Wetenschap

Op nepbenen naar de Olympische Spelen

Wie is bij het hardlopen in het voordeel: een invalide atleet met kunstbenen of een atleet die zijn eigen benen kan gebruiken?

De Zuid-Afrikaanse invalide hardloper Oscar Pistorius mag volgens het internationale sporttribunaal op twee koolstof kunstbenen deelnemen aan de Olympische Spelen. Hij won al een keer goud op de 200 meter op de Paralympische Spelen in 2004, maar nu wil hij deelnemen aan de reguliere Spelen. Dat meldde de Volkskrant op zaterdag 17 mei.

“Bij mijn weten is het tot nu toe maar één keer voorgekomen dat een atleet met een handicap zich heeft geplaatst voor de Olympische Spelen”, zegt dr.ir. Martin Strangwood van de Universiteit van Birmingham desgevraagd. Hij geeft aan de TU het vak materials in sport applications. Hij herinnert zich de atlete Marla Runyan, die in 2000 in Sydney achtste werd op de 1500 meter. “Deze Amerikaanse was zeer slechtziend. In de media kwam het bericht naar voren dat ze helemaal blind was, maar ze kon nog net genoeg zien om niet in botsing te komen met de andere atleten.”

Áls Oscar Pistorius zich weet te plaatsen voor de Spelen, zou hij de tweede gehandicapte sporter zijn die ondanks zijn handicap kan deelnemen aan de Spelen. “Zijn gebrek wordt gecompenseerd door externe hulpstukken. Daarin zit hem het probleem. Als hij wil, kan hij van benen veranderen al naar gelang de gelegenheid. Dat voordeel hebben andere atleten niet.”

Afhankelijk van de prestatie die ze willen bereiken, concentreren atleten zich op duurtraining of krachttraining. Ze kunnen hun spieropbouw niet zomaar van het ene op het andere moment aanpassen aan de situatie. “Naar mijn mening is deelname niet eerlijk. Terwijl andere atleten presteren op basis van genetische aanleg en training, wordt de prestatie van sporters als Pistorius beïnvloed door factoren van buitenaf.”

Biomechanicus dr.ir. Steve Collins van het Delft Biorobotics Laboratory benadrukt dat de mens niet de optimale bouw heeft voor een activiteit als hardlopen en dat het door het toepassen van externe hulpmiddelen mogelijk is om de snelheid van een atleet te verhogen. Collins: “De loopbeweging kost het menselijk lichaam relatief veel energie. Iedereen die kan fietsen, weet dat er manieren zijn om met minder energie sneller vooruit te komen.” Carbon kunstbenen die specifiek zijn toegesneden op het hardlopen kunnen in principe de kansen op medailles vergroten.

Welke hulpmiddelen moeten wel worden toegestaan en welke niet? Het antwoord op deze vraag is volgens Collins niet te vinden in de biomechanica. Het is eerder een filosofische kwestie, vindt hij. “Een goede wedstrijd moet spannend en interessant zijn voor de toeschouwers en eerlijk verlopen. Er moeten heldere regels zijn en er mag geen onderscheid gemaakt worden.” Gezien deze voorwaarden staat het Olympisch Comité voor een lastige beslissing, aldus Collins: “Ongeacht of de kunstbenen van Pistorius hem voordeel bieden of niet, is het in principe mogelijk dat protheses de prestaties van atleten verbeteren. Het is echter lastig om personen die hun benen missen te weigeren, omdat dat de schijn heeft van discriminatie.” (SS)

De Zuid-Afrikaanse invalide hardloper Oscar Pistorius mag volgens het internationale sporttribunaal op twee koolstof kunstbenen deelnemen aan de Olympische Spelen. Hij won al een keer goud op de 200 meter op de Paralympische Spelen in 2004, maar nu wil hij deelnemen aan de reguliere Spelen. Dat meldde de Volkskrant op zaterdag 17 mei.

“Bij mijn weten is het tot nu toe maar één keer voorgekomen dat een atleet met een handicap zich heeft geplaatst voor de Olympische Spelen”, zegt dr.ir. Martin Strangwood van de Universiteit van Birmingham desgevraagd. Hij geeft aan de TU het vak materials in sport applications. Hij herinnert zich de atlete Marla Runyan, die in 2000 in Sydney achtste werd op de 1500 meter. “Deze Amerikaanse was zeer slechtziend. In de media kwam het bericht naar voren dat ze helemaal blind was, maar ze kon nog net genoeg zien om niet in botsing te komen met de andere atleten.”

Áls Oscar Pistorius zich weet te plaatsen voor de Spelen, zou hij de tweede gehandicapte sporter zijn die ondanks zijn handicap kan deelnemen aan de Spelen. “Zijn gebrek wordt gecompenseerd door externe hulpstukken. Daarin zit hem het probleem. Als hij wil, kan hij van benen veranderen al naar gelang de gelegenheid. Dat voordeel hebben andere atleten niet.”

Afhankelijk van de prestatie die ze willen bereiken, concentreren atleten zich op duurtraining of krachttraining. Ze kunnen hun spieropbouw niet zomaar van het ene op het andere moment aanpassen aan de situatie. “Naar mijn mening is deelname niet eerlijk. Terwijl andere atleten presteren op basis van genetische aanleg en training, wordt de prestatie van sporters als Pistorius beïnvloed door factoren van buitenaf.”

Biomechanicus dr.ir. Steve Collins van het Delft Biorobotics Laboratory benadrukt dat de mens niet de optimale bouw heeft voor een activiteit als hardlopen en dat het door het toepassen van externe hulpmiddelen mogelijk is om de snelheid van een atleet te verhogen. Collins: “De loopbeweging kost het menselijk lichaam relatief veel energie. Iedereen die kan fietsen, weet dat er manieren zijn om met minder energie sneller vooruit te komen.” Carbon kunstbenen die specifiek zijn toegesneden op het hardlopen kunnen in principe de kansen op medailles vergroten.

Welke hulpmiddelen moeten wel worden toegestaan en welke niet? Het antwoord op deze vraag is volgens Collins niet te vinden in de biomechanica. Het is eerder een filosofische kwestie, vindt hij. “Een goede wedstrijd moet spannend en interessant zijn voor de toeschouwers en eerlijk verlopen. Er moeten heldere regels zijn en er mag geen onderscheid gemaakt worden.” Gezien deze voorwaarden staat het Olympisch Comité voor een lastige beslissing, aldus Collins: “Ongeacht of de kunstbenen van Pistorius hem voordeel bieden of niet, is het in principe mogelijk dat protheses de prestaties van atleten verbeteren. Het is echter lastig om personen die hun benen missen te weigeren, omdat dat de schijn heeft van discriminatie.” (SS)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.