TU-diploma’s ondergewaardeerd

Alumnus Reinier Torenbeek trok onlangs bij de TU aan de bel na een visumaanvraag in de Verenigde Staten. Het adviesbureau The Trustforte Corporation in New York oordeelde dat zijn opleiding tot wiskundig ingenieur (afgerond in 1996) met zijn ervaring, in de VS gelijk staat aan een ‘bachelor of science degree with a dual major in computer information systems and mathematics.’

Dat was volgens Torenbeek weliswaar goed genoeg voor het visum, maar hij beschouwt het als een onderwaardering. “Mijn bul zelf vermeldt zowel de titel ingenieur als master of science in technical mathematics.”

Elco van Noort, hoofd international office van de TU, verwijst alumni naar bureaus die diploma’s wel op masterniveau inschalen, zoals West World Education Services in New York en Educational Perspectives in Chicago.

Volgens Van Noort heeft de TU een tijdje een vierjarige opleiding gehad en is het juist in die periode misgegaan. Na invoering van de Wet Tweefasenstructuur Wetenschappelijk Onderwijs in 1982 moesten opleidingen namelijk bestaan uit één jaar propedeuse en drie jaar doctoraal. De ingenieursopleidingen lapten die wettelijke regels echter aan hun laars: hun programma’s bleven in de praktijk vijf jaar waarna die in 1995 werden gelegaliseerd.

Van Noort heeft de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs Nuffic ingeschakeld, maar die verwacht dat een brief ‘niks oplevert’. “Het is onwil in Amerika”, zegt Nuffic-medewerker Jessica Stannard. “Daar is een opleiding van vier jaar een bachelor, punt. Heel vervelend. Er zijn veel klachten, maar we krijgen er steeds minder. Met de invoering van de bachelor-masterstructuur in 2002 zijn ze misschien coulanter geworden.”

Stannard heeft de indruk dat Amerikaanse bureaus de diploma’s vooral beoordelen op opleidingsduur, zonder vooropleiding, toelating, niveau, inhoud, het doel en de leerresultaten in ogenschouw te nemen.

In een schriftelijke reactie aan Delta meldt Evan Mantyk van Trustforte dat het bureau onder meer kijkt naar studieduur, aard en moeilijkheidsgraad van de studie, het onderwijssysteem en de academische vaardigheden. ‘In de Verenigde Staten duurt het gewoonlijk zes jaar om een master te krijgen, vier jaar voor de bachelor en twee jaar voor de master. In veel gevallen kan het zelfs in vijf jaar.’

Het wordt moeilijker als buitenlandse diploma’s in minder tijd zijn behaald. ‘Maar niets staat vast, omdat we per geval naar bewijsstukken kijken en bereid zijn die te bespreken en te onderzoeken’, schrijft Mantyk.

Het werkelijke probleem is volgens Mantyk de visie van de immigratiedienst en de database waarop die zich baseert: de Electronic Database for Global Education waarmee buitenlandse diploma’s worden beoordeeld. “Die database is overdreven conservatief, vaak inconsistent en in veel gevallen gewoon onjuist.”

Voor verblijfsvergunningen (‘green card’) vanwege werk, voelt het bureau zich genoodzaakt die richtlijnen toe te passen, omdat de immigratiedienst aanvragen anders weigert. ‘Daarom moeten alumni een waardering naar een bachelor niet zien als gênant, maar als ongelukkige bureaucratie die over het hoofd ziet dat culturele context en onderwijskwaliteit soms gaan boven het simpele tellen van jaren.’