Campus

Nieuwe hijgerigheid

Wij hebben thuis het cultuurbarbarisme bij wijze van spreken uitgevonden. Als wij dan een enkele keer in het theater belanden dan zegt mijn man, als hij eenmaal in het pluche gepropt zit, dat je nergens je benen zo lekker kwijt kan als thuis op de bank.

Al meteen na aanvang van de voorstelling moet het geluid zachter. Na een kwartier vraag ik aan mijn -inmiddels slapende – man of hij zich ook zo verveelt, en na een half uur zou ik het liefst de voorstelling afzetten om bij een cd-tje een slecht boek te lezen. Wat ik dus mis in het theater is de afstandsbediening.

Laatst op zo’n avond, toen we weer niet in het theater zaten, besloten we de boekenkast op te ruimen. We selecteren ieder een mogelijk op te ruimen boek en besluiten vervolgens languit op de bank met een smakelijk glas wijn of het boek wel weg kan. Eén glas per boek, dus dat schiet lekker op. Mijn eerste kandidaat voor de oud-papierbak was ‘Nieuwe vrijgestelden’ van Herman Vuijsje. Het boek dateert uit 1976.

De universiteit was toen buitengewoon overzichtelijk verdeeld tussen deze nieuwe vrijgestelden, ofwel het spijkerpakken-proletariaat (in Delft ‘wetenschappelijk arbeiders’) die in de tijd van de baas maatschappijverandering nastreefden, en de blazers, waarvoor dat niet hoefde. De universiteit vormde een forum voor (her)bezinning op waarden en normen; al het onderwijs werd getoetst op ‘maatschappelijke relevantie’.

Nu, dertig jaar later, hebben de nieuwe vrijgestelden aan de universiteit plaats gemaakt voor de cultuur van de collectieve Nieuwe Hijgerigheid. De wortels van de Nieuwe Hijgerigheid liggen bij het besluit van de gemeenteraad van Neurenberg, in het midden van de vorige eeuw, om de klokken niet meer éénmaal per uur, maar ieder kwartier te luiden. De opkomst van de industriële revolutie maakte een fijnmaziger bewustzijn van de tijd noodzakelijk.

Het eigentijdse symbool van de Nieuwe Hijgerigheid is de afstandsbediening: indien de keuze niet onmiddelljk aan de verwachting voldoet: zap…ander net. Voetbaltrainer, schaatstrainer, hockeytrainer. Vier tegenvallende uitslagen op een rij en ze worden meedogenloos geslachtofferd op het altaar van de Nieuwe Hijgerigheid. Managers, politici, een produktblunder, tegenvallende verkiezingsuitslagen en het is gedaan. Het bedrijfsleven, dat tegenwoordig bulkt van geld, denkt in korte-termijnresultaten, produkten en mensen. Uitzendbureau’s beleven gouden tijden. Steeds hoger kader wordt op steeds kortere contracten aangesteld en de nieuwe werknemer zit al op de wip als hij binnenkomt.

Aan de universiteit domineert Het Project. U wilt onderzoek doen? Hoe heet het project, hoeveel kost het, wie betaalt het, wanneer is het klaar en wat levert het op? Teveel vraagtekens? Jammer, ander project. Hoeveel studenten volgen uw vak? O. En hoeveel slagen er? Ach. Dat rendeert niet, vak weg. Wat is uw output? Hoeveel heeft u gepubliceerd? Promoveert u binnen de tijd? Helaas, u weg. En zo hijgen we met z’n allen aan achterpublicaties, output, voorwaardelijke financiering, rendement, meer studenten. Resultaat valt tegen: klik, andere zender, ander project.

11.29 uur. 120 studenten tasten al naar de afstandsbediening. ,,Dames en heren, ter afsluiting van dit college zou ik u graag een diepere gedachte meegeven …” Klik, uit. 11.30 uur: op standby tot het volgende college.

