NRC: TU verloor miljoenen met vastgoed

In een twee pagina’s tellend artikel beschrijft NRC-redacteur Joep Dohmen hoe de universiteit ondanks haar ondernemingszin in ‘financieel zwaar weer’ kon komen. Uit ‘een stapel vertrouwelijke verslagen en managementletters die huisaccountant PwC tussen 2006 en 2011 opstelde’, maakt hij op dat miljoenen euro’s verloren gingen met vastgoed en dat rijksgeld niet rechtmatig werd besteed.

De grootste financiële klappen loopt de TU op met vastgoed. Daarop leed de universiteit in 2010 volgens het jaarverslag een verlies van 9,1 miljoen euro. Op bedrijventerrein Technopolis vestigde zich slechts één extern bedrijf.

PwC waarschuwde over 2010 dat de beheersing van vastgoedprojecten moest worden aangescherpt, omdat er een verhoogd risico was op onrechtmatige uitstroom van middelen, meldt NRC.

Accountant KPMG concludeerde vorig jaar dat bij de dienst vastgoed kans is op fraude en corruptie. Governanceregels zijn er nauwelijks, en als ze er zijn worden ze niet goed nageleefd. Bij opdrachten heerst willekeur, de schijn van belangenverstrengeling wordt gewekt en schriftelijke contracten ontbreken.

Begin dit jaar concludeerde KPMG dat de stappen die de TU hiertegen had ondernomen ‘in opzet nog onvoldoende zekerheid geven’, schrijft NRC. 

Ook de 25 miljoen euro voor Bouwkunde die het ministerie terug wil, kostte volgens NRC al veel geld: 220 duizend euro aan juridische kosten. Verder heeft de TU niet voldaan aan de wettelijke verplichting (sinds 1 april dit jaar) geld te reserveren voor de ontmanteling van de kernreactor, mogelijk in 2014.

De TU Delft heeft veel aandacht voor kennisvalorisatie, meldt het NRC-artikel, maar de aandacht voor zorgvuldig en zuinig omgaan met de jaarlijkse driehonderd miljoen euro overheidsgeld schoot er jarenlang bij in. ‘Sinds kort gebeurt dat wel.’

De krant schrijft dat decaan Marco Waas van de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Materiaalwetenschappen (3mE) in 2009 met 198 duizend euro boven de Balkenende-norm (188 duizend euro) zat.

Ook gaat de krant weer in op de opdrachten die de vrouw van Waas had gekregen van 3mE. Collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg beëindigde vorig jaar twee contracten met haar waarna hij de kwestie vond afgedaan. ´Waas mocht blijven en TU Delta kreeg van het college van bestuur een verbod er over te publiceren.´

In juni meldde NRC dat Waas betrokken was bij zes opdrachten voor zijn vrouw, voor driekwart miljoen euro. Uit een feitenonderzoek dat Van den Berg vervolgens door PwC liet doen, blijkt nu volgens NRC dat het niet om zes maar om tien opdrachten ging aan bedrijven waarvan Waas´vrouw mede-eigenaar was, voor in totaal 815.932 euro.

Van den Berg vindt volgens het artikel nog steeds niet dat Waas ‘onjuist’ heeft gehandeld. Wel noemt hij de situatie ‘onverstandig’. Punt is dat er weinig regels zijn die overtreden kunnen worden. ‘Er gelden geen algemene voorschriften met betrekking tot het aanvragen van meerdere offertes’ citeert NRC uit het PwC-rapport.

Wel moet de universiteit vanwege het rijksgeld dat zij krijgt de Europese aanbestedingsregels naleven, maar die zijn jarenlang geschonden. PwC concludeerde dat hierdoor een deel van de rijksbijdrage onrechtmatig besteed was: 112,8 miljoen euro in 2007, 2008 en 2009.

De TU had tot twee maanden geleden geen gedragscode, wel is er een ‘regeling nevenwerkzaamheden’ die toestaat dat hoogleraren, decanen en leden van het college van bestuur bij een fulltime aanstelling één dag per week mogen bijklussen. Inkomsten zijn niet gelimiteerd. In 2005 waarschuwde de accountant van de TU voor ‘verhoogde frauderisico’s’ bij personeel met bijbanen.

