Rutte wil studenten steeds meer laten lenen

Het kabinet schaft de basisbeurs voor masterstudenten af en vervangt die door een leenstelsel. Misschien dat zo’n leenstelsel later voor het hele hoger onderwijs wordt ingevoerd, zei de minister-president in de Tweede Kamer.

Hij kruiste de degens met Arie Slob van de ChristenUnie, die zich zorgen maakt over de hoge studieleningen. We moeten het studenten niet te makkelijk maken zichzelf in de schulden te steken, stelde hij. “Studenten kunnen nu heel makkelijk, bij wijze van spreken met een mailtje, bijlenen. Zo stapelen de schulden zich op.”



In de schulden

Samen met Jolande Sap van GroenLinks diende Slob een motie in. Zou het kabinet, in het licht van de stijgende studiekosten, de schuldenproblematiek onder studenten in kaart willen brengen?

Maar daar voelt de premier weinig voor. De eventuele schuldenproblematiek onder studenten wil hij niet associeren met de invoering van een leenstelsel, al is het maar omdat studenten hun leningen naar verwachting zullen aflossen zodra ze een goed salaris verdienen: “Lenen is, mits verantwoord, op zichzelf niet slecht.”



Stemming volgende week

Het geld van het leenstelsel zal worden gebruikt voor de verbetering van het hoger onderwijs, aldus Rutte. “Dit kabinet zet nu een eerste stap door een sociaal leenstelsel in te voeren voor de masterfase.”

Slob was niet overtuigd. Het gaat hem juist om het verband tussen schulden en het leenstelsel, wierp hij tegen. Maar hij kreeg bij Rutte geen voet aan de grond. De premier wilde het leenstelsel ‘niet problematiseren’.

Er is nog niet over de motie gestemd, omdat de indieners hem nog enigszins willen aanpassen. Vermoedelijk wordt hij volgende week in stemming gebracht.

De leden van vakbond Abvakabo FNV stemden massaal voor het bereikte compromis over een nieuwe cao. Het is echter nog niet zeker of de werkgevers dat ook doen.

Werkgelegenheid
De universiteiten krijgen geen extra geld van het ministerie en weten niet hoe ze de afgesproken loonsverhoging volgend jaar moeten betalen. Die zou ten koste van andere uitgaven gaan. Zelfs de werkgelegenheid zou in gevaar komen.

Meer rood staan
“De eenmalige uitkering van 500 euro zou voor de RUG betekenen dat we
2,5 miljoen euro meer rood komen te staan dan we al rood staan”, zei collegevoorzitter Sibrand Poppema volgens universiteitkrant UK. “De half procent loonsverhoging kost ons nog eens 1,5 miljoen. Dat is geld dat we niet hebben.”

VSNU-vergadering
Werkgeversorganisatie VSNU weet niet of andere universiteiten ook twijfelen. Maandag gaan ze er samen over vergaderen. Voor 1 november laten ze weten of ze het akkoord goedkeuren of verwerpen.

Klap in gezicht
“Als de VSNU dit niet accepteert, is dat een klap in het gezicht van de medewerkers”, zegt onderhandelaar Marieke van den Berg van Abvakabo FNV. “Het akkoord lag ver weg van onze inzet, maar wij hebben onze nek uitgestoken en een verantwoorde cao afgesproken. Onze achterban heeft ons gesteund. Ik kan me niet voorstellen dat de universiteiten er nu anders over denken. Ik vertrouw erop dat ze maandag voor het akkoord zullen stemmen.”

Moeizaam
De cao-onderhandelingen verliepen dit jaar zeer moeizaam. De VSNU wilde aanvankelijk geen enkele loonsverhoging geven. De vakbonden voerden actie bij de opening van het academisch jaar.