Hoewel de Technische Universiteit Delft het liefste doet alsof ze is opgericht in 1842, is ze nog maar net een eeuw een échte universiteit. Pas sinds 1906 immers heeft ze promotierecht.
Delen
Precies honderd jaar geleden werd de Polytechnische School omgedoopt tot Technische Hogeschool Delft en kon de instelling voor het eerst de doctorsbul verstrekken. Sinds 1906 zijn er ruim vierduizend mensen in Delft gepromoveerd.
Maar behalve gewone doctores levert een beetje universiteit natuurlijk ook eredoctores af. Een proefschrift hoeft een eredoctor niet te schrijven: hij of zij krijgt de doctorstitel op grond van bewezen verdiensten. Een eredoctoraat is een onderscheiding. Daarnaast is het wel degelijk een echte academische graad. Er zijn dezelfde rechten aan verbonden als aan de gewone doctorstitel, en er hoort een diploma bij.
Of het puur toeval is, dan wel te danken is aan het kundig sturen van de loop der dingen door het College voor Promoties, behoort tot het Geheim van de Mekelweg. Maar feit is dat de TU Delft deze week precies haar honderdste eredoctoraat verleent. Honderd eredoctores in honderd jaar, dat is een uitgelezen gelegenheid om ze eens allemaal onder elkaar te zetten. Want niet iedereen zal weten dat de baas van het Britse kernwapenprogramma erbij zit, maar de ontdekker van lsd evenzeer.
# ‘Eigen kweek’, eredoctor die is afgestudeerd aan de TU Delft of een van haar voorgangers.
1907
Abraham Kuyper
1837-1920
Technische verdiensten had de in Leiden gepromoveerde theoloog niet, maar het kabinet-Kuyper (1901-1905) had ervoor gezorgd dat Delft promotierecht kreeg. Kuyper had al een eredoctoraat uit Princeton (1898) en zou er in 1909 ook een uit Leuven krijgen.
Johannes Bosscha
1831-1911
Bosscha was van 1878 tot 1885 directeur van de Polytechnische School, de voorloper van de Technische Hogeschool Delft. Hij had als natuurkundige in Leiden gestudeerd en was daar in 1854 gepromoveerd. Hij adviseerde Thorbecke over het middelbaar onderwijs. Hij was ook betrokken bij de vervaardiging van de Nederlandse standaardmeter.
Gerrit van Diesen
1826-1916 #
Bouwer van de spoorbrug bij Culemborg, die toen hij in 1868 in gebruik werd genomen verreweg de grootste ter wereld was. Hij werkte onder andere ook aan de aanleg van de Rijkstelegraaflijnen. Vanaf 1881 viel het beheer over de Nederlandse rivieren onder hem.
Cornelis Lely
1854-1929 #
Nederlands grootste waterbouwkundige studeerde in 1875 af als civiel ingenieur aan de Polytechnische School. Hij werd al op 36-jarige leeftijd minister van waterstaat, handel en nijverheid (1891-1894) en opnieuw in 1897 en 1913. Lely was van 1927 tot 1929 ook president-curator van de Technische Hogeschool.
Jakob Kraus
1861-1951 #
De laatste directeur van de Polytechnische School en de eerste rector van de Technische Hogeschool. Kraus was van 1905-1908 voor de liberale unie ook minister van waterstaat.
Petrus Cuypers
1827-1921 #
De architect van onder meer het Rijksmuseum (1876) en het Centraal Station (1881) in Amsterdam had in 1886 al een eredoctoraat van de Utrechtse universiteit gekregen.
Jacobus van ’t Hoff
1852-1911
De eerste ontvanger van de Nobelprijs voor scheikunde (1901). De uitvinder van de ruimtelijke structuurformule studeerde van 1869 tot 1871 ’technologie’ (scheikunde) in Delft, en daarna ook in Leiden en Utrecht, waar hij in 1874 promoveerde. Hij werd in 1878 hoogleraar scheikunde aan de Universiteit van Amsterdam, en in 1896 in Berlijn.
