Het serviceonderwijs aan de TU zit in de knel. Faculteiten kopen steeds minder serviceonderwijs in. Het onderwijs zou niet genoeg op maat geleverd worden, maar het is ook een makkelijke manier om te bezuinigen.
Delen
Dit blijkt uit een nota van het college van bestuur dat hierdoor de kwaliteit van de gehele opleiding in gevaar ziet komen.
Het geld dat de faculteiten dit jaar aan serviceonderwijs uitgeven is ten opzichte van vorig jaar gedaald met zeventien procent. Ongeveer een derde hiervan wordt door de afnemende studentenaantallen veroorzaakt. De rest komt door een ander beleid van de faculteiten. Uitschieters naar beneden zijn de faculteiten Werktuigbouw en Maritieme Techniek, Industrieel Ontwerpen en Scheikundige Technologie en Materiaalkunde die respectievelijk 39, 32 en 31 procent minder serviceonderwijs afnamen.
Het college van bestuur en de universiteitsraad gaan uit van het principe dat het onderwijs verzorgd moet worden door de faculteit met de meeste deskundigheid op het vakgebied. Dus wiskundeonderwijs moet door de wiskundefaculteit gegeven worden. Hierbij mogen volgens het college ,,financiële en personele overwegingen het serviceonderwijs niet belemmeren”.
Compromis
Driekwart van het serviceonderwijs aan de TU wordt door Technische Wiskunde en Informatica, en Wijsbegeerte en Technische Maatschappijwetenschappen verzorgd. Met name het wiskunde- en informaticaonderwijs fungeert volgens het cvb als bezuinigingspost. Daardoor komt ,,de kwaliteit van de gehele ingenieursopleiding in gevaar”, schrijft het college.
Voor WTM lijkt de situatie minder zorgwekkend; met de faculteiten is afgesproken dat in de nieuwe vijfjarige opleidingen ten minste zestien studiepunten aan niet-technische componenten zitten.
Een inhoudelijke reden waarom faculteiten vaak overstappen van serviceonderwijs naar onderwijs uit eigen winkel is dat ze de inpassing in het eigen vakgebied belangrijk vinden. Theorie en praktijk moeten zo dicht mogelijk bij elkaar blijven, vinden zij. Maar het college is bang dat hiermee de kwaliteit juist achteruit gaat, omdat niet meer voldoende fundament in het onderwijs verweven is.
Als compromis wil het college dat de onderwijsleveranciers hun klantgerichter worden zodat het serviceonderwijs voldoende afgestemd wordt op de betreffende opleidingen. Als dat nodig is moet de leverancier het onderwijs samen met de afnemer in een ‘co-makership’ ontwikkelen.
Overwegingen
De daling met bijna veertig procent van het serviceonderwijs bij Werktuigbouw kwam grotendeels omdat de faculteit voor het wiskundeonderwijs overstapte op een goedkopere en minder intensieve onderwijsvorm. Deze stap signaleert het college bijmeer faculteiten maar zegt hierover niet te weten of dit ,,op grond van onderwijskundige of financiële overwegingen werd genomen”.
,,Werktuigbouw heeft duidelijk gezegd de intensieve opzet van het wiskundeonderwijs niet meer te kunnen betalen”, zegt prof.dr. H.G. Meijer, onderwijsdekaan bij TWI. ,,Wij hebben daarop aangegeven dat de goedkopere onderwijsvorm wellicht niet de beste resultaten geeft, maar natuurlijk is de klant koning.” Meijer kan overigens niet aantonen welke onderwijsvorm de beste resultaten geeft.
Industrieel Ontwerpen staakte afname van elektronica-onderwijs. De faculteit ging haar eigen onderwijs verzorgen. Dekaan Dirken verklaart: ,,Het gaat hier om elektronica, maar wij hebben een elektrotechnische hoogleraar in huis die dat prima kan.” Volgens Dirken heeft deze stap ‘geen vreemde ogen’ bij Elektrotechniek veroorzaakt.
