Kopieergedrag

Het ging op het laatste nippertje niet door, maar wie zijn dat eigenlijk, die minder belangrijke ambtenaren? Stel dat de TU in het kader van de herijking besluit om de minder belangrijke ambtenaren thuis te laten. Wat blijft er dan nog in actie op de Mekelweg? Het cvb – het valorisatiecentrum – Delta. De rest lijkt me overbodig. Door het stopzetten van secundaire activiteiten als college geven, kunnen studenten bovendien voltijds aan de slag om de langstudeerboete terug te verdienen. Ik zeg: doen.

Nu denkt een argeloze lezer misschien: de overheid op slot, dat gebeurt hier nooit! Zulke domme gedachten had ik vroeger ook. Toen ik vijfentwintig jaar geleden voor het eerst in de VS kwam, vergaapte ik me aan allerlei bizarre verschijnselen. Stompzinnige talkshows van Geraldo en Oprah Winfrey; winkelcentra vol waggelende dikbuiken wier postuur was vervormd van mens tot nijlpaard; uitgestorven woonwijken zonder spelende kinderen. Gelukkig maar dat we daar in Nederland geen last van hebben, dacht ik toen. Ondertussen weet ik wel beter. Spelende kinderen zijn uit ons straatbeeld verdwenen en ook hier is obesitas een volksziekte geworden. Naast alle Amerikaanse talkshows hebben we zelfs onze eigen Nederlandse input: absolute dieptepunten van televisievermaak zoals Boer zoekt Vrouw en Big Brother. Wij zijn binnen drie decennia gedegradeerd tot de Verenigde Staten. Of misschien zelfs wel daaronder, want de beleefde omgangsvormen die de Amerikanen er op nahouden, hebben we hier niet geadopteerd.

De shopping mall shooting in Alphen aan den Rijn past naadloos in een eindeloze rij gewelddadige incidenten waarin de dader, bijna altijd een blanke jongeman, in een winkelcentrum opeens om zich heen begint te schieten en na afloop de hand aan zichzelf slaat. In de Verenigde Staten gebeurt het enkele keren per jaar. Ook hier zal dat in de toekomst dus vaker gebeuren. En een overheid die op slot gaat, dat zullen we heus ook nog wel meemaken.

De politiek is niet van plan om ruimhartig te investeren in wetenschappelijk onderzoek. Alleen D66, GroenLinks en de SGP willen extra investeren, heeft het Centraal Planbureau becijferd. De rest van de partijen wil bezuinigen.

NWO
Het gewone budget van universiteiten en hogescholen blijft daarbij ongemoeid. Ook de wetenschappelijke competities van wetenschapsfinancier NWO gaan niet op de helling. Alleen het CDA denkt geld te kunnen verdienen door wetenschapsinstituten en universiteiten samen te voegen.

Extraatjes zitten er voorlopig niet in; integendeel. Onderzoek naar zonnepanelen of ouderzorg zal vast nog wel worden verricht, maar niet meer via ‘themaspecifieke innovatiesubsidies’, want die moeten het bij de meeste partijen ontgelden. Daar willen PvdA, CDA en SGP honderden miljoenen vandaan halen.

Afschaffen
De VVD, PVV, ChristenUnie en GroenLinks willen die subsidies zelfs helemaal afschaffen, wat twee miljard scheelt. Alleen D66 wil het themabeleid niet zomaar overboord gooien, als er maar ‘scherpere keuzes’ worden gemaakt.

De meeste partijen zien meer brood in het stimuleren van research & development in het bedrijfsleven. Dat moet meer belastingvoordeel krijgen voor toegepast onderzoek, vinden VVD, SGP, D66 en GroenLinks.

Prestatiebeloning
Als partijen willen investeren, hebben ze vaak al een bestemming bedacht. Zo trekt GroenLinks geld uit voor onderzoek met ‘prestatiebeloning’. Ook wil de partij bevorderen dat universiteiten onderzoek doen naar milieu en klimaat.

D66 wil de samenwerking van bedrijven met universiteiten en hogescholen stimuleren. Van de SGP mag het onderzoeksbudget van universiteiten met 200 miljoen euro omhoog, waarbij de faculteiten geesteswetenschappen extra aandacht krijgen. Dat laatste vindt de ChristenUnie ook van belang.

Buitenlandse onderzoekers
Drie partijen willen het voor buitenlandse onderzoekers minder aantrekkelijk maken om hierheen te komen: PVV, ChristenUnie en SP. Zij bezuinigen op de fiscale voordelen van kennismigratie.

De PVV bezuinigt het meest. De grote technologische instituten, waarin bedrijven en publieke onderzoekers samenwerken, moeten van Geert Wilders twintig procent inleveren. Ook mag de stekker uit de Dienst Landbouwkundig Onderzoek.