1909
Rogier Verbeek
1845-1926 #
Geoloog en hoofdingenieur van het mijnwezen in Nederlands-Indië.
1912
Jan Lorié
1852-1924
Grondlegger van het geologisch onderzoek van Nederland.
1913
Jacobus L. Cluysenaer
1843-1932 #
Spoorwegingenieur en bouwer van onder meer de Moerdijkbrug. Vanaf 1890 was hij directeur van Staatsspoor, in de tijd dat de NS werd gevormd. Vanaf 1893 was hij betrokken bij de Oranje-Nassaumijn in Limburg. Cluysenaer zou van 1914 tot 1921 president-curator van de TH Delft worden.
1917
Alphonse C.Ch.G. van Hemert
1857-1926 #
In 1900 de oprichter van de ‘Hollandsche Maatschappij tot het maken van Werken in Gewapend Beton’. Hij was daarmee de eerste die met het bouwmateriaal overweg kon. Van Hemert bouwde onder meer in 1906 de Middensluis in IJmuiden.
George W. van Heukelom
1870-1952 #
Ontwierp de stations van onder meer Hengelo, Breda, Roosendaal, Eindhoven en Weert. Zijn interessantste station is dat van Maastricht (1915). Ook het ‘miljoenenlijntje’ Schaesberg-Kerkrade-Simpelveld is van zijn hand (1925-1928). Zijn belangrijkste gebouw zou hij na zijn erepromotie bouwen: het hoofdkantoor van de spoorwegen in Utrecht (1921).
Gerard L.F. Philips
1858-1942 #
De eerste onderneming, Philips & Co, werd opgericht in 1891. Toen hij het eredoctoraat kreeg, was de NV Philips Gloeilampenfabrieken al een groot bedrijf met meer dan vijfduizend werknemers. Gerard zou tot aan 1922 de technische leiding van Philips houden.
1918
Hendrik Antoon Lorentz
1853-1928
Een van de grootste Nederlandse natuurkundigen. Hij was vanaf 1878 hoogleraar theoretische natuurkunde in Leiden. In 1902 kreeg Lorentz samen met Pieter Zeeman de Nobelprijs. De TH Delft lauwerde hem vooral voor zijn bijdragen aan de theoretische elektriciteitsleer.
1919
Jan Schroeder van der Kolk
1851-1938 #
Theoreticus en experimentator op het gebied van bruggenbouw.
1920
Heike Kamerlingh Onnes
1853-1926
De ‘gentleman du zéro absolu’ woonde, studeerde en werkte in Leiden, maar had ook een Delftse connectie. Van 1878 tot 1881 was hij de assistent van J. Bosscha, de directeur van de toenmalige Polytechnische School. Kamerlingh Onnes kreeg in 1913 de Nobelprijs. Hij was ook eredoctor in Berlijn.
1922
Constantijn P. Holst Gilliszoon
1852-1928 #
Hoogleraar mechanica in Delft die befaamd was om zijn didactische gaven.
1925
Hendrik P. Berlage
1856-1926
De architect van de Beurs (1898) in Amsterdam en nog veel meer studeerde van 1875 tot 1878 bouwkunde aan de ETH in Zúrich. In 1914 had de universiteit in Groningen hem ook al een eredoctoraat gegeven.
Franois G. Waller
1860-1935 #
President-directeur van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek NV te Delft. Waller was vanaf 1929 ook curator van de Technische Hogeschool.
1928
Nicolaas Wing Easton
1859-1937 #
Mijnbouwkundige, vooral werkzaam op Borneo. Hij was de eerste die het mineraal ‘billitoniet’ onderzocht, een steensoort die alleen op Billiton voorkomt (1922).
1929
Coenraad F. Stork
1865-1934 #
De directeur van de door zijn vader opgerichte machinefabriek in Hengelo studeerde van 1885 tot 1888 werktuigbouwkunde.
