TU beschuldigd van softwarepiraterij

Volgens VORtech-eigenaar Edwin Vollebregt verricht de TU commerciële onderzoeken voor ProRail met zijn softwareprogramma CONTACT en loopt zijn bedrijf daardoor inkomsten mis. CONTACT is een programma dat onder meer dient om te rekenen aan de wrijving tussen treinwielen en rails. Prorail had voor dat onderzoek een licentie bij zijn bedrijf moeten kopen.

TU-advocaat Sikke Kingma ontkende in alle toonaarden. De TU gebruikt het programma WEAR. Dat is weliswaar afgeleid van CONTACT, maar er zou jaren geleden al van alles aan veranderd zijn.

VORtech eiste bij de rechter tevens dat de TU gesommeerd zou worden om mee te werken aan een broncodeonderzoek. Het bedrijf wil dat onafhankelijke onderzoekers de mate van gelijkenis tussen de twee programma’s vaststellen.

De nijd tussen de twee partijen was in de zaal voelbaar. “Het is Vollebregt wetenschappelijk niet voor de wind gegaan. Daar kan de TU niets aan doen”, sneerde Kingma.

Vollebregt stelde de integriteit van hoogleraar railbouwkunde prof.dr.ir. Rolf Dollevoet ter discussie. Dollevoet werkt ook bij Prorail als “systeem expert spoor” en zou twee petten op hebben.

Tijdens de zitting passeerden talloze jaartallen en softwareversies de revue, tot het punt dat het ook de rechter begon te duizelen. Er was zelfs sprake van een versie die even naar China was overgewaaid en vervolgens een eigen leven was gaan leiden. Ter discussie stond ook de vraag wat nu eigenlijk een commerciële opdracht is.

Het programma waar het allemaal om draait, is oorspronkelijk gemaakt door Prof. Kalker (1933-2006). Hij was een toonaangevend onderzoeker op het gebied van contact-mechanica. Vollebregt schreef er aan mee tussen 1991 en 1997. Eerst als student en later als promovendus.

In 2000 kocht Vollebregt met zijn softwarebedrijf VORtech het auteursrecht van CONTACT van de TU. Overeengekomen werd dat de TU het programma bleef gebruiken voor onderzoek en onderwijs. Onder geen geding mocht ze er munt uit slaan.

Het programma dat op de TU nu nog wordt gebruikt door de vakgroep railbouwkunde van prof.dr.ir. Rolf Dollevoet en dr. Zili Li heet WEAR.Tijdens een symposium in 2012, ter ere van de inauguratie van Dollevoet, ondertekenden Prorail en de TU een samenwerkingsovereenkomst. Prorail investeert de komende jaren vijfeneenhalf miljoen euro in onderzoek en onderwijs aan de TU op het vlak van rail. Het kan niet anders of het programma WEAR wordt bij dit onderzoek gebruikt, stelt Vollebregt. TU-advocaat Kingma ontkent dit niet, maar geeft aan dat hij hier het kwaad niet van inziet.

Railonderzoeker Zili Li heeft WEAR gemaakt tijdens zijn promotieonderzoek door CONTACT uit te breiden, zo luidt het verweer van de TU. Al enkele jaren voor zijn promotieonderzoek aan de TU kwam hij in contact met prof. Kalker en diens programmatuur toen Kalker op bezoek was in China. Dat was begin jaren negentig. Li studeerde toen nog aan de Southwest Jiaotong University. Na zijn ontmoeting met Kalker is hij gaan sleutelen aan CONTACT, aldus Kingma. Er is dus sprake van een “Chinese ontwikkellijn”.

“Deze ontwikkellijn komt als een duveltje uit een doosje”, zei VORtech-advocaat Jos van der Wijst. “Als dit echt zo is, wat wij betwisten, dan had de TU VORtech hiervan op de hoogte moeten stellen vóór de verkoop van het auteursrecht van CONTACT.”

Wat de geschiedenis van WEAR ook precies mag zijn, volgens Vollebregt is het programma voor slechts 16 procent gewijzigd ten opzichte van de versie van CONTACT die hij in 2000 kocht. Het rekenhart zou precies hetzelfde zijn.

Kingma bestrijdt dit laatste. Hij stelt – en hier wordt het verweer wat warrig – dat WEAR drie maal zoveel code bevat als de versie van CONTACT uit 1993. Hoe het programma zich verhoudt tot de CONTACT–versie uit 2000 weet hij niet. “Met dat programma werkt de TU niet meer. Die vergelijking is niet gemaakt.”

Broncode-onderzoek zou helderheid kunnen verschaffen. Maar de TU ziet daar het nut niet van in. Al zou het programma grotendeels hetzelfde zijn, dan nog zou er geen sprake zijn van inbreuk op auteursrecht.

Kingma: “Van commercieel gebruik is geen sprake. Broncodeonderzoek is daarom niet nodig. Prorail heeft financieel steun verleend met een lumpsum geldbedrag. Dat is sponsoring, geen commerciële opdracht. De TU-onderzoekers genieten volledige vrijheid in hun onderzoek. En er zijn geen geheimen, al het onderzoek wordt gepubliceerd.”

Die redenering gaat er bij Vollebregt niet in. “Prorail betaalt geen vijfeneenhalf miljoen euro om in het wilde weg onderzoek te laten doen.”

De partijen hebben tot 18 april de tijd om samen tot een oplossing te komen. Lukt dat niet, dan beslist de rechter.