Onderwijs

‘Nauwe bochten vragen om moeilijkheden’

De ontsporingen bij RandstadRail zijn waarschijnlijk veroorzaakt door een ontwerpfout in de rails. Dit liet prof.dr.ing. Ingo Hansen van Civiele Techniek en Geowetenschappen onlangs in het Algemeen Dagblad weten.

Wat is mis gegaan?

“Er rijden verschillende types treinen met verschillende wielafstanden over een lijn. Dat is in nauwe bochten bij wissels en hellingen vragen om moeilijkheden. Dit probleem speelde ook in Duitsland bij de combinatie lightrail met gewone treinen, maar ze hebben het daar goed bestudeerd. Karlsruhe geldt als een leidend voorbeeld in de wereld. Het belangrijkste is dat er enkele millimeters speling moet zijn tussen de wielen en de rails.”

Hoe weet u dit zo zeker? Een onderzoeksrapport komt nog.

“Ik weet het niet zeker. Ik heb de tekeningen niet. Maar ik ken de wetenschappelijke literatuur. Ik weet welke problemen spelen. Na de opening zijn vier treinen ontspoord en dat is geen toeval. Bij Ternoot in Den Haag ontspoorde een tram in een scherpe bocht. Als er te weinig tussenruimte is tussen de rails en het wiel, klimt de tram omhoog. Maar er zijn meer factoren van belang. De afstand tussen de assen en de wielbreedte bijvoorbeeld.”

Toch leken de testritten goed te gaan.

“Keuringsdienst Lloyd Register heeft RandstadRail goedgekeurd. Maar er moet nog eens goed door een onafhankelijke commissie van deskundigen naar gekeken worden. Het is allemaal te snel gegaan.”

Wilt u zitting nemen in zo’n eventuele groep van wijzen?

“Ik heb zo’n vijftien jaar geleden soortgelijk onderzoek gedaan voor spoorbedrijven in Spanje en Mexico. Ik ben dé expert op dit gebied aan de TU. Natuurlijk zou ik zitting nemen. Maar de overheid heeft mij niet gevraagd.”

Wat is uw belangrijkste advies?

“Kijk naar Duitsland. Daar hebben ze verschillende treinen gecombineerd op een rail en op millimeter precisie onderzocht hoe de wielen en rails op elkaar afgestemd moeten worden.”

Was de aanleg van RandstadRail wel een goed idee?

“Het was een uitstekend idee. De bedrijvigheid in Rotterdam, Den Haag en Gouda neemt toe. Extra vervoersmogelijkheden tussen de gebieden is nodig. Maar het is lastig om in Nederland zo’n project op te zetten. Er zijn geen nationaal vastgestelde normen voor spoorlijnen en trams. Elke gemeente doet maar wat. Ze hebben nu drie verschillende lightrail-treinen gecombineerd. Het Hofplein-tracé tussen den Haag en Rotterdam lag er al. Ze hadden de lijn moeten koppelen aan het tramspoor in Den Haag of de metrolijn in Rotterdam, maar niet een combinatie van beide.”

Wilt u zelf RandstadRail gaan gebruiken?

“Ik woon in Delft dus ik heb de verbinding niet nodig, maar vanuit professioneel oogpunt lijkt het me interessant.”

Ingo Hansen. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Wat is mis gegaan?

“Er rijden verschillende types treinen met verschillende wielafstanden over een lijn. Dat is in nauwe bochten bij wissels en hellingen vragen om moeilijkheden. Dit probleem speelde ook in Duitsland bij de combinatie lightrail met gewone treinen, maar ze hebben het daar goed bestudeerd. Karlsruhe geldt als een leidend voorbeeld in de wereld. Het belangrijkste is dat er enkele millimeters speling moet zijn tussen de wielen en de rails.”

Hoe weet u dit zo zeker? Een onderzoeksrapport komt nog.

“Ik weet het niet zeker. Ik heb de tekeningen niet. Maar ik ken de wetenschappelijke literatuur. Ik weet welke problemen spelen. Na de opening zijn vier treinen ontspoord en dat is geen toeval. Bij Ternoot in Den Haag ontspoorde een tram in een scherpe bocht. Als er te weinig tussenruimte is tussen de rails en het wiel, klimt de tram omhoog. Maar er zijn meer factoren van belang. De afstand tussen de assen en de wielbreedte bijvoorbeeld.”

Toch leken de testritten goed te gaan.

“Keuringsdienst Lloyd Register heeft RandstadRail goedgekeurd. Maar er moet nog eens goed door een onafhankelijke commissie van deskundigen naar gekeken worden. Het is allemaal te snel gegaan.”

Wilt u zitting nemen in zo’n eventuele groep van wijzen?

“Ik heb zo’n vijftien jaar geleden soortgelijk onderzoek gedaan voor spoorbedrijven in Spanje en Mexico. Ik ben dé expert op dit gebied aan de TU. Natuurlijk zou ik zitting nemen. Maar de overheid heeft mij niet gevraagd.”

Wat is uw belangrijkste advies?

“Kijk naar Duitsland. Daar hebben ze verschillende treinen gecombineerd op een rail en op millimeter precisie onderzocht hoe de wielen en rails op elkaar afgestemd moeten worden.”

Was de aanleg van RandstadRail wel een goed idee?

“Het was een uitstekend idee. De bedrijvigheid in Rotterdam, Den Haag en Gouda neemt toe. Extra vervoersmogelijkheden tussen de gebieden is nodig. Maar het is lastig om in Nederland zo’n project op te zetten. Er zijn geen nationaal vastgestelde normen voor spoorlijnen en trams. Elke gemeente doet maar wat. Ze hebben nu drie verschillende lightrail-treinen gecombineerd. Het Hofplein-tracé tussen den Haag en Rotterdam lag er al. Ze hadden de lijn moeten koppelen aan het tramspoor in Den Haag of de metrolijn in Rotterdam, maar niet een combinatie van beide.”

Wilt u zelf RandstadRail gaan gebruiken?

“Ik woon in Delft dus ik heb de verbinding niet nodig, maar vanuit professioneel oogpunt lijkt het me interessant.”

Ingo Hansen. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.