Ook Delftse hoogleraar tekende Nashville-verklaring

Door: Connie van Uffelen en Marjolein van der Veldt

De Nashville-verklaring is een Nederlandse vertaling van het Nashville Statement dat in 2017 werd gepresenteerd. In het document staat hoe christenen moeten omgaan met het geloof en andere zaken zoals het huwelijk en seks. Zo dienen goede christenen volgens de verklaring homoseksualiteit en transgenderisme af te wijzen.

De Nederlandse versie, die leidde tot veel commotie, kent ruim 200 ‘eerste ondertekenaars’. Onder hen prominenten van orthodox-protestantse kerken, SGP-leider Kees van der Staaij en TU-professor Marc de Vries.

Afwijking van het gezin
De Vries is bij de TU Delft hoogleraar Christelijke filosofie van de techniek en sinds 2008 ook hoogleraar science education. Wat hem in de Nashville-verklaring ‘erg aansprak’ is ‘de nadruk op de waarde van het huwelijk tussen man en vrouw als basis voor de samenleving’. “De verklaring zegt ook iets over homoseksuele relaties. Die zouden zo’n afwijking van het gezin kunnen zijn, dat die afbreuk zouden kunnen doen aan die waarde van het huwelijk tussen man en vrouw.”

Er wordt volgens de hoogleraar onderscheid gemaakt tussen ‘een homofiele geaardheid en het uitleven daarvan in een relatie’. “Het eerste is geen keuze, daar valt sowieso geen onvertogen woord over. Het is alleen een kwestie van wat doe je daarmee? Je kunt er naar leven, maar je ook onthouden van een relatie. Hoe moeilijk dat misschien ook kan zijn.”

Niet goed voor je
Hij vergelijkt het met mensen die niets durven eten of juist veel willen eten. “Dat is ook een geaardheid, zou je kunnen zeggen. Je kunt geboren worden met bepaalde gevoelens maar als dat niet goed voor je is, dan ga je er toch anders mee om.”

De Vries zegt de ophef over de verklaring te kunnen begrijpen omdat ‘het maatschappelijk gevoelig ligt’, maar hij vindt het jammer dat ‘de positieve insteek verloren gaat’. Dat er transgenders en homoseksuelen zijn die zich gekwetst voelen, kan hij zich voorstellen. “Ik zou ze willen zeggen: lees de verklaring zelf, omdat dan duidelijk wordt dat het zeker niet de bedoeling is om mensen te discrimineren of uit te sluiten.”

Anderen de maat nemen
Leon Hombergen van TrueU, de LHBTI-gemeenschap aan de TU Delft, is geschrokken van de ondertekening door De Vries. “Iedereen heeft het recht op eigen normen en een eigen manier van invullen van het leven. Je kunt zeggen: ik kies zelf voor een religieuze levensstijl en dat is voor mijzelf. Het wordt erg moeilijk als je vanuit die levensbeschouwing anderen de maat gaat nemen en gaat oordelen.”

De boodschap van de verklaring zou volgens Hombergen moeten zijn: “Voor mezelf neem ik deze norm aan, maar ik accepteer of sta open voor mensen met een andere levensopvatting. Dan neem je niet meteen een oordeel aan dat onomstotelijk vaststaat, maar zeg je dat dit je eigen perspectief is.”

Integriteitsverklaring
Hombergen wijst op de integriteitsverklaring van de TU Delft. Daarin luidt het eerste punt dat alle leden van de TU Delft gemeenschap elkaar met respect behandelen ongeacht hun cultuur, religie, etniciteit, sociaaleconomische achtergrond, geslacht en seksuele oriëntatie. In de Nashville-verklaring staat onder meer: ‘wij bevestigen dat het zondig is om homoseksuele onreinheid of transgenderisme goed te keuren’.

‘Zondig’ betekent volgens De Vries dat het ‘niet in overeenstemming is met de Bijbel’. “Dat is een redelijk objectieve uitspraak. Het doet aan mijn respect voor mensen niks af en laat onverlet dat ik ze als collega en als mens hoog heb staan.”

