Strengere straffen misbruik uitwonendenbeurs

Om een hogere basisbeurs te krijgen beweren sommige studenten dat ze op kamers wonen in plaats van thuis. Dat levert ze maandelijks 170 euro op: de basisbeurs voor een uitwonende is 266 euro, voor een thuiswonende 96 euro. Op die wijze zou elk jaar voor minstens 27 miljoen euro worden gefraudeerd. De pakkans was voorheen vrijwel nul. Wie toch gepakt werd hoefde alleen zijn onterecht ontvangen beurs terug te betalen, maar kreeg geen boete.

Scherpere controle
Het vorige kabinet nam het initiatief tot een wetswijziging die scherpere controle en strengere straffen mogelijk maakt. Voormalig staatssecretaris Marja van Bijsterveldt wilde een betrapte student de onterecht ontvangen beurs terug laten betalen en daar bovenop een boete ter hoogte van een kwart van het gefraudeerde bedrag. Die boete zou bij een tweede fraude worden verdubbeld en na de derde keer zou de studiefinanciering worden stopgezet en de student strafrechtelijke worden vervolgd.

Bewijslast
Het nieuwe kabinet slaat die eerste boete over: een fraudeur betaalt meteen de helft van het te veel ontvangen bedrag. De bewijslast voor de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) wordt ook eenvoudiger. De dienst hoeft voortaan niet meer aan te tonen dat de student bij zijn ouders woont om hem een uitwonendenbeurs te onthouden. Bij twijfel moet de student zelf bewijzen dat hij woont waar hij staat ingeschreven.

Adreswijziging
Het doorgeven van een adreswijziging wordt simpeler voor studenten: zij hoeven die niet meer aan DUO door te geven. Een wijziging in de gemeentelijke basisadministratie (GBA) volstaat.

De LSVb meent dat problemen rond het aanvragen van de chipkaart, het activeren ervan en het in- en uitchecken met de kaart bij studenten leiden tot veel vragen en onzekerheid over hoe zij geldig kunnen reizen. Toch vallen de praktische problemen volgens de bond mee: studenten kunnen hoe dan ook reizen omdat de oude papieren OV-kaart door de NS tot 1 februari wordt gedoogd.

De LSVB stelt dat uiteindelijk het merendeel van de studenten de per 1 januari ingevoerde Studenten OV-chipkaart heeft ontvangen, maar dat het niet helemaal duidelijk is wanneer en hoe zij er geldig mee kunnen reizen. Het opladen van het reisrecht kan in ieder geval nog tot 1 februari. Tot die tijd kunnen studenten geldig reizen met de niet geactiveerde chipkaart of hun oude papieren OV-kaart.

Voorzitter van de LSVb Gerard Oosterwijk: “Het is vervelend dat het allemaal zo onduidelijk is, maar voorop staat dat iedere student kan reizen. Neem je oude OV mee en zorg dat je de OV-chipkaart voor 1 februari hebt opgeladen.”

Het Communicatie- en Coördinatiepunt Studenten OV-chipkaart van de gezamenlijke Vervoerbedrijven bevestigt in een persbericht dat deze maand kan worden gereisd met een ‘tijdelijk reisproduct’ op de nieuwe OV-chipkaart.

Het definitieve reisproduct kan in de loop van deze maand worden opgehaald bij ruim 1000 ophaalpunten. Dat gaat in drie groepen, afhankelijk van de beginletter van de achternaam. De informatie daarover en over onder meer het in- en uitchecken staat op de site van het communicatiepunt.