Tweede studie: Plasterk maakt gebaar

Universiteiten en hogescholen hebben in 2007 met de studentenbonden afgesproken dat studenten twee of zelfs meer opleidingen tegelijk mogen volgen tegen het wettelijk vastgestelde collegegeld, hoe lang ze daar ook over zouden doen.

Minister Plasterk vond dat te ruim geformuleerd. Twee studies tegelijk volgen mag van hem tegen het lage tarief, maar niet onbeperkt: in zijn wetsvoorstel dat nu bij de Eerste Kamer ligt, staat dat instellingen geen bekostiging meer krijgen voor dubbelstudenten die in één van beide opleidingen zijn afgestudeerd. Met als consequentie dat ze vanaf dat moment een kostendekkend collegegeld in rekening mogen brengen.

Maar gezien de afspraken met de studentenbonden verwacht de minister dat de instellingen dat niet zullen doen. Dat zouden ze onlangs aan hem hebben bevestigd, al wilden de universiteiten daar wel wat voor terugzien.

Tijdens het periodieke overleg met de studentenbonden maakte Plasterk donderdag bekend dat de universiteiten drie jaar lang een diplomaopslag krijgen voor studenten die een tweede masteropleiding afronden. Het macrobudget voor het hoger onderwijs wordt er niet voor verhoogd.

De studentenbonden zegde hij toe dat hij de instellingen zou blijven herinneren aan hun belofte om het collegegeld niet te verhogen. Die leidden daaruit af dat hun lobby bij de Eerste Kamer vruchten begint af te werpen.

Ingefluisterd door hun jongerenafdelingen en de studentenbonden plaatsten zelfs de regeringspartijen in de senaat eind oktober kritische kanttekeningen bij de plannen met de tweede studie.

Zo vindt het CDA dat studenten na het behalen van hun eerste bachelor- of masterdiploma nog minstens twee jaar de tijd moeten krijgen om hun tweede studie tegen het wettelijke collegegeld af te maken. Maar ook vandaag maakte minister Plasterk geen aanstalten om zijn wet in die zin aan te passen.

De meeste van de twaalf randvoorwaarden die de studentenraad (sr) stelt aan de invoering van het bindend studieadvies (bsa), heeft het college van bestuur overgenomen in haar compromisvoorstel.
Zo krijgen studenten een eerste indicatie van de studievoortgang in december en een pre-advies in maart, voor het definitieve advies (juli/augustus) wordt uitgedeeld. Bij elk advies krijgen studenten uit de risicogroep bovendien een begeleidingsgesprek. Verder wordt in een procedure vastgelegd hoe om te gaan met bijzondere omstandigheden. Ook mogen studenten die een negatief advies hebben gehad, een jaar lang gebruikmaken van de begeleidingsfaciliteiten van de TU.
Tot slot is de door de studenten gewenste kwalitatieve en kwantitatieve evaluatie van het bsa na drie jaar in het collegevoorstel terug te vinden. Wel specificeert het college dat die evaluatie zal plaatsvinden op het door haar gestelde doel: het terugdringen van de studie-uitval in latere jaren. “We zijn tevreden dat het bestuur goed geluisterd heeft”, vertelt studentenraadslid Menno van der Kamp van Oras.
Toch blijven er nog twistpunten. Zo wil de sr dat studenten die de bsa-norm nog niet gehaald hebben op eigen verantwoordelijkheid moeten kunnen proberen die norm alsnog te halen tijdens de augustusherkansingen. In het compromisvoorstel van het college wordt alleen gesproken over een overgangsregeling voor het jaar 2009-2010. Daarna worden augustusherkansingen niet meer meegewogen in het bindend advies.
Bovendien stelt het college aan dat overgangsjaar extra voorwaarden: alleen studenten die tot en met de vierde tentamenperiode meer dan 26 ects hebben gehaald, mogen herkansen. Dat is ‘te mager’, vindt de studentenraad.
Ook in andere zaken – zoals het verkrijgen van instemmingsrecht in plaats van adviesrecht bij toekomstige veranderingen van het bsa – heeft de sr niet haar zin gekregen. Maar dat heeft volgens de studenten op dit moment minder prioriteit. “We hebben en houden adviesrecht. Onze prioriteit blijft de augustusherkansingen.”
Daarom is de sr niet van plan zomaar met het compromis in te stemmen. “Het voorstel ligt nu opnieuw bij ons ter advies. Als dat negatief is, dan gaan we de molen weer in. Er is haast bij, want het moet 1 september klaar zijn.”
Donderdag bespreken sr en cvb het compromisvoorstel in hun maandelijkse overlegvergadering. “We zullen daar opnieuw onze bezwaren uitdragen”, benadrukt van der Kamp.