IJs en weder dienende is rector magnificus prof.ir. Karel Wakker elke donderdag op ‘zijn’ faculteit Lucht- en Ruimtevaart te vinden, maar de combinatie van rectoraat en hoogleraarschap raadt hij zijn opvolger af.
Delen
Druk, druk, druk. Ruim een jaar zit hij nu in een ‘dynamisch college’, dat met geldzorgen kampt en probeert de alma mater fier overeind te houden. ,,Soms heb ik wel eens het gevoel dat velen niet begrijpen wat het probleem is.”
Waren de bezuinigingen doorgegaan die het ‘paarse’ kabinet oorspronkelijk op het hoger onderwijs wilde doorvoeren, dan was de TU Delft ruwweg aangeslagen voor zestig miljoen gulden. En aangezien tachtig procent van het TU-budget uit salariskosten bestaat, had de universiteit niet veel gerest dan het ontslag van ‘erg veel mensen’ aan te vragen. Aan de hand van een ogenschijnlijk koele berekening (,,echt, mijn hart bloedt daaronder”) toont rector Wakker aan ,,dat de bezuiniging niet door een efficiencyverbetering zou kunnen worden gerealiseerd”. Wakker: ,,Elke organisatie kan bezuinigen, dat kunnen wij thuis ook; hier iets af, daar wat minder van. Maar via efficiencymaatregelen bereik je niet veel meer dan tien procent aan bezuinigingen.”
,,Bovendien ben ik oprecht van mening dat wij als instelling de morele plicht hebben personeel, dat in een andere tijd onder bepaalde voorwaarden is aangenomen, op een fatsoenlijke wijze te behandelen. En nee, we hoeven de mensen hier niet te confronteren met de werkwijze in de industrie, want dat daar gelden andere normen en financiële voorwaarden.”
Een ‘scharnierfunctie’, noemde Wakker vorig jaar oktober zijn dubbelfunctie, als lid het college van bestuur en voorzitter van het college van dekanen. Inmiddels heeft hij de dekanen van dichtbij diverse plannen van het college van bestuur onder vuur zien nemen. Vooral de laatste weken was er kritiek. Zoals op het allocatiemodel, dat volgens de dekanen vele ongewenste elementen bevat. Ook was er fundamentele kritiek op de nota nevenwerkzaamheden. Beter een gedragscode dan zo’n formele regeling, spraken de dekanen.
Tevens blijkt er onder de dekanen onvrede te bestaan over de inhoud en het verloop van de convenantsgesprekken waarin de invulling van doelen uit de strategienota onderwerp van gesprek is. Faculteiten hebben problemen met de wens de derde-geldstroominkomsten op korte termijn met twintig procent te verhogen, ze hebben moeite met het centrale data-beheer van course evaluation en vinden de convenanten te weinig specifiek op faculteiten toegesneden.
Woelig
Al met al geen geringe kritiek, die bovendien kernpunten uithet beleid van het huidige cvb treft. Hoe groot is derhalve thans de speelruimte tussen cvb en dekanen? ,,Ik erken dat de kans op meningsverschillen hierover tussen het college van bestuur en college van dekanen groter is”, aldus de rector. ,,De TU bevindt zich in een woelige tijd; cvb en u-raad zijn bezig met ingrijpende dingen, want de TU staat onder druk. Logisch dat partijen geprononceerde stellingen betrekken. Het allocatiemodel bijvoorbeeld bevat voor de faculteiten wezenlijke veranderingen voor de verdeling van het geld, maar daar worstelt het cvb evengoed mee.”
Inhoudelijk hebben de faculteiten overigens geen problemen met het systeem van cursusevaluatie; het eigendom van de gegevens is bron van het conflict, niet het systeem, benadrukt Wakker. ,,Het lukt nog wel om consensus te bereiken, maar het opereren wordt lastiger.” Hij noemt het ook wel ,,de meningen bij elkaar brengen”.
Wakker vervolgt: ,,Alles staat of valt met het begrip van de TU-gemeenschap; het is daarom van belang dat de band tussen college van bestuur en faculteiten behouden blijft. Punt is: het huidige college is nogal dynamisch bezig. Sommigen denken dat we al aan het randje lopen van wat haalbaar is, maar wij moéten wel; dat is van deze tijd. We kunnen niet alles bij het oude laten. De weg is vooruit, naar die topuniversiteit die we willen zijn.”
De ‘dagelijkse’ financiële problemen van de TU, ondermeer veroorzaakt door de teruglopende studentenaantallen, komen daar nog bij, becijfert de rector. ,,Dus elk jaar dat wij wachten, worden de problemen groter. Soms heb ik wel eens het gevoel dat velen in de universiteit niet begrijpen wat het probleem is. We lijden verliezen, kijk maar in de begroting, en hebben in de samenleving een akelig smal draagvlak. De samenleving komt niet in opstand als wij weer een bezuiniging opgelegd krijgen. Kortom, we hebben een probleem èn we willen overleven.”
Dat smalle draagvlak bleek eveneens uit het tumult dat vorig jaar losbrak rond ‘de bijklussende hoogleraren’, een gegeven dat binnen de universiteit al bekend was en intern eigenlijk nooit een controversieel punt is geweest – want de universiteit plukte er tenslotte ook de vruchten van. Wakker beklemtoont dat activiteiten buiten de universiteit (,,vaak hele nobele dingen”) zullen worden toegejuicht, zolang dat de hoofdfunctie van de werknemer niet in gevaar brengt. Voor het overige kan hij kort zijn: ,,Als u bij Shell in dienst treedt, mag u niet bij Esso werken.”
