Het rapport over wetenschapper Roos Vonk zou openbaar gemaakt moeten worden, vinden studenten van de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze pleiten daarvoor in de Volkskrant. De universiteit weigert.
Delen
Hoogleraar Roos Vonk zocht de publiciteit met het beruchte vleeseters-zijn-huftersonderzoek, nog voordat het artikel in een wetenschappelijk tijdschrift was gepubliceerd. Diederik Stapel had de data verzameld. Kort daarna viel hij echter van zijn voetstuk en bleek het vleesetersonderzoek onbetrouwbaar.
De Radboud Universiteit berispte Vonk publiekelijk, nadat de commissie wetenschappelijke integriteit een rapport had geschreven over haar handelen. De universiteit bracht een verklaring naar buiten, maar hield het rapport zelf binnenskamers. De studenten van universiteitsraadfractie ASAP vinden dat de universiteit ‘doofpotgeuren’ zou moeten voorkomen.
“In onze regeling staat nu eenmaal dat zo’n rapport niet openbaar is”, zegt een woordvoerder. “Ook een universiteit moet zich aan de eigen regels houden. Je kunt niet tijdens het spel de regels veranderen.”
Gaat de universiteit deze regels aanpassen in het licht van deze affaire? “Dat staat nog niet vast”, aldus de woordvoerder. Hij ontkent noch bevestigt dat de universiteit hierover nadenkt.
De universiteit kwam de laatste maanden geregeld in het nieuws vanwege vermeende censuur. Het college van bestuur besloot namelijk om de openbare nieuwssite van universiteitskrant VOX te schrappen. Dit leidde tot woede bij de VOX-redactie zelf, die zich gebreideld voelde. Ook mocht het blad minder vaak verschijnen. Er worden woensdag opnieuw Kamervragen over gesteld.
De woordvoerder spreekt van “verkeerde beeldvorming”. VOX is onafhankelijk en de situatie is nu eenmaal dat het blad geen website heeft. “Ik nodig u van harte uit om eens naar de campus te komen, dan kunt u zien dat er een open cultuur van debat heerst.”
Onderzoekers Dr. Francesco Pedaci, MSc. Zhuangxiong Huang en Prof.dr. Nynke Dekker publiceren hun ontdekking vandaag in Nature Physics. Het onderzoek vond plaats bij het Kavli-instituut voor Nanowetenschappen bij de faculteit Technische Natuurwetenschappen en werd betaald door FOM in het kader van het programma ‘DNA-in Action – Physics of the Genome’.
Het draait allemaal om een cilindertje van 1 micrometer lang en met een iets kleinere diameter. Het is gevangen in een gefocuste laserstraal die langs de lengteas van de cilinder gericht is. Dat is niks bijzonders, zegt Pedaci over de telefoon. Zo’n laserstraal waarin een cilindertje gevangen kan worden heet bij de onderzoekers een optisch pincet.
Wel bijzonder is dat de cilinder uit materiaal (kwarts) bestaat dat een dubbele brekingsindex heeft: anders gezegd, langs twee verschillende assen is de brekingsindex niet gelijk. Het gevolg daarvan is een van de twee assen (onderzoekers noemen dat de ‘extraordinary axis’ of ‘bijzondere as’) zich zal richten naar de polarisatierichting van het laserlicht.
Die eigenschap biedt onderzoekers de mogelijkheid om het microscopische cilindertje contactloos te draaien door eenvoudigweg de polarisatie van het licht te laten draaien. Volgens Pedaci gaat dat goed, en volgt het cilindertje braaf tot ongeveer honderd omwentelingen per seconde. Dat gaat ook nog goed als het cilindertje stilstaat in een passerende vloeistofstroom.
Interessant wordt het eigenlijk pas als een passerend deeltje in de stroom het cilindertje verstoort. Deeltjes in de orde van een micrometer groot doen dat al – ook op enige afstand. “Ze hoeven er niet tegenaan te botsen”, verduidelijkt Pedaci.
Verstoring van het kwartscilindertje houdt in dat de cilinder even niet de draaiing van het gepolariseerde laserlicht volgt, maar dat de optische koppeling even een halve slag ‘slipt’. En dat is goed zichtbaar te maken met een grote piek in de uitlezing.
Het voordeel van de methode is volgens Pedaci de grote gevoeligheid. “Het is een binaire methode: je hebt geen verstoring of er is er wel een.” Dat biedt voordelen boven andere methoden die lineair reageren en bij een kleine verstoring ook een klein signaal geven. Misschien zijn enkele DNA-strengen ermee te detecteren. Het nadeel van de methode is natuurlijk dat er geen onderscheid valt te maken tussen grote en kleine passerende deeltjes in de stroom.
In de woorden van Pedaci: “We gaan nog werken aan de calibratie.” Toch is alvast wel een patent aangevraagd op de detectiemethode met het optische pincent. Pedaci denkt dat de methode goedkoop in te zetten is als ook de kwartscilindertjes goedkoop gemaakt kunnen worden. “Uit één wafer zijn er een miljard te maken.”
F. Pedaci*, Z. Huang*, M. van Oene, S. Barland, N.H. Dekker, Excitable
Particles in an Optical Torque Wrench, Nature Physics, 19
december 2010.
* = gelijke bijdragen
Comments are closed.