Kan de begroting straks weer de prullenbak in?

Het zou zomaar kunnen dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie in de dagen na Prinsjesdag een regeerakkoord sluiten. Maar het kan ook nog weken duren. Kunnen alle plannen die vanmiddag worden gepresenteerd dan weer de prullenbak in? Is dit een soort ‘wegwerpbegroting’?

Nee, denkt Tweede Kamerlid Harry van der Molen (CDA). “De uitgaven blijven staan, die hoef je niet weg te gooien. Wel is het goed mogelijk dat er een nota van wijziging wordt toegevoegd als er een nieuw regeerakkoord is.”

D66-Kamerlid Paul van Meenen daarentegen denkt dat inderdaad alles anders kan zijn als de vier formerende partijen eruit zijn. “Dat kan. Of het zo’n vaart zal lopen, staat in de (formatie)sterren geschreven.”

Het kan zomaar gebeuren dat de nieuwe regering meer geld uittrekt voor hoger onderwijs en onderzoek, zoals onder meer D66 wilde. Maar dat zullen we niet in de begroting terugzien die vandaag wordt gepresenteerd.

Veel uitgaven staan gewoon vast

Toch is de OCW-begroting een soort olietanker. Je kunt het roer niet zomaar radicaal omgooien. Veel uitgaven staan gewoon vast: er zijn nu eenmaal veel studenten, ze sluiten leningen af, universiteiten en hogescholen krijgen bekostiging. Zoveel ruimte is er nu ook weer niet. In die zin is de begroting geen papieren tijger.

Dat weet ook Tariq Sewbaransingh, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb). “Ik vermoed dat deze minister geen grote besluiten meer zal nemen. Een stuk spannender dan deze begroting vind ik dan ook waar het nieuwe kabinet straks mee komt.”

Hij hoopt op goed nieuws over de aanvullende beurs. “Die aanvullende beurs zouden we graag verhoogd en verbreed zien: voor eerste-generatiestudenten, studenten met een beperking en studenten met een migratieachtergrond. Voor de groepen die het vaakst uitvallen in het onderwijs.”

Het is volgens hem hard nodig, want studenten gaan er financieel nog harder op achteruit dan je zou denken. Niet alleen is de basisbeurs afgeschaft, ook worden het collegegeld en de kamerhuur steeds hoger. Een rekensom van die strekking heeft hij vandaag rondgestuurd, samen met zijn collega’s van het Interstedelijk Studenten Overleg.

Maar Sewbaransingh is ook benieuwd wat er straks gebeurt met de honderden miljoenen die het leenstelsel oplevert. Daar kunnen we misschien al iets van zien in de komende begroting.

Sinds vorige week mag hij zelfs weer een beetje hopen op een terugkeer van de basisbeurs: volgens De Telegraaf liggen er plannen op tafel om die weer in te voeren. Hoe dan ook moet het leenstelsel worden aangepast, vindt hij. “De leenstelselpartijen hebben altijd gezegd dat ze eventuele negatieve bijeffecten willen repareren”, zegt hij. “Daar zullen wij ze scherp aan houden.”

HOP, Bas Belleman