Sir Henri W.A. Deterding
1866-1939
De directeur van de Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij en de grote man achter de samenvoeging met Shell (1907). De opstelling die de ‘Napoleon van de olie’ later innam tegenover het nazi-regime zou niet onomstreden zijn.
1930
Frederik K.Th. van Iterson
1877-1957 #
Van 1913 tot 1941 directeur van de Staatsmijnen. Hij legde met het stikstofbindingsbedrijf de basis voor de chemische tak die later DSM zou worden.
Pieter Joosting
1867-1942 #
Ontwerper van de beroemde Hef van Rotterdam (1927).
Johannes A. Ringers
1885-1965 #
Studeerde van 1902 tot 1906 weg- en waterbouw in Delft. Ringers ontwierp verschillende sluizen, onder meer de Noordersluis in IJmuiden. In de Tweede Wereldoorlog ging Ringers in het verzet en werd hij gevangen genomen. Direct na de oorlog werd hij als partijloos liberaal minister van openbare werken en wederopbouw. Hij kon zich echter niet verenigen met het Indië-beleid en stapte daarom na een jaar op.
1934
Gilles Holst
1886-1968
De oprichter van het befaamde Philips Natuurkundig laboratorium (1914). Eerder was hij assistent van Kamerlingh Onnes in Leiden. Hij studeerde van 1904 tot 1908 aan de ETH in Zúrich in promoveerde daar ook (1914). Van 1946 tot 1956 zou hij (president-)curator van de Technische Hogeschool Delft worden.
1938
Marinus Damme
1876-1966 #
Van 1925 tot 1941 de directeur-generaal van de PTT. Hij studeerde werktuigbouwkunde. Damme werd in 1939 minister van sociale zaken in het vijfde kabinet-Colijn, dat echter na zeventien dagen al viel. Op zijn opstelling in de Tweede Wereldoorlog kwam later veel kritiek.
(In de oorlogsjaren verleenden de Nederlandse universiteiten geen eredoctoraten.)
1947
Willem Harmsen
1886-1954 #
De directeur-generaal van Rijkswaterstaat kreeg een eredoctoraat wegens verdiensten ’ten aanzien van het spoedige herstel van oorlogsschade aan de Waterstaatswerken’. Later had Harmsen zitting in de Deltacommissie.
Willem Hupkes
1880-1965 #
Toen de president-directeur van de NS Goudriaan in oktober 1940 door de Duitsers werd gearresteerd, werd Hupkes waarnemer. Hij was dus de hoogste man van de spoorwegen in oorlogstijd. Pas in de jaren zestig werd duidelijk dat de oproep tot de spoorwegstaking van het kabinet-Gerbrandy vanuit Londen (17 september 1944) geheel buiten Hupkes om tot stand was gekomen. Met de kennis van nu zou dit eredoctoraat dan ook mogelijk niet zijn verleend.
Albert Plesman
1889-1953
De legendarische oprichter (1919) en eerste directeur van de KLM kreeg zijn eredoctoraat vooral vanwege de voortvarendheid waarmee hij ‘Royal Dutch’ na de oorlog weer in de lucht kreeg.
Daniël P. Ross van Lennep
1888-1949
Waarnemend algemeen directeur van de Staatsmijnen. Hij weigerde in 1943 namen van stakende mijnwerkers aan de Duitse autoriteiten te leveren.
Arthur Stoll
1887-1971
Zwitsers biochemicus, hoogleraar in Múnchen. In 1917 richtte hij de farmaceutische tak op van het chemiebedrijf Sandoz in Bazel. Samen met Albert Hofmann synthetiseerde Stoll in 1938 het hallucinogene middel lsd.
1949
V.J.P. de Blocq van Kuffeler
1878-1963 #
Directeur-generaal der Zuiderzeewerken. Het grootste gemaal in Nederland, bij Almere, is naar hem genoemd (1967).
1950
Pieter Verhagen
1882-1950 #
Stedenbouwkundige en landschapsarchitect. In 1946 werd hij aangesteld als supervisor voor de wederopbouw van alle in de oorlog verwoeste stads- en dorpskernen in Nederland.
