Steeds meer publicaties van Nederlandse wetenschappers kun je gratis lezen. De afgelopen vijf jaar is het percentage artikelen in open access bijna verdubbeld van 42 naar 82 procent. Dat blijkt uit cijfers van Universiteiten van Nederland (UNL).
De cijfers geven een indruk van de trend, maar de vereniging houdt een slag om de arm: de onderliggende metingen zijn niet allemaal even betrouwbaar. Dat heeft te maken met bronnen, definitieverschillen en meetmomenten.
Universiteiten krijgen geld van de overheid om onderzoek te doen, maar vaak belanden de uitkomsten van dat onderzoek achter de betaalmuur van een duur tijdschrift. Het kabinet en de universiteiten vinden dat onwenselijk en streven ernaar dat publicaties van Nederlandse wetenschappers voor iedereen gratis toegankelijk worden. Artikelen kunnen op verschillende manieren vrij toegankelijk zijn. Sommige tijdschriften zijn helemaal open access, zodat er helemaal geen betaalmuur meer is. Dat is de ‘gouden’ variant. Of auteurs mogen het artikel in een online archief van hun universiteit plaatsen. Die variant wordt ‘groen’ genoemd.
Open access hoort bij het streven naar open science: niet alleen publicaties, maar ook bijvoorbeeld de data en de onderzoeksopzet zouden volgens de voorstanders goed toegankelijk moeten zijn. (HOB, BB)
Comments are closed.