Impact kijkersfiles groter dan gedacht

De capaciteit op het weggedeelte waar het ongeluk plaatsvond neemt zelfs af met driekwart. Deze aantallen liggen veel hoger dan verwacht.

Dat blijkt uit onderzoek van de Delftse promovendus drs. Victor Knoop van verkeerskunde. Het is voor het eerst dat de individuele reacties van automobilisten op een ongeluk met behulp van een helikopter is onderzocht. Knoop analyseerde de reacties van automobilisten in beide rijrichtingen op ongevallen op de A15 bij Gorinchem en de A1 bij Hoenderloo.

“In Nederland rijd je normaal gesproken veilig op de snelweg met anderhalve seconde tussenafstand. Bij de kijkersfile verdubbelt die afstand naar drie seconden. Dat komt doordat mensen naar het ongeluk kijken en voorzichtiger rijden. Dat automobilisten anderhalve seconde meer afstand nemen, heeft me verbaasd”, zegt Knoop. “Ik had een afname van dertig procent verwacht.”

Het ongeluk heeft uiteraard ook invloed op het weggedeelte waar het ongeval plaatsvond. Bij de A15 bij Gorinchem analyseerde Knoop een ongeluk met vrachtwagens en personenauto’s. “Deze weg had twee stroken, waarvan een door het ongeluk werd afgesloten”, legt de promovendus uit. “Daardoor was nog maar vijftig procent van de wegcapaciteit over. Vervolgens reden mensen, heel begrijpelijk, voorzichtig langs de plek van het ongeluk. Daardoor nam de capaciteit weer met de helft af en hield je nog maar 25 procent van de oorspronkelijke wegcapaciteit over. Ons viel ook op dat wanneer automobilisten eenmaal de eerste beschadigde auto zijn gepasseerd, het verkeer alweer doorstroomt. Ze zien dan dat ze er gewoon langs kunnen en rijden door.”

Knoop ontdekte ook dat een politieagent die de automobilisten maant door te rijden, een positief effect heeft op de kijkersfile. “Tijdens het ontstaan van de kijkersfile op de A1 bij Hoenderloo, zweepte een politieagent de automobilisten van de kijkersfile op”, legt de verkeerskundige uit. “Op de beelden is duidelijk te zien, dat de file verdwijnt. Ik heb dit nog niet helemaal geanalyseerd, maar het lijkt er sterk op dat dit helpt.”

Automobilisten kunnen er ook zelf voor zorgen dat de kijkersfiles veel korter worden, meent Knoop. “Files na een ongeluk kunnen gerust twee uur lang duren. Als alleen de eerste automobilist een seconde minder lang kijkt, scheelt dat in het totaal veertig minuten in de file staan. Dat zou je bijvoorbeeld via een reclamecampagne bekend kunnen maken.”

De vierdejaars promovendus gaat de beelden, die juni 2007 werden gemaakt, nog verder analyseren voor zijn promotieonderzoek. “Ik wil nu heel specifiek gaan kijken wat voor impulsen automobilisten krijgen om hun snelheid aan te passen. Dat gedrag van individuele automobilisten is nog niet in detail bekend voor een situatie bij een ongeluk.”

De capaciteit op het weggedeelte waar het ongeluk plaatsvond neemt zelfs af met driekwart. Deze aantallen liggen veel hoger dan verwacht.

Dat blijkt uit onderzoek van de Delftse promovendus drs. Victor Knoop van verkeerskunde. Het is voor het eerst dat de individuele reacties van automobilisten op een ongeluk met behulp van een helikopter is onderzocht. Knoop analyseerde de reacties van automobilisten in beide rijrichtingen op ongevallen op de A15 bij Gorinchem en de A1 bij Hoenderloo.

“In Nederland rijd je normaal gesproken veilig op de snelweg met anderhalve seconde tussenafstand. Bij de kijkersfile verdubbelt die afstand naar drie seconden. Dat komt doordat mensen naar het ongeluk kijken en voorzichtiger rijden. Dat automobilisten anderhalve seconde meer afstand nemen, heeft me verbaasd”, zegt Knoop. “Ik had een afname van dertig procent verwacht.”

Het ongeluk heeft uiteraard ook invloed op het weggedeelte waar het ongeval plaatsvond. Bij de A15 bij Gorinchem analyseerde Knoop een ongeluk met vrachtwagens en personenauto’s. “Deze weg had twee stroken, waarvan een door het ongeluk werd afgesloten”, legt de promovendus uit. “Daardoor was nog maar vijftig procent van de wegcapaciteit over. Vervolgens reden mensen, heel begrijpelijk, voorzichtig langs de plek van het ongeluk. Daardoor nam de capaciteit weer met de helft af en hield je nog maar 25 procent van de oorspronkelijke wegcapaciteit over. Ons viel ook op dat wanneer automobilisten eenmaal de eerste beschadigde auto zijn gepasseerd, het verkeer alweer doorstroomt. Ze zien dan dat ze er gewoon langs kunnen en rijden door.”

Knoop ontdekte ook dat een politieagent die de automobilisten maant door te rijden, een positief effect heeft op de kijkersfile. “Tijdens het ontstaan van de kijkersfile op de A1 bij Hoenderloo, zweepte een politieagent de automobilisten van de kijkersfile op”, legt de verkeerskundige uit. “Op de beelden is duidelijk te zien, dat de file verdwijnt. Ik heb dit nog niet helemaal geanalyseerd, maar het lijkt er sterk op dat dit helpt.”

Automobilisten kunnen er ook zelf voor zorgen dat de kijkersfiles veel korter worden, meent Knoop. “Files na een ongeluk kunnen gerust twee uur lang duren. Als alleen de eerste automobilist een seconde minder lang kijkt, scheelt dat in het totaal veertig minuten in de file staan. Dat zou je bijvoorbeeld via een reclamecampagne bekend kunnen maken.”

De vierdejaars promovendus gaat de beelden, die juni 2007 werden gemaakt, nog verder analyseren voor zijn promotieonderzoek. “Ik wil nu heel specifiek gaan kijken wat voor impulsen automobilisten krijgen om hun snelheid aan te passen. Dat gedrag van individuele automobilisten is nog niet in detail bekend voor een situatie bij een ongeluk.”