Jacob C. van Staveren
1889-1979 #
Vanaf 1927 directeur van de Kema in Arnhem. Van Staveren was de man achter de koppeling van de vele provinciale en stedelijke elektriciteitsnetten tot een groter en stabieler geheel. Van 1930 tot 1955 was hij hoogleraar in Utrecht.
1951
Z.K.H. Prins Bernhard
1911-2004
De considerans, de officiële motivering van een eredoctoraat, is meestal een lange en wollige zin, met veel ‘in het bijzonder’ en ‘alsmede’ erin. Bernhard kreeg zijn eredoctoraat echter zonder omhaal van woorden ‘wegens zijn uitstekende verdiensten’. De prins-gemaal kreeg ook eredoctoraten van de VU en Nijenrode en uit Utrecht, Montreal, British Columbia, Michigan en Bazel.
1953
Hubert (Hub) J. van Doorne
1900-1979
Toen Van Doorne zijn eredoctoraat kreeg, moesten hij en zijn broer Wim het legendarische Dafje nog op de markt brengen (1958).
@04 tussenkopje:1954
Lambertus Neher
1889-1967
Directeur-generaal van de PTT. Opgeklommen van monteur tot ingenieur eerste klasse (1919). Neher was onder de schuilnaam Dijkstra belangrijk in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was ook korte tijd weinig succesvol minister van wederopbouw en volkshuisvesting voor de PvdA.
@04 tussenkopje:1955
Jacobus Oud
1890-1963
De architect van onder andere de Koopmansbeurs in Rotterdam was opgeleid als tekenleraar. In 1910 en 1911 volgde hij als toehoorder een aantal colleges in Delft.
Franciscus Q. den Hollander
1893-1982 #
De bekendste president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen (van 1947 tot 1958). Tijdens de Tweede Wereldoorlog benoemde de regering in Londen Den Hollander in het College van Vertrouwensmannen dat na de bevrijding het bewind zou waarnemen.
Steef (Th.S.G.J.M.) van Schaik
1888-1968 #
Van Schaik was directeur van de Algemene Kunstzijde Unie (later Akzo) in Arnhem en twee jaar minister van Verkeer en Energie in het kabinet-Schermerhorn-Drees (1945-1946).
Hendrik A. Hidde Nijland
1885-1962 #
Studeerde in 1908 af als elektrotechnisch ingenieur en werd in 1916 oprichter van de Utrechtse firma Coq, vooraanstaand op het gebied van hoogspanningstechniek.
Hendrik Bloemgarten
1893-1966
Directeur Bataafsche Petroleum Maatschappij en later van Shell.
@04 tussenkopje:1956
Theodore von Ka’rma’n
1881-1963
Hongaarse ingenieur en natuurkundige, pionier in de aërodynamica. Von Ka’rma’n studeerde in 1902 als ingenieur in Boedapest en promoveerde in 1908 in Göttingen. In 1930 vluchtte hij naar de Verenigde Staten en werd daar hoogleraar aan het California Institute of Technology.
@04 tussenkopje:1959
Sir John Douglas Cockcroft
1897-1967
Het lukte Cockcroft samen met Ernest Walton lithium te splitsen in helium . de eerste kunstmatige kernsplijting (1932). Ze kregen daarvoor in 1951 de Nobelprijs. Na de oorlog werd Cockcroft de eerste directeur van het Britse kernwapenprogramma.
@04 tussenkopje:1963
Albert Bouwers
1893-1972
Een van de eerste medewerkers van het Philips Natuurkundig Laboratorium. Bouwers geldt als een van de uitvinders van röntgenfotografie. Van 1941 tot 1968 was hij directeur van NV Optische Industrie ‘De Oude Delft’ en van 1949 tot 1954 buitengewoon hoogleraar in de natuurkundige instrumentenbouw aan de TH Delft. Bouwers vond in 1963 ook nog de infraroodkijker uit, en had op het eind van zijn leven 140 patenten.
