​SP: ‘Brief van Bussemaker is een lege huls’

“We lezen in haar brief allemaal zorgzame woorden over de kleine talenstudies”, sneert Van Dijk. “Maar toen ik in 2012 een motie indiende om die kleine studies te beschermen, vond ze het allemaal maar flauwekul. Nou ja, beter laat dan nooit.”

Van Dijk stelde in die motie dat “gewaardeerde studies aan verschillende universiteiten in hun voortbestaan worden bedreigd, zoals Frans, Duits, Portugees en theologie” en verzocht de regering “te bezien hoe bedreigde studierichtingen beschermd kunnen worden”. Hij vroeg: “Wat doet de minister als een studie uitsterft, bijvoorbeeld Portugees, terwijl wij zo veel belang hechten aan de handel met Brazilië?”

Bussemaker liet het aan de universiteiten over. “Wij gaan niet kost wat kost alles wat wij ooit hadden, behouden”, antwoordde ze hem. “Daarin moet soms verandering zitten. Ik heb er het volste vertrouwen in dat de universiteiten in de overlegvorm van de VSNU daar heel goed zelf uit kunnen komen.”

Maar in de brief die ze vandaag aan de Tweede Kamer stuurde, staat dat ze allerlei toezeggingen van de universiteiten heeft gekregen voor het behoud van kleine studies. Zo gaan ze elkaars advies inwinnen voor ze een unieke studie ingrijpend wijzigen of sluiten.

Het laat volgens Van Dijk zien dat het studentenprotest zin heeft. “We praten er al jarenlang over en twee weken bezetting in Amsterdam zorgt ervoor dat het gebeurt. Dit protest is een schot in de roos. Ik ben er heel blij mee. Het zet een vliegwiel in gang, ook aan andere onderwijsinstellingen.”

En dat is nodig ook, vindt hij. Bovendien zijn studenten er nog niet, want Bussemaker schrijft bijna niets over medezeggenschap. “De brief is echt een lege huls. Het protest in het Maagdenhuis gaat over inspraak. Dat is de hele boodschap. Bussemaker schermt met instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de begroting. Ik vind dat mooi, maar het blijft vaag. Als een universiteit een nieuwe bestuurder krijgt, hebben medezeggenschapsraden alleen maar adviesrecht.”

Kunnen ze dan niet de begroting op hoofdlijnen afkeuren om zo, indirect, meer invloed op andere beslissingen te krijgen? “Maar dan zet je een zwaar middel in, terwijl personeel en studenten de bestuurders eigenlijk gewoon zelf moeten kiezen. Maar goed, misschien kan dat instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de begroting wel als noodrem worden gebruikt. Dat recht was eigenlijk het enige goede in de plannen voor het studievoorschot.”

Bussemakers woorden over het rendementsdenken kunnen evenmin op Van Dijks goedkeuring rekenen. “Als ze werkelijk niet wil dat onderwijsinstellingen op rendement worden afgerekend – en dat gebeurt nu toch, al is het maar voor een deel – dan kan ze gewoon stoppen met die prestatieafspraken. Waarom niet, als we ze bij nader inzien niet goed vinden? Het is maar een experiment. We hoeven toch niet te wachten tot 2018, als er nieuwe afspraken worden gemaakt? Zij doet het niet, dus de Tweede Kamer is nu aan zet.”