Vijf vragen over schurft

Onder meer de NOS en NU.nl melden dat steeds meer studenten last hebben van de besmettelijke huidaandoening. Opmerkelijk, want met de toegenomen welvaart en hygiëne was de schurftmijt in Nederland vrijwel uitgestorven. Het roept wat vragen op.

1. Wat is schurft ook alweer?
   
   Schurft, of scabiës zoals de huidaandoening officieel heet, wordt veroorzaakt door de schurftmijt, een kleine beestje dat met het blote oog niet te zien is. De mijten graven gangetjes in de huid van hun slachtoffer en laten daar eitjes en uitwerpselen achter. Dit leidt tot allergische reacties en zorgt met name ’s nachts voor jeuk. Andere kenmerken zijn rode streepjes, blaasjes en rode bultjes op de huid, bijvoorbeeld tussen de vingers of op de polsen en voeten. De aandoening is niet gevaarlijk, maar wel onaangenaam.
   
    
2. Hoe krijg je het?
   
   De aandoening is besmettelijk, maar van mens tot mens niet makkelijk overdraagbaar, zegt infectiedeskundige Jan van der Have van de GGD Groningen. Je kunt het krijgen van huid-op-huid-contact met een besmet persoon of door te slapen in een besmet bed. Voor studenten heeft hygiëne vaak geen prioriteit en ze belandden regelmatig in andermans bed… Twee jaar geleden was er een uitbraak op het Amsterdamse Science Park van de Universiteit. Toen hadden de beestjes zich in de labjassen van de bachelorstudenten psychobiologie genesteld.
   
    
3. Is schurft werkelijk terug van weggeweest?
   
   “Een echte uitbraak zou ik het niet noemen”, zegt Van der Have, maar hij constateert de afgelopen anderhalf jaar een duidelijke ‘verheffing’ in het aantal meldingen. “Vooral in het voorjaar is er een piek”, zegt hij. Dit voorjaar meldden zich in Groningen iedere week zo’n tien studenten met schurft.
   
   Ook zijn collega’s in Leiden, Utrecht en Den Haag krijgen meer studenten met schurft over de vloer. Neem Leiden: daar kwam in 2012 de eerste melding van een besmet studentenhuis. In 2016 waren het zestien huizen en vorig jaar is dat aantal gestegen naar negentien, bevestigt de GGD Hollands Midden na berichtgeving in het Leidsch Dagblad. Een uitbraak is misschien een groot woord, maar schurft is toch echt terug.
   
   En in Delft?
   
   Hier zijn dit jaar twee gevallen van schurft gemeld, in januari en in april, zegt directeur Studentengezondheidszorg Wim van Donselaar. Volgens hem zijn er ieder jaar in Delft tussen de vijf en tien meldingen van schurft. Standaard worden dan alle huisgenoten twee weken behandeld met een crème.
   
   Terugkijkend op de afgelopen jaren ziet Van Donselaar ‘misschien een lichte toename, maar geen uitgesproken ontwikkeling’. “Onze huisartsenpraktijk is ook iets toegenomen en telt nu 6200 Nederlandse studenten en praktisch alle buitenlandse studenten.” Dat waren er afgelopen december 4744, volgens de TU.
   
    
4. Maar… hóe dan?
   
   Waarom schurftmijt juist nu zijn comeback viert is onduidelijk. “Er slapen bijvoorbeeld meer mensen in hetzelfde bed zonder tussendoor het bed te verschonen”, zegt Van der Have. Of de studenten wassen hun lakens niet warm genoeg, maar goed, dat was 20 jaar gelden niet anders. Het blijft dus gissen. “Misschien volgen studenten tegenwoordig vaker vakken aan een andere universiteit, waardoor studenten uit Groningen bijvoorbeeld ook in Leiden slapen”, denkt Van der Have. Dat zou verklaren waarom de huidziekte zich door heel Nederland verspreidt.
   
    
5. Hoe voorkom je het en wat doe je als je het tóch hebt?
   
   Wie kleding en beddengoed regelmatig wast op hoge temperatuur (60 graden) hoeft in principe nergens voor te vrezen, zegt Van der Have. Ook een besmetting is simpel tegen te gaan: behandeling met een speciale crème is voldoende. Belangrijk is wel dat alle huisgenoten de behandeling tegelijk ondergaan en dat al het textiel in de was gaat, om nieuwe besmettingen te voorkomen. De schurftmijt kan drie dagen overleven zonder menselijk bloed.

HOP, Steffi Weber