Ministerie blijft hard bezuinigen, maar dan anders

De bezuinigingen blijven dus overeind. Dat is de belangrijkste boodschap in het nieuws dat de NOS dinsdagavond bracht. Het kabinet wil nog steeds bijna een miljard euro bezuinigen op het hoger onderwijs en de wetenschap.

1.200 banen

Het plan wordt alleen iets anders ingevuld. De universiteiten dreigden naar de rechter te stappen vanwege de bezuiniging op de zogeheten sectorplannen, waarvoor ze zo’n 215 miljoen euro per jaar zouden krijgen.

In deze sectorplannen maken de universiteiten landelijke afspraken over hun onderzoek en onderwijs. De plannen zorgen voor zo’n 1.200 banen van met name jonge wetenschappers. De universiteiten hadden hierover een akkoord gesloten met de vorige minister, Robbert Dijkgraaf.

Startersbeurzen

Het kabinet laat die sectorplannen nu ongemoeid, maar wil linksom of rechtsom bezuinigen.  De nieuwe minister, Eppo Bruins, gaat volgens de NOS in de starters- en stimuleringsbeurzen snijden.

Deze beurzen, die de universiteiten zelf mochten verdelen, moesten in de wetenschap voor ‘rust en ruimte’ zorgen en de hoge werkdruk verzachten. Onderzoekers zouden dankzij de beurzen minder hard hoeven strijden om de pot met geld van onderzoeksfinancier NWO, was de gedachte van de vorige regering.

Succes

De startersbeurzen van 300 duizend euro per stuk waren bestemd voor nieuwe universitair docenten in vaste dienst, die daarmee naar eigen inzicht onderzoek konden doen. Universiteiten gaven prompt veel UD’s een vast contract. Zo veel, dat ze niet allemaal een volle beurs konden krijgen. In januari van dit jaar kregen de universiteiten toestemming om de beurzen desnoods te halveren, als dat nodig was.

De stimuleringsbeurzen waren voor alle overige wetenschappers die ruimte nodig hadden voor hun onderzoek. Zij konden van hun universiteit een beurs krijgen, die in hoogte kon variëren.

Regeerprogramma

Voor deze beurzen was in totaal 300 miljoen euro uitgetrokken, voor de sectorplannen 215 miljoen. Hoe het precies in elkaar zit, wordt vrijdag duidelijk. Dan presenteert het nieuwe kabinet zijn regeerprogramma, waarin allerlei plannen nader toegelicht worden.

Hoe dan ook wijkt Bruins af van het hoofdlijnenakkoord, waarin de sectorplannen uitdrukkelijk werden genoemd. Het is de vraag hoe de coalitiepartijen erop reageren. Waarschijnlijk kunnen ze ermee leven, nu de bezuiniging overeind blijft.

De dreun blijft voor de universiteiten even groot, twittert voorzitter Caspar van den Berg van universiteitenvereniging UNL. “We hadden gehoopt en gerekend op een reële verlichting. Dit is schuiven, niet oplossen.”

HOP, Bas Belleman