@04 tussenkopje:1964
Gerrit Th. Rietveld
1888-1964
Van alle Delftse eredoctores had de grote man van de Nederlandse vormgeving de meest bescheiden opleiding. Rietveld had immers alleen lagere school.
@04 tussenkopje:1965
Johan Diedrich Fast
1905-?
Fast was van 1955 tot 1961 buitengewoon hoogleraar metaalkunde aan de TH Delft. Hij schreef in 1962 Entropy, dat over de hele wereld beschouwd wordt als standaardwerk.
@04 tussenkopje:1966
Johannes G. van der Corput
1890-1975
Directeur van het Mathematisch Centrum in Amsterdam. Hij studeerde en promoveerde in Leiden (1919). Van der Corput was hoogleraar wiskunde in Freiburg (Zwitserland) en Groningen.
@04 tussenkopje:1967
Jacob (Jaap) P. den Hartog
1901-1989 #
Studeerde van 1919 tot 1924 elektrotechniek in Delft. Onmiddellijk na zijn studie emigreerde hij naar de Verenigde Staten, waar hij zich ontpopte als werktuigbouwkundige en een belangrijke autoriteit werd in het bestrijden van ongewenste trillingen van bijvoorbeeld motoren. Hij werd in 1930 genaturaliseerd tot Amerikaan. In 1932 werd hij hoogleraar aan Harvard, in 1945 aan het MIT. Als vrijwillig militair maakte Den Hartog deel uit van het team dat na de capitulatie Duitse technici en wetenschappers ondervroeg. Hij kreeg ook eredoctoraten van Carnegie, Salford University, Newcastle-Upon-Tyne, en Gent.
Gerardus H. Bast
1903-?
President-directeur van de PTT.
Johannes M. Bijvoet
1892-1980
Scheikundige en pionier in de kristallografie met behulp van röntgendiffractie. Hij kreeg ook eredoctoraten aan de ETH in Zúrich (1970) en in Bristol (1971).
Evert J.W. Verwey
1905-1981
Scheikundige, opgeklommen vanaf de mts. Hij studeerde in Amsterdam en promoveerde in Groningen (1934). Na zijn promotie werkte hij op het Philips Natuurkundig Laboratorium aan allerlei kwesties op het gebied van de oppervlaktechemie.
@04 tussenkopje:1968
Theodoor Ph. Tromp
1903-1984 #
Vice-president van Philips (1957 tot 1967). Hij studeerde in 1926 af in de werktuigbouwkunde. Tromp was gedurende drie maanden in 1945 als partijloos liberaal minister van Waterstaat in het laatste oorlogskabinet (Gerbrandy-III).
@04 tussenkopje:1969
Alexander Drijver
1904-?
Drijver kreeg zijn doctoraat honoris causa ‘als ingenieur-ontwerper en als leider van de technische afdeling van een groot bedrijf.’
@04 tussenkopje:1970
Klaas Posthumus
1902-1990 #
Niemand minder dan de uitvinder van de magnetronoven (1934). Posthumus vond voor zijn werkgever Philips eerder al het principe van de tegenkoppeling uit (1927, tegelijk met en onafhankelijk van de Amerikaan Harold S. Black).
Bernard D.H. Tellegen
1900-1990 #
Nog een belangrijke Philips-uitvinder. Hij werkte van 1924 tot aan zijn pensionering in 1963 aan het Natuurkundig Laboratorium. Daar vond hij onder veel meer de penthode uit, een radiobuis met vijf elektroden. Hij had 57 octrooien op zijn naam. Tellegen was van 1947 tot 1968 de eerste (buitengewoon) hoogleraar netwerk- en regeltheorie in Delft.
@04 tussenkopje:1971
Dennis Gabor
1900-1979
Hongaars-Britse uitvinder van de holografie. Eveneens in 1971 kreeg hij de Nobelprijs voor de natuurkunde. Gabor was ook eredoctor in Southampton (1970).
