Opinie

Mekelprijswinnaars

Taco Broerse (L&R) en Ruud Brand zijn winnaars van de Mekelprijs, een jaarlijkse essayprijs over technisch-ethische kwesties. Over Google in China en dubieuze biobrandstoffen.

Google wil profiteren van de groeimarkt in China en heeft daarom de zoekmachine google.cn geïnstalleerd om Chinese webzoekers snel van dienst te kunnen zijn. Daarbij moest het bedrijf wel censuur toelaten van de Chinese overheid, en dat terwijl Google als basisprincipe hanteert dat het door informatievoorziening een vrijere wereld wil bevorderen. Dit is in een notendop het ethisch dilemma waar L&R-student Taco Broerse zijn lezers mee confronteert in ‘Google in China’.

Als je in een Chinees internetcafe (een wang ba) google.com intikt, gevolgd door een zoekopdracht, kun je lang wachten. Je aanvraag moet namelijk door het controlesysteem, dat al the ‘Great Chinese Firewall’ is gedoopt. Dat bestaat uit massa’s filterende hubs tussen China en de rest van de wereld. Maar google.cn werkt lekker snel, doordat het zich bij voorbaat al gevoegd heeft naar de eisen van de Chinese regering. Sites over mensenrechten, Tibet, Taiwan of anderszins kritische uitingen zijn er niet mee te vinden. Als je ‘Tiananmen Square’ intypt, krijg je geen beelden van het bloedbad uit 1989 te zien, maar vrolijk fotograferende toeristen op het Plein van de Hemelse Vrede. Kan dat eigenlijk wel?

Broerse benadert die ethische vraag vanuit twee hoeken. De utilitaristische vraag luidt: hebben er meer mensen plezier van dan er last van hebben? Broerse schuift deze benadering terzijde omdat je het surfplezier van velen niet kunt vergelijken met het lijden van enkele dissidenten in een strafkamp. De andere ethische richtlijn is die van de filosoof Kant: doe alleen dat wat je van iedereen zou willen zien. Broerse werkt die stelling uit tot een gedragscode voor zoekmachines in China. Het zou helder moeten worden gemaakt welke sites zijn weggelaten uit de zoekresultaten en waarom. In tegenstelling tot Microsoft en Yahoo! is Google de enige zoekmachine in China die dit in enige mate ook doet.

D.B.T Broerse, ‘Google in China’, winnaar Mekelprijs 2007
Dubieuze biobrandstoffen

De relatief bescheiden doelstellingen voor bijmenging van biobrandstof in Europa en Amerika leiden nu al tot grote gevolgen elders op de planeet. In Mexico werden de tortilla’s in twee maanden dubbel zo duur en in Indonesie wordt op grote schaal oerwoud gekapt voor palmolieplantages. Zijn we eigenlijk wel goed bezig, vraagt Ruud Brand (student scheikundige technologie) zich af in zijn essay.

Hij constateert dat brandstoftelers doorgaans weinig oog hebben voor milieu, noch voor de medewerkers. (‘It looks like a brilliant way of running a business as badly as possible’). Daar komt nog bij dat de huidige productie van biobrandstoffen meer energie kost dan het aan verbrandingswarmte oplevert. We zijn het slachtoffer van een eco-schizofrenie, stelt Brand. In theorie zijn mensen geïnteresseerd in zuinige auto’s, maar in praktijk wordt het toch vaak een SUV.

Wat te doen? Volgen Ruud Brand moeten we heel eenvoudig brandstof besparen. Uitsparen is beter dan slecht produceren. In de tussentijd kan men verder werken aan biobrandstoffen uit afval. Brand: “Als we onze auto’s kunnen laten lopen op de kruimels van de boterhammen die we voor onszelf klaarmaken, zijn we op de goede weg.”

Van Ruud Brand gaan we vast meer horen. Hij schrijft soepel, documenteert zijn uitspraken grondig, maar schuwt ook stijlmiddelen als humor en overdrijving niet.