IJs en weder dienende is rector magnificus prof.ir. Karel Wakker elke donderdag op ‘zijn’ faculteit Lucht- en Ruimtevaart te vinden, maar de combinatie van rectoraat en hoogleraarschap raadt hij zijn opvolger af. Druk, druk, druk. Ruim een jaar zit hij nu in een ‘dynamisch college’, dat met geldzorgen kampt en probeert de alma mater fier overeind te houden. ,,Soms heb ik wel eens het gevoel dat velen niet begrijpen wat het probleem is.”
Waren de bezuinigingen doorgegaan die het ‘paarse’ kabinet oorspronkelijk op het hoger onderwijs wilde doorvoeren, dan was de TU Delft ruwweg aangeslagen voor zestig miljoen gulden. En aangezien tachtig procent van het TU-budget uit salariskosten bestaat, had de universiteit niet veel gerest dan het ontslag van ‘erg veel mensen’ aan te vragen. Aan de hand van een ogenschijnlijk koele berekening (,,echt, mijn hart bloedt daaronder”) toont rector Wakker aan ,,dat de bezuiniging niet door een efficiencyverbetering zou kunnen worden gerealiseerd”. Wakker: ,,Elke organisatie kan bezuinigen, dat kunnen wij thuis ook; hier iets af, daar wat minder van. Maar via efficiencymaatregelen bereik je niet veel meer dan tien procent aan bezuinigingen.”
,,Bovendien ben ik oprecht van mening dat wij als instelling de morele plicht hebben personeel, dat in een andere tijd onder bepaalde voorwaarden is aangenomen, op een fatsoenlijke wijze te behandelen. En nee, we hoeven de mensen hier niet te confronteren met de werkwijze in de industrie, want dat daar gelden andere normen en financiële voorwaarden.”
Een ‘scharnierfunctie’, noemde Wakker vorig jaar oktober zijn dubbelfunctie, als lid het college van bestuur en voorzitter van het college van dekanen. Inmiddels heeft hij de dekanen van dichtbij diverse plannen van het college van bestuur onder vuur zien nemen. Vooral de laatste weken was er kritiek. Zoals op het allocatiemodel, dat volgens de dekanen vele ongewenste elementen bevat. Ook was er fundamentele kritiek op de nota nevenwerkzaamheden. Beter een gedragscode dan zo’n formele regeling, spraken de dekanen.
Tevens blijkt er onder de dekanen onvrede te bestaan over de inhoud en het verloop van de convenantsgesprekken waarin de invulling van doelen uit de strategienota onderwerp van gesprek is. Faculteiten hebben problemen met de wens de derde-geldstroominkomsten op korte termijn met twintig procent te verhogen, ze hebben moeite met het centrale data-beheer van course evaluation en vinden de convenanten te weinig specifiek op faculteiten toegesneden.
Woelig
Al met al geen geringe kritiek, die bovendien kernpunten uithet beleid van het huidige cvb treft. Hoe groot is derhalve thans de speelruimte tussen cvb en dekanen? ,,Ik erken dat de kans op meningsverschillen hierover tussen het college van bestuur en college van dekanen groter is”, aldus de rector. ,,De TU bevindt zich in een woelige tijd; cvb en u-raad zijn bezig met ingrijpende dingen, want de TU staat onder druk. Logisch dat partijen geprononceerde stellingen betrekken. Het allocatiemodel bijvoorbeeld bevat voor de faculteiten wezenlijke veranderingen voor de verdeling van het geld, maar daar worstelt het cvb evengoed mee.”
Inhoudelijk hebben de faculteiten overigens geen problemen met het systeem van cursusevaluatie; het eigendom van de gegevens is bron van het conflict, niet het systeem, benadrukt Wakker. ,,Het lukt nog wel om consensus te bereiken, maar het opereren wordt lastiger.” Hij noemt het ook wel ,,de meningen bij elkaar brengen”.
Wakker vervolgt: ,,Alles staat of valt met het begrip van de TU-gemeenschap; het is daarom van belang dat de band tussen college van bestuur en faculteiten behouden blijft. Punt is: het huidige college is nogal dynamisch bezig. Sommigen denken dat we al aan het randje lopen van wat haalbaar is, maar wij moéten wel; dat is van deze tijd. We kunnen niet alles bij het oude laten. De weg is vooruit, naar die topuniversiteit die we willen zijn.”
De ‘dagelijkse’ financiële problemen van de TU, ondermeer veroorzaakt door de teruglopende studentenaantallen, komen daar nog bij, becijfert de rector. ,,Dus elk jaar dat wij wachten, worden de problemen groter. Soms heb ik wel eens het gevoel dat velen in de universiteit niet begrijpen wat het probleem is. We lijden verliezen, kijk maar in de begroting, en hebben in de samenleving een akelig smal draagvlak. De samenleving komt niet in opstand als wij weer een bezuiniging opgelegd krijgen. Kortom, we hebben een probleem èn we willen overleven.”
Dat smalle draagvlak bleek eveneens uit het tumult dat vorig jaar losbrak rond ‘de bijklussende hoogleraren’, een gegeven dat binnen de universiteit al bekend was en intern eigenlijk nooit een controversieel punt is geweest – want de universiteit plukte er tenslotte ook de vruchten van. Wakker beklemtoont dat activiteiten buiten de universiteit (,,vaak hele nobele dingen”) zullen worden toegejuicht, zolang dat de hoofdfunctie van de werknemer niet in gevaar brengt. Voor het overige kan hij kort zijn: ,,Als u bij Shell in dienst treedt, mag u niet bij Esso werken.”
Comments are closed.