Herre Rinia
1905-1985 #
Van 1968 tot 1971 was Rinia algemeen directeur van het Philips Natuurkundig Laboratorium. In de jaren zestig zette hij al de grote lijnen uit voor de compact disk uit 1986. Een troetelkind van hem was de stirlingmotor.
@04 tussenkopje:1973
Wim van Tijen
1894-1974
Architect en ‘geëngageerd socialist’. Opgeleid aan de TH in Bandoeng, waar hij Soekarno leerde kennen, hielp hij al in 1916 de lokale bevolking van toenmalig Nederlands-Indië met irrigatieprojecten. Hij vond zichzelf een ‘neo-ambachtsman’ en moest niets hebben van kunstenaars-architecten. Samen met S.J. van Embden ontwierp hij de campus van de TH Twente.
@04 tussenkopje:1974
Jan Jacobus Went
1907-1986 #
Gaf bij Kema leiding aan het onderzoek naar de suspensiekernreactor en was van 1965 tot 1973 directeur van de ‘Arnhemse instellingen’ (waaronder Kema) voor de elektriciteitsvoorzieningen.
@04 tussenkopje:1975
Hendrik Cornelis (Kees) van Meerten
1907-1995 #
Hoofdconstructeur van de Fokker F27 ‘Friendship’, en later lid van de hoofddirectie van Fokker.
@04 tussenkopje:1976
Walter M.J. Soete
1912-2002
Hoogleraar aan de Universiteit Gent, specialist op het gebied van lastechniek.
@04 tussenkopje:1977
Lylke Schepers
1910-1992 #
Schepers was van 1968 tot 1978 directeur van de Koninklijke-Shell Groep.
Gustav Lorentzen
1915-1995
Hoogleraar in de koudetechniek aan de Noorse TH in Trondheim. Hij deed veel voor de verspreiding van kennis naar de derde wereld.
Robert Byron Bird
1924
Hoogleraar chemische technologie aan de University of Wisconsin in Madison, vooral bekend van zijn veelgebruikte studieboeken over chemische transportverschijnselen. Bird kreeg in 1999 ook een eredoctoraat van Texas A&M University.
@04 tussenkopje:1978
Jacob Bear
1929
Hoogleraar civiele techniek aan Technion, de Israëlische technische universiteit in Haifa. Bear studeerde daar ook, maar promoveerde in Berkeley (1960). Hij is een autoriteit op het gebied van stroming van vloeistoffen door poreuze grondlagen. Bear is ook eredoctor aan de ETH in Zúrich (1988).
@04 tussenkopje:1979
Adriaan (Aad) van Wijngaarden
1916-1987 #
De aartsvader van de Nederlandse informatica. Van Wijngaarden bouwde in 1952 de Arra, de ‘Automatische Relais Rekenmachine Amsterdam’. Hij ontwierp ook de computertaal Algol68.
@04 tussenkopje:1982
Willem F. Schut
1920 #
Stedenbouwkundige, voor de ARP minister van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening in het kabinet-De Jong (1967-1971). Hij kwam met de Tweede Nota Ruimtelijke Ordening.
Alexandre ‘Sacha’ Horowitz
1904-1982 #
De uitvinder van de Philishave (1939). Horowitz werd geboren in Antwerpen maar vluchtte met zijn ouders voor de Eerste Wereldoorlog naar Nederland. Behalve de Philishave bedacht hij een grasmaaier volgens hetzelfde principe, maar die werd nooit een succes. Vanaf 1958 was hij hoogleraar productontwerp en constructie in Eindhoven.
@04 tussenkopje:1984
Dirk W. van Krevelen
1914-2001
Researchdirecteur bij DSM en Akzo. Onder het pseudoniem Laurens D. Vancreven was hij ook actief als literator.
@04 tussenkopje:1985
Suyono Sosrodarsono
1926
Afgestudeerd en gepromoveerd in civiele techniek aan de technische universiteit in Bandoeng. Hij werd in 1966 directeur-generaal van irrigatie in Indonesië en in 1983 minister van openbare werken en waterbeheer.