R. Brand, ‘Ethanol from the pump: just wait a while’, winnaar Mekelprijs 2007: ‘Duurzaamheid en ontwikkelingslanden’.

http://www.platformet.tudelft.nl/

(Illustratie: Floris Wiegerinck)

Google wil profiteren van de groeimarkt in China en heeft daarom de zoekmachine google.cn geïnstalleerd om Chinese webzoekers snel van dienst te kunnen zijn. Daarbij moest het bedrijf wel censuur toelaten van de Chinese overheid, en dat terwijl Google als basisprincipe hanteert dat het door informatievoorziening een vrijere wereld wil bevorderen. Dit is in een notendop het ethisch dilemma waar L&R-student Taco Broerse zijn lezers mee confronteert in ‘Google in China’.

Als je in een Chinees internetcafe (een wang ba) google.com intikt, gevolgd door een zoekopdracht, kun je lang wachten. Je aanvraag moet namelijk door het controlesysteem, dat al the ‘Great Chinese Firewall’ is gedoopt. Dat bestaat uit massa’s filterende hubs tussen China en de rest van de wereld. Maar google.cn werkt lekker snel, doordat het zich bij voorbaat al gevoegd heeft naar de eisen van de Chinese regering. Sites over mensenrechten, Tibet, Taiwan of anderszins kritische uitingen zijn er niet mee te vinden. Als je ‘Tiananmen Square’ intypt, krijg je geen beelden van het bloedbad uit 1989 te zien, maar vrolijk fotograferende toeristen op het Plein van de Hemelse Vrede. Kan dat eigenlijk wel?

Broerse benadert die ethische vraag vanuit twee hoeken. De utilitaristische vraag luidt: hebben er meer mensen plezier van dan er last van hebben? Broerse schuift deze benadering terzijde omdat je het surfplezier van velen niet kunt vergelijken met het lijden van enkele dissidenten in een strafkamp. De andere ethische richtlijn is die van de filosoof Kant: doe alleen dat wat je van iedereen zou willen zien. Broerse werkt die stelling uit tot een gedragscode voor zoekmachines in China. Het zou helder moeten worden gemaakt welke sites zijn weggelaten uit de zoekresultaten en waarom. In tegenstelling tot Microsoft en Yahoo! is Google de enige zoekmachine in China die dit in enige mate ook doet.

D.B.T Broerse, ‘Google in China’, winnaar Mekelprijs 2007
Dubieuze biobrandstoffen

De relatief bescheiden doelstellingen voor bijmenging van biobrandstof in Europa en Amerika leiden nu al tot grote gevolgen elders op de planeet. In Mexico werden de tortilla’s in twee maanden dubbel zo duur en in Indonesie wordt op grote schaal oerwoud gekapt voor palmolieplantages. Zijn we eigenlijk wel goed bezig, vraagt Ruud Brand (student scheikundige technologie) zich af in zijn essay.

Hij constateert dat brandstoftelers doorgaans weinig oog hebben voor milieu, noch voor de medewerkers. (‘It looks like a brilliant way of running a business as badly as possible’). Daar komt nog bij dat de huidige productie van biobrandstoffen meer energie kost dan het aan verbrandingswarmte oplevert. We zijn het slachtoffer van een eco-schizofrenie, stelt Brand. In theorie zijn mensen geïnteresseerd in zuinige auto’s, maar in praktijk wordt het toch vaak een SUV.

Wat te doen? Volgen Ruud Brand moeten we heel eenvoudig brandstof besparen. Uitsparen is beter dan slecht produceren. In de tussentijd kan men verder werken aan biobrandstoffen uit afval. Brand: “Als we onze auto’s kunnen laten lopen op de kruimels van de boterhammen die we voor onszelf klaarmaken, zijn we op de goede weg.”

Van Ruud Brand gaan we vast meer horen. Hij schrijft soepel, documenteert zijn uitspraken grondig, maar schuwt ook stijlmiddelen als humor en overdrijving niet.

R. Brand, ‘Ethanol from the pump: just wait a while’, winnaar Mekelprijs 2007: ‘Duurzaamheid en ontwikkelingslanden’.

http://www.platformet.tudelft.nl/

(Illustratie: Floris Wiegerinck)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.