Vrijheid beperken
De integriteitsverklaring gaat volgens Hombergen ook over omgangsvormen. “Ik denk dat het helder is dat je vanuit dat perspectief niet de vrijheid van een ander kunt limiteren”, zegt Hombergen. “De Nashville-verklaring limiteert de vrijheid van anderen en zegt: jouw manier van leven wijs ik af. Dat is nogal wat. Zeggen: ‘Ik kies niet voor jouw manier van leven’, is een heel andere verklaring.”

De Vries vindt dat hij niemands vrijheid beperkt. “De keuze blijft altijd aan die ander.” Hij merkt op dat Hombergen zo wel erg ‘op de letter’ van de verklaring af gaat. “Dan kun je nooit meer iets ondertekenen.” Wel geeft hij toe dat hij het zelf anders geformuleerd zou hebben. Hoe? “Dat het niet in overeenstemming is met de richtlijnen die de Bijbel geeft. Dat is wat objectiever, denk ik.” Toch trekt De Vries zijn handtekening na alle commotie niet in. “Er wordt nu geschetst dat de ondertekenaars homohaters zijn. Dat is absoluut niet het geval.”

Oordeel in colleges
Hombergen vraagt zich af of De Vries zich tijdens colleges met zijn oordeel wellicht afzet tegen bepaalde categorieën studenten. De Vries zegt dat de colleges bij zijn – door de Stichting Christelijke Filosofie gesponsorde – leerstoel Christelijke filosofie gaan over de moraal van de techniek. “Homoseksualiteit komt daarbij totaal niet aan de orde.”

Overigens is De Vries niet de enige hoogleraar die de Nashville-verklaring ondertekende. Ook vier medewerkers van de Vrije Universiteit onderschreven het document. De VU meldt hierop in een tweet dat de Nashville-verklaring een statement is waar zij ‘als universiteit die haar diversiteit waardeert’ verre van wil blijven. Ook de UvA zegt op social media dat iedereen welkom is bij de universiteit en hijst de regenboogvlag als antwoord op de Nashville-verklaring.

Persoonlijke mening
Een woordvoerster van de TU Delft zegt dat de universiteit niet publiekelijk afstand neemt van de verklaring, zoals de UvA en VU hebben gedaan. “Wij zijn in beginsel een andere soort universiteit. In het document diversiteitsbeleid staat hoe we met elkaar om willen gaan. De Nashville-verklaring die de heer De Vries heeft ondertekend is zijn persoonlijke mening.”

TrueU gaat het college van bestuur toch vragen om een standpunt. “De Nashville-verklaring wijst mensen met een andere leefwijze af”, zegt Hombergen. “Dat is in mijn ogen discriminatie en niet een privé-mening.”

Het Openbaar Ministerie gaat de Nashville-verklaring beoordelen op eventuele strafbaarheid. Een woordvoerder van het OM verklaarde tegenover de NOS dat de verklaring leeft in de samenleving. Dat is ook het geval in Delft, waar de gemeente de regenboogvlag heeft uitgestoken en meldt dat mensen in Delft mogen zijn wie ze zijn en mogen houden van wie ze willen.

Volg de discussie of praat mee. Dat kan hier.

 

[UPDATE 9 januari 18:18 uur]

In de oorspronkelijke versie van dit artikel stond dat TrueU en homojongerenvereniging Outsite het college van bestuur (cvb) gaan vragen om een standpunt. Leon Hombergen laat weten dat TrueU dat alleen doet. Outsite meldt dat TrueU de brief graag zeer snel wilde publiceren en daarom besloten heeft de brief zonder steun van Outsite te versturen. “Wij hebben gisteravond al een reactie gevraagd aan het cvb en laten weten dat wij als onderdeel van die reactie een statement op prijs zouden stellen”, aldus Outsite-voorzitter  Casper Boone.

Lees ook: ‘VU roept docent op het matje om uitspraken over Nashville-verklaring’