Ook Scheikunde heeft een vak in eigen beheer genomen, het struikelvak fysische transportverschijnselen dat de faculteit van Natuurkunde afnam. Maar volgens het bestuur kan dit vak ook door de fysische technologen van Scheikunde zelf worden onderwezen. Daarnaast was men bij Scheikunde ook niet tevreden over de tentamenresultaten die bij het vak werden behaald.
Stimulans
Sinds kort bestaat er een financiële stimulans om gebruik te maken van serviceonderwijs, want faculteiten hoeven met de invoering van het nieuwe allocatiemodel nog maar driekwart van de rekening betalen. Het laatste kwart betaalt de TU uit de algemene pot. Maar rector Wakker ziet het faculteitsbelang soms voorgaan. Volgens hem denken sommige faculteiten: ,,25 Procent is mooi, maar als we iemand met een onderwijstaak binnenboord kunnen houden, dan scheelt dat honderd procent.”
Meijer, van TWI, heeft dit ook opgemerkt. Hij zegt het redelijk te vinden dat er op serviceonderwijs net als op andere posten wordt bezuinigd, bijvoorbeeld omdat de studenten afnemen. Maar hij heeft er geen begrip voor als een faculteit het serviceonderwijs als sluitpost gebruikt. Meijer is dan ook tevreden over de nota van het college, dat volgens hem in tegenstelling tot vorige colleges het belang van goed serviceonderwijs inziet. Over het beleid is hij dan ook optimistisch. Meijer verwacht dat TWI over tien jaar al het wiskunde- en informaticaonderwijs aan de TU verzorgt.
Het college gaat nu een adviescommissie serviceonderwijs instellen. Die moet onderzoeken hoe de weg daarheen geplaveid moet worden.
Figuur 1 Studenten industrieel ontwerpen volgen wiskunde bij TWI
Het serviceonderwijs aan de TU zit in de knel. Faculteiten kopen steeds minder serviceonderwijs in. Het onderwijs zou niet genoeg op maat geleverd worden, maar het is ook een makkelijke manier om te bezuinigen. Dit blijkt uit een nota van het college van bestuur dat hierdoor de kwaliteit van de gehele opleiding in gevaar ziet komen.
Het geld dat de faculteiten dit jaar aan serviceonderwijs uitgeven is ten opzichte van vorig jaar gedaald met zeventien procent. Ongeveer een derde hiervan wordt door de afnemende studentenaantallen veroorzaakt. De rest komt door een ander beleid van de faculteiten. Uitschieters naar beneden zijn de faculteiten Werktuigbouw en Maritieme Techniek, Industrieel Ontwerpen en Scheikundige Technologie en Materiaalkunde die respectievelijk 39, 32 en 31 procent minder serviceonderwijs afnamen.
Het college van bestuur en de universiteitsraad gaan uit van het principe dat het onderwijs verzorgd moet worden door de faculteit met de meeste deskundigheid op het vakgebied. Dus wiskundeonderwijs moet door de wiskundefaculteit gegeven worden. Hierbij mogen volgens het college ,,financiële en personele overwegingen het serviceonderwijs niet belemmeren”.
Compromis
Driekwart van het serviceonderwijs aan de TU wordt door Technische Wiskunde en Informatica, en Wijsbegeerte en Technische Maatschappijwetenschappen verzorgd. Met name het wiskunde- en informaticaonderwijs fungeert volgens het cvb als bezuinigingspost. Daardoor komt ,,de kwaliteit van de gehele ingenieursopleiding in gevaar”, schrijft het college.
Voor WTM lijkt de situatie minder zorgwekkend; met de faculteiten is afgesproken dat in de nieuwe vijfjarige opleidingen ten minste zestien studiepunten aan niet-technische componenten zitten.