@04 tussenkopje:1987
Wisse Dekker
1924
Philips-president van 1982 tot 1986. Dekker studeerde economie in Tilburg en werkte vanaf 1948 bij Philips.
Herman A. Ferguson
1911-1997 #
Ferguson leidde het dichten van de dijken na de Watersnoodramp in 1953. Hij werkte van 1939 tot aan zijn pensionering in 1976 bij Rijkswaterstaat, vanaf 1969 als hoofd van de Deltadienst.
Gerrit J. Wormmeester
1932
Pionier van de containeroverslag. Hij zette samen met Frans Swarttouw het Rotterdamse overslagbedrijf ECT op. Van 1992 tot 2000 was hij aan de TU Delft bijzonder hoogleraar grootschalige transportsystemen.
@04 tussenkopje:1990
Aldo E. van Eyck
1918-1999
De architect van het Burgerweeshuis in Amsterdam (1960) studeerde aan de ETH in Zúrich. Van 1966 tot 1976 was hij buitengewoon hoogleraar in Delft.
Elbert (Burt) L. Rutan
1943
De ontwerper van de Voyager, het prachtige lichtgewichtvliegtuig dat in december 1986 als eerste non-stop en zonder bij te tanken rond de wereld vloog. Rutan staat sinds 1982 aan het hoofd van zijn eigen bedrijf, Scaled Composites.
@04 tussenkopje:1991
Andries Rinse Miedema
1923-1992
Vanaf 1972 adjunct-directeur van Philips Natuurkundig Laboratorium. Hij studeerde natuurkunde in Leiden en was hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam (1954).
Thomas B. Sheridan
1929
Sheridan werd in 1984 hoogleraar ontwerpen en toegepaste psychologie aan het Massachusetts Institute of Technology en in 1993 bovendien in de luchtvaart- en ruimtevaarttechniek.
@04 tussenkopje:1992
Jan F. Agema
1919 #
Begonnen als timmerman in Hoorn en binnen Rijkswaterstaat opgeklommen tot ‘Mister Deltawerken’. Agema haalde pas op zijn vijftigste het diploma civiele techniek in Delft, en was daar van 1979 tot 1984 ook hoogleraar. Hij introduceerde de kansrekening in het beoordelen van de kwaliteit van dijken.
Pieter Winsemius
1942
De VVD-minister die in het eerste kabinet-Lubbers zo’n goede indruk maakte met zijn inzet voor het milieu. Van hem komt onder meer de milieu-effectrapportage. Tegenwoordig is hij voorzitter van Natuurmonumenten.
Renzo Piano
1937
De grote architect (Centre Pompidou, Nemo) kwam niet zelf naar Delft om de kappa en het diploma in ontvangst te nemen maar liet zich vertegenwoordigen door de wetenschappelijk attaché van de Italiaanse ambassade.
Johanna (Anneke) M.H. Levelt Sengers
1929
De eerste vrouw die in Delft eredoctor werd. Zij studeerde en promoveerde (1958) in de natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam en werkte van 1963 tot 1995 bij het National Bureau of Standards in de VS. Ze houdt zich bezig met de thermodynamica van vloeistofmengsels rond hun kritieke punten.
Jan V. Sengers
1931
De echtgenoot van Anneke Levelt Sengers. Hij werkte als hoogleraar aan de University of Maryland op hetzelfde vakgebied. Ze publiceerden veel samen.
@04 tussenkopje:1994
Wim H. Crouwel
1928
Grafisch ontwerper van onder meer de telefoongids en de cijferfrankeerzegels van de PTT. In 1973 werd hij bijzonder, en vanaf 1981 tot 1993 gewoon hoogleraar industriële vormgeving in Delft. Hij was vanaf 1985 tevens hoogleraar kunst- en cultuurwetenschappen aan de Erasmus Universiteit en directeur van Boijmans-Van Beuningen in Rotterdam.
John W. Geus
1933
Hoogleraar anorganische scheikunde aan de Utrechtse universiteit, specialist in heterogene katalyse.