Sinds zij zich kritisch uitliet over Waas’ belangenverstrengeling ligt ook Dineke Heersma, voorzitter van de ondernemingsraad, onder vuur. Zij had met een collega een bedrijfje dat onder meer voor de TU congressen organiseert, terwijl de universiteit ook zelf een congresbureau heeft. Heersma meldde dit niet op een daarvoor bestemd registratieformulier, maar volgens haar wist toenmalig rector Fokkema ervan en is zij uit het bedrijfje gestapt toen zij or-voorzitter werd.

Verder meldt de krant dat ook slordig personeelsbeleid de TU miljoenen kost. Aan de ene kant zijn er dure afkoopregelingen aan de andere kant huurde de TU vaker externen in.

In de krant zegt Van den Berg dat veel kwesties dateren van voor zijn tijd en dat het college de problemen juist aanpakt. Hij belooft te gaan kijken naar hoogleraren die onder werktijd bijklussen.    

NRC beschrijft daarna kwesties rondom het college zelf. Zoals het feit dat Van den Berg in 2009 en in 2010 boven de Balkenende-norm zat. Het ministerie vorderde 19 duizend euro van de TU terug maar Van den Berg betaalde dat met instemming van de raad van toezicht niet zelf.

Die raad stemde ook in met een auto met chauffeur en een maandelijkse vaste onkostenvergoeding van vijfhonderd euro voor Van den Berg en rector Karel Luyben.  Voor het in Haarlem wonende collegelid Paul Rullmann betaalt de TU sinds 2002 een appartement  in Delft. Kosten: tienduizend euro per jaar. De raad wil niet reageren, meldt NRC.

Tot slot gaat het artikel in op de bijbanen van Luyben. Hij vermeldde niet bij zijn nevenwerkzaamheden op de site van de TU dat hij tot mei 2010 aandeelhouder en directeur was van beleggingsfirma Buenko NV. Hij zette het ook niet op een overzicht dat hij aan de raad van toezicht stuurde. Volgens Luyben was het mondeling afgehandeld.

Toen Luyben tussen 1998 en 2009 decaan was bij Technische Natuurwetenschappen  deed deze faculteit zaken met biotechnologiebedrijf Bird Engineering, terwijl Luyben daar president-commissaris was. NRC schrijft dat er volgens Luyben ‘geen privé-belang’ was en ‘dus geen risico op belangenverstrengeling’.

De TU gaat zojuist op haar website uitvoerig in op het artikel.

“I spend considerable amounts of time online every day. It’s part of my life, ranging from work, fun and passions to just exploring new things. My normal online time usually starts in the morning, when I catch up on emails, check my day’s agenda, mark new items and quickly glance at news headlines. I also check my Google reader, which provides me with interesting reads from feeds I’m subscribed to. I then go to one of the forums I moderate, including the world’s largest online magic community, where I’m one of the forum leaders, helping members progress in the art of magic. I’m a semi-professional working magician, and also have a Facebook page focusing on my magic activities and shows. I don’t use Youtube much, because I think it’s a waste of time just surfing it, but I do enjoy Vimeo, as they have some very good quality stuff and occasionally some awesome competitions.

My online identity is a very important, and if you Google me, the first three pages are only me. I’ve worked a decent amount to get myself there with things like SEO. I also have my own professional magic website to manage, which I use for information on shows, bookings, updates and media.
When I’m free, I do chat with friends, but I make sure I don’t spend too much time doing this – it’s very easy to get carried away and just burn time! When productivity beckons, chatting isn’t on my list of things to do. Many people I know and have met online are people who I haven’t actually met for real yet, and are mostly fellow magicians and artists from around the world. I’ve made some wonderful friends online who have helped me over the years.

I used to write for TU Delft’s International weblog. I was quite widely read and had over 220,000 hits on the page. I’ve received many emails, questions and comments on my posts, in which I mainly share experiences about life, the Netherlands, my travels…. I still write this blog, but not as regularly as before.
When I have free time, I provide online technical support on some websites. There are people all over the world having troubles or issues with their machines, and I’m pretty decently versed in handling issues of those sorts. And it also pays!”

My favorites:
reader.google.com
www.skyscanner.nl
arvindjshankar.com
arvindjayashankar.weblog.tudelft.nl