Een inhoudelijke reden waarom faculteiten vaak overstappen van serviceonderwijs naar onderwijs uit eigen winkel is dat ze de inpassing in het eigen vakgebied belangrijk vinden. Theorie en praktijk moeten zo dicht mogelijk bij elkaar blijven, vinden zij. Maar het college is bang dat hiermee de kwaliteit juist achteruit gaat, omdat niet meer voldoende fundament in het onderwijs verweven is.
Als compromis wil het college dat de onderwijsleveranciers hun klantgerichter worden zodat het serviceonderwijs voldoende afgestemd wordt op de betreffende opleidingen. Als dat nodig is moet de leverancier het onderwijs samen met de afnemer in een ‘co-makership’ ontwikkelen.
Overwegingen
De daling met bijna veertig procent van het serviceonderwijs bij Werktuigbouw kwam grotendeels omdat de faculteit voor het wiskundeonderwijs overstapte op een goedkopere en minder intensieve onderwijsvorm. Deze stap signaleert het college bijmeer faculteiten maar zegt hierover niet te weten of dit ,,op grond van onderwijskundige of financiële overwegingen werd genomen”.
,,Werktuigbouw heeft duidelijk gezegd de intensieve opzet van het wiskundeonderwijs niet meer te kunnen betalen”, zegt prof.dr. H.G. Meijer, onderwijsdekaan bij TWI. ,,Wij hebben daarop aangegeven dat de goedkopere onderwijsvorm wellicht niet de beste resultaten geeft, maar natuurlijk is de klant koning.” Meijer kan overigens niet aantonen welke onderwijsvorm de beste resultaten geeft.
Industrieel Ontwerpen staakte afname van elektronica-onderwijs. De faculteit ging haar eigen onderwijs verzorgen. Dekaan Dirken verklaart: ,,Het gaat hier om elektronica, maar wij hebben een elektrotechnische hoogleraar in huis die dat prima kan.” Volgens Dirken heeft deze stap ‘geen vreemde ogen’ bij Elektrotechniek veroorzaakt.
Ook Scheikunde heeft een vak in eigen beheer genomen, het struikelvak fysische transportverschijnselen dat de faculteit van Natuurkunde afnam. Maar volgens het bestuur kan dit vak ook door de fysische technologen van Scheikunde zelf worden onderwezen. Daarnaast was men bij Scheikunde ook niet tevreden over de tentamenresultaten die bij het vak werden behaald.
Stimulans
Sinds kort bestaat er een financiële stimulans om gebruik te maken van serviceonderwijs, want faculteiten hoeven met de invoering van het nieuwe allocatiemodel nog maar driekwart van de rekening betalen. Het laatste kwart betaalt de TU uit de algemene pot. Maar rector Wakker ziet het faculteitsbelang soms voorgaan. Volgens hem denken sommige faculteiten: ,,25 Procent is mooi, maar als we iemand met een onderwijstaak binnenboord kunnen houden, dan scheelt dat honderd procent.”
Meijer, van TWI, heeft dit ook opgemerkt. Hij zegt het redelijk te vinden dat er op serviceonderwijs net als op andere posten wordt bezuinigd, bijvoorbeeld omdat de studenten afnemen. Maar hij heeft er geen begrip voor als een faculteit het serviceonderwijs als sluitpost gebruikt. Meijer is dan ook tevreden over de nota van het college, dat volgens hem in tegenstelling tot vorige colleges het belang van goed serviceonderwijs inziet. Over het beleid is hij dan ook optimistisch. Meijer verwacht dat TWI over tien jaar al het wiskunde- en informaticaonderwijs aan de TU verzorgt.
Het college gaat nu een adviescommissie serviceonderwijs instellen. Die moet onderzoeken hoe de weg daarheen geplaveid moet worden.
Figuur 1 Studenten industrieel ontwerpen volgen wiskunde bij TWI
Comments are closed.