoken is van iedere concrete ervaring met virtual reality. Weliswaar schijnen er in speelhallen al een aantal prehistorische species te staan, maar zonder het dragen van een ruimtepak, dat bescherming biedt tegen het bombardement aan stimuli waaraan men in zulke gelegenheden blootstaat, is het betreden ervan net zo roekeloos als het verwijderen van asbest in zwembroek.
Was het maar zo dat de weermannen hun praatjes over de komst van het nieuwe medium illustreerden aan de hand van een presentatie-exemplaar. Helaas is dat nooit of zelden het geval. Vooralsnog moeten we het dus doen met de hooggespannen verwachtingen, waarvan de voorspelbaarheid disproportioneel afneemt naarmate een grotere tijdsprong wordt gewaagd.
Skiën
Erg jammer dus dat Filmhuis Lumen zich op het virtual reality filmfestival heeft beperkt tot het oeroude medium film. ,,Dat heeft een financiële reden”, zegt Arjen Wassenaar. Zoals hoort bij een specialist van nieuwe media steekt hij geestdriftig van wal. Eerst een definitie: ,,Virtuele realiteit is effectieve realiteit, want het is een effect van de realiteit.” Dan een gevolgtrekking: ,,In feite zijn veel huidige ervaringen ook al synthetisch. Zo is een zwembad een gecontroleerde omgeving.”
Een indoorhal waarin men kan skiën is eigenlijk hetzelfde. In’Synthetic Pleasures’ van Iara Lee, waarmee het filmfestival opent, krijgen we er beelden van voorgeschoteld. In deze fascinerende film, die op een aantal festivals veel succes oogste en pas twee weken geleden in New York zijn première beleefde, zien we ook een jongen op een andere wijze ‘skiën’, namelijk met een joy-stick achter een beeldscherm gezeten. Het ‘mannetje’ op een Zwitserse alp laat zich slaafs regisseren. Verder kun je tegenwoordig ook ‘skiën’ staande op een apparaat die de ski-bewegingen mechanisch simuleert.
Toch staan deze voorbeelden ver af van wat ons vaag voor ogen staat. ,,Virtual reality staat nog compleet in de kinderschoenen”, beaamt Wassenaar. ,,Film is ooit begonnen als kermisattractie. In dat stadium zit virtual reality nu. We bevinden ons nog in de digitale steentijd. We zijn in staat om onze oren, ogen en tastzintuigen een beetje voor de gek te houden, maar de overige niet. Daarvoor heb je veel meer stimulatie nodig en dan zijn we twintig à dertig jaar verder.”
Hij voorziet twee ontwikkelingen. ,,De eerste is dat mensen op allerlei apparaten worden aangesloten die de zintuigen stimuleren. Daar is men nu mee bezig. Maar je kunt de stimuli ook rechtstreeks met behulp van neurochirurgie in de hersenen aanbrengen zonder bemiddeling van de zintuigen. Dan wordt je via een gaatje achter het oor ingeplugd op cyberspace. William Gibson heeft dat beschreven in zijn beroemde sf-roman ‘Neuromancer’ uit 1984. En ik denk dat dit wel degelijk kan uitkomen.”
Volgens Wassenaar hebben veel wetenschappers zich door dat boek laten inspireren. ,,Vooral in het buitenland zie je dat kunstenaars en sf-schrijvers met ‘harde’ wetenschappers gaan samenwerken. De eersten zijn goed in het bedenken van iets nieuws, terwijl wetenschappers er meestal bedreven in zijn om ideeën uit te werken. Life is imitating art, kun je wel zeggen.”
Houterig
De digitale revolutie heeft ook gevolgen voor het medium film. Dat gaat volgens Wassenaar ook de synthetische kant op, zoals bijvoorbeeld te zien valt in ‘Jurassic Park’. De dinosaurussen waren behoorlijk realistische nagebootst. Toch plaatst hij er meteen een kanttekening bij: ,,Ze komen realistisch over, omdat niemand er ooit één in het echt heeft gezien.”
In de toekomst zullen ook bekende acteurs worden ingescand, zodat die eindelijk slapend rijk kunnen worden, maar de huidige computersimulatietechnieken schieten daarvoor nog tekort. Wassenaar: ,,Digitale mensen gaan al snel houterig bewegen. Daar zijn we als kijkers erg goed in om dat te zien. Het is ook nog moeilijk om de textuur van de huid of stoffen na te bootsen.”
Tijdens het filmfestival blijft ons de nieuwste film met de digitale Jack Nicolson die cybersex bedrijft met Louise Brooks, dus onthouden. Wel vertoond wordt ‘Toy Story’ van John Lasseter die wel al helemaal achter de computer tot stand is gekomen. Verder de klassiekers ‘Alphaville’ van Jean-Luc Godard en ‘La Jetee’ van Chris Marker, de daarop gebaseerde ’12 Monkees’ van Terry Gilliam, ‘Strange Days’ van Kathryn Bygelowe en ‘Lawnmowerman II’ van Farhad Mann.
Voor het gesprek hadden we afgesproken in het Nederlands Architectuurinstituut. Als we het gebouw verlaten en onder de Arcade doorlopen stappen we onverhoeds door rul, geel zand. ,,Opgebroken tegelpad”, registreert het bewustzijn van de verslaggever. Ernaast ziet hij een fraai vormgegeven, ijzeren staketsel staan. Een kunstwerk in aanbouw, concludeert hij hardop. ,,Het opgebroken tegelpad kan weleens ònderdeel zijn van het kunstwerk!”, kaatst Wassenaar terug. Beiden zijn in opperste verwarring. Pardoes zijn we midden in de perfecte virtuele realiteit beland. Het bestaat dus al lang, alleen wisten we het nog niet.
Het virtual reality festival ‘Synthetic Experiences in Cinema’ vindt plaats in Filmhuis Lumen van vr. 27 t/m zo. 29 sept.
Comments are closed.