Selinde Biesheuvel

Wij hebben thuis het cultuurbarbarisme bij wijze van spreken uitgevonden. Als wij dan een enkele keer in het theater belanden dan zegt mijn man, als hij eenmaal in het pluche gepropt zit, dat je nergens je benen zo lekker kwijt kan als thuis op de bank. Al meteen na aanvang van de voorstelling moet het geluid zachter. Na een kwartier vraag ik aan mijn -inmiddels slapende – man of hij zich ook zo verveelt, en na een half uur zou ik het liefst de voorstelling afzetten om bij een cd-tje een slecht boek te lezen. Wat ik dus mis in het theater is de afstandsbediening.

Laatst op zo’n avond, toen we weer niet in het theater zaten, besloten we de boekenkast op te ruimen. We selecteren ieder een mogelijk op te ruimen boek en besluiten vervolgens languit op de bank met een smakelijk glas wijn of het boek wel weg kan. Eén glas per boek, dus dat schiet lekker op. Mijn eerste kandidaat voor de oud-papierbak was ‘Nieuwe vrijgestelden’ van Herman Vuijsje. Het boek dateert uit 1976.

De universiteit was toen buitengewoon overzichtelijk verdeeld tussen deze nieuwe vrijgestelden, ofwel het spijkerpakken-proletariaat (in Delft ‘wetenschappelijk arbeiders’) die in de tijd van de baas maatschappijverandering nastreefden, en de blazers, waarvoor dat niet hoefde. De universiteit vormde een forum voor (her)bezinning op waarden en normen; al het onderwijs werd getoetst op ‘maatschappelijke relevantie’.

Nu, dertig jaar later, hebben de nieuwe vrijgestelden aan de universiteit plaats gemaakt voor de cultuur van de collectieve Nieuwe Hijgerigheid. De wortels van de Nieuwe Hijgerigheid liggen bij het besluit van de gemeenteraad van Neurenberg, in het midden van de vorige eeuw, om de klokken niet meer éénmaal per uur, maar ieder kwartier te luiden. De opkomst van de industriële revolutie maakte een fijnmaziger bewustzijn van de tijd noodzakelijk.

Het eigentijdse symbool van de Nieuwe Hijgerigheid is de afstandsbediening: indien de keuze niet onmiddelljk aan de verwachting voldoet: zap…ander net. Voetbaltrainer, schaatstrainer, hockeytrainer. Vier tegenvallende uitslagen op een rij en ze worden meedogenloos geslachtofferd op het altaar van de Nieuwe Hijgerigheid. Managers, politici, een produktblunder, tegenvallende verkiezingsuitslagen en het is gedaan. Het bedrijfsleven, dat tegenwoordig bulkt van geld, denkt in korte-termijnresultaten, produkten en mensen. Uitzendbureau’s beleven gouden tijden. Steeds hoger kader wordt op steeds kortere contracten aangesteld en de nieuwe werknemer zit al op de wip als hij binnenkomt.

Aan de universiteit domineert Het Project. U wilt onderzoek doen? Hoe heet het project, hoeveel kost het, wie betaalt het, wanneer is het klaar en wat levert het op? Teveel vraagtekens? Jammer, ander project. Hoeveel studenten volgen uw vak? O. En hoeveel slagen er? Ach. Dat rendeert niet, vak weg. Wat is uw output? Hoeveel heeft u gepubliceerd? Promoveert u binnen de tijd? Helaas, u weg. En zo hijgen we met z’n allen aan achterpublicaties, output, voorwaardelijke financiering, rendement, meer studenten. Resultaat valt tegen: klik, andere zender, ander project.

11.29 uur. 120 studenten tasten al naar de afstandsbediening. ,,Dames en heren, ter afsluiting van dit college zou ik u graag een diepere gedachte meegeven …” Klik, uit. 11.30 uur: op standby tot het volgende college.

Selinde Biesheuvel

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.