Misschien maken vrouwen inmiddels meer kans op een Veni-beurs dan mannen, stelt nieuw onderzoek

Translation in progress

Vrouwen aan het begin van hun wetenschappelijke carrière krijgen de Veni-onderzoeksbeurs van onderzoeksfinancier NWO sinds 2012 relatief vaker toegewezen dan mannen. Dat becijferen hoogleraren Casper Albers (Rijksuniversiteit Groningen), Sense Jan van der Molen (Universiteit Leiden) en Thijs Bol (Universiteit van Amsterdam) in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS One.

De drie auteurs opperen in hun publicatie dat er sprake is van ‘overcorrectie’, nadat eerst mannen licht in het voordeel waren. Een eerdere studie toonde aan dat vrouwen slechtere reviews krijgen van externe deskundigen die hun aanvraag beoordelen, maar dat de selectiecommissies van NWO deze beoordelingen aanpassen in de uiteindelijke verdeling.

Mede-auteur Casper Albers zegt alleen gebruik te hebben gemaakt van openbare data. “Het lijkt ons heel belangrijk dat NWO nu, met meer gedetailleerde informatie, gaat uitzoeken waar het verschil vandaan komt.” NWO wil pas reageren als ze het onderzoek goed heeft gelezen, meldt de organisatie.

Statistiek vol valkuilen

Dit soort statistiek zit vol valkuilen, aldus Albers. Zo kun je met deze cijfers in de hand niet met zekerheid zeggen waaróm vrouwen iets beter scoren dan mannen, of dat mannen op een achterstand staan alleen omdat ze man zijn. Ook zijn er grote verschillen tussen vakgebieden. Maar ook na correcties blijft er sinds 2015 een voordeel voor vrouwen zichtbaar, die toeneemt met de jaren.

Bij de Vidi- en Vici-beurzen, bedoeld voor wetenschappers in latere stadia van hun carrière, zagen de onderzoekers geen duidelijke verschillen in slaagkans tussen mannen en vrouwen, al kan dat volgens hen komen doordat die groep te klein is om deze verschillen te zien. Wel daalt het aantal vrouwelijke aanvragers naarmate het gaat om een beurs in een later stadium van de carrière. Van alle Veni-aanvragers is 46 procent vrouw. Bij de Vidi- en Vici-beurzen is dat 40 en 33 procent. Dat laat volgens de onderzoekers zien dat vrouwen nog steeds minder vaak opklimmen op de wetenschappelijke carrièreladder dan mannen.

De Veni-beurzen werden voor het laatst uitgereikt in augustus 2023. Toen kregen 188 jonge wetenschappers een beurs, waarvan 88 vrouwen. Het honoreringspercentage lag voor mannen op 13 procent en voor vrouwen op 14 procent. Zeventien daarvan gingen naar onderzoekers van de TU Delft, Onder hen waren negen vrouwen.