Strenger toezicht op Iraanse studenten en wetenschappers

Door Saskia Bonger en Connie van Uffelen

Dat meldt de NOS. Volgens bronnen van de omroep doet de Iraanse student hier kennis op van het maken en lanceren van raketten, die het Iraanse ballistische raketprogramma ten goede zou kunnen komen. Op de vraag of die informatie klopt, zegt TU Delft-woordvoerder Michel van Baal dat hij daar niets over kan zeggen en niet op individuele cases in gaat. “Die informatie is niet van ons”, zegt Van Baal. Heeft de TU de overheid getipt? “Dat weet ik niet”, antwoordt hij.

Minister van Buitenlandse Zaken Blok meldt bij de NOS dat op dit moment studenten uit het buitenland worden gescreend wanneer er een connectie kan zijn met Noord-Korea, zoals is vastgelegd in de Sanctieregeling Noord-Korea 2017. Die regeling is van toepassing op vijf opleidingen, allemaal van de TU Delft, en het Delftse studenten-raketproject Stratos. Tijdens de screening kunnen volgens Blok studenten uit allerlei landen naar voren komen. “Zo stuiten we met enige regelmaat op studenten en wetenschappers uit Iran, dat op dit moment raketten ontwikkelt”, zegt Blok.

‘Screening op non-discriminatoire wijze’ 

Hoeveel mensen al zijn geweigerd is voor de universiteit niet na te gaan, aldus woordvoerder Van Baal. “We weten niet waarom iemand zijn inschrijving uiteindelijk niet afrondt, wie het proces in gaat en er niet uitkomt.” Voor de universiteit is het redelijk simpel, gaat hij verder. “De Nederlandse wet- en regelgeving zegt dat je wordt toegelaten als je gekwalificeerd bent, tenzij je een ontheffing nodig hebt voor een opleiding.” Hij benadrukt dat de universiteit zich de afgelopen jaren aan de wet heeft gehouden. “Iets of iemand heeft nu geconcludeerd dat iets niet zo verstandig was.”

Daarover schreef minister Blok vandaag een brief aan de Tweede Kamer. ‘Een recente casus’ is voor hem reden om met onmiddellijke ingang alle studenten en wetenschappers uit Iran te screenen die ‘gevoelige studierichtingen doen’, en te gaan onderzoeken van welke andere landen dat in de toekomst ook moet gebeuren. 

Uit de brief valt in grote lijnen op te maken wat dat gaat betekenen voor huidige en toekomstige Iraanse medewerkers en studenten in Delft. Een ’taskforce zal op basis van het [nog op te stellen] toetsingskader’ Iraanse studenten en onderzoekers toetsen. Het gaat dan specifiek om mensen ‘in gevoelige studies die een link kunnen hebben met het Iraanse ballistische raketprogramma’. Volgens de minister zal dat gebeuren ‘op zorgvuldige en non-discriminatoire wijze’. Voor nieuwe medewerkers en studenten uit Iran zal hetzelfde gaan gelden.

In het verleden werd Iraanse studenten de toegang ontzegd tot nucleaire installaties en masteropleidingen kernfysica en scheikunde. De Delftse wetenschapper Benham Taebi stapte naar de rechter, waarna de Hoge Raad oordeelde dat er sprake was van discriminatie.