@04 tussenkopje:1997
Santiago Calatrava (Valls)
1951
Opgeleid in Valencia als architect en stedenbouwkundige en aan de ETH als gepromoveerd civiel ingenieur (1979). Vooral beroemd vanwege zijn bruggen overal ter wereld. De befaamde architect beschikt over nog twaalf andere eredoctoraten.
Neville J. Hogan
1949
Hogan is sinds 1989 MIT-hoogleraar in de werktuigbouwkunde en sinds 1990 bovendien in de neuro- en cognitieve wetenschappen. Hij is een topper op het gebied van kunstmatige spier- en skeletsystemen in de robotica en revalidatietechniek.
@04 tussenkopje:1998
Byron D. Tapley
1933
Hoogleraar aan de universiteit van Texas in Austin. Hij is bekend om zijn baanberekening van satellieten, zoals voor de Apollo.
Gerrit Blom
1928 #
Vanaf 1989 directeur-generaal van Rijkswaterstaat. Hij hield zich onder meer bezig met de bescherming van de waterkwaliteit van de Noordzee.
@04 tussenkopje:2000
Else Kooi
1932-2001
Uitvinder van een belangrijke techniek (Locos, 1966) om veel transistors op een chip te krijgen. Kooi studeerde scheikunde in Groningen en werkte vanaf 1956 op het Natuurkundig Laboratorium van Philips. In 1979 verhuisde hij naar Los Altos in Californië om Philips Research Laboratories Sunnyvale op te zetten.
Cornelis (Kees) le Pair
1936
Oprichter en directeur van de Stichting voor de Technische Wetenschappen, die onderzoekers van universiteiten en bedrijven bij elkaar brengt. Hij is ook bekend als publicist.
@04 tussenkopje:2001
Floris Takens
1940
Deskundige op het gebied van de chaostheorie. Hij introduceerde in 1971 samen met de Belgische natuurkundige David Ruelle het begrip ‘vreemde aantrekker’. Van 1972 tot 1999 was hij hoogleraar in Groningen.
Peter A. Ziegler
1928
Zwitserse geoloog die van 1958 tot 1988 verbonden was aan Shell. In 1982 publiceerde hij de Geologische Atlas van West- en Centraal Europa. Hij is ook eredoctor in Moskou (1997).
@04 tussenkopje:2002
Don M. Eigler
1953
De ‘godfather van de nanotechnologie’, die in 1989 opzien baarde door met een scanning tunnelmicroscoop individuele xenonatomen op een plaatje nikkel te verplaatsen en zo de letters ‘IBM’ op te bouwen.
Richard de Neufville
1939
De Neufville begon in de jaren zeventig als hoogleraar aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) met onderwijs in technische bestuurkunde en wordt beschouwd als grondlegger van het vakgebied.
@04 tussenkopje:2004
Saskia Sassen
1949
Hoogleraar urbane planning en sociologie aan de universiteit van Chicago.
@04 tussenkopje:2005
Antoine G. Roederer
1943
Onderzoeker op het gebied van antennes en de toepassing ervan op aarde en in de ruimte, werkzaam bij ESA-Estec in Noordwijk.
@04 tussenkopje:2006
Donald (Don) A. Norman
1935
Hoogleraar in de cognitieve psychologie en de informatica aan de Northwestern University in Evanston, Illinois. Norman bestudeert de interactie tussen mens en techniek. In 1995 kreeg hij ook een eredoctoraat van de universiteit in Padua.
Matthias Reuss
1941
Hoogleraar en directeur van het Institute of Biochemical Engineering aan de universiteit van Stuttgart.
HONORIS CAUSA ELDERS
Delft deelt eredoctoraten uit, maar Delft ontvangt ze ook. Aan de TU lopen en liepen verschillende eredoctores rond.
Zo is de inmiddels geëmeriteerde werktuigbouwkundige prof.dr.ir. Henk G. Stassen sinds 1995 eredoctor aan de universiteit van het Roemeense Craiova, waarmee zijn vakgroep samenwerkt. Emeritus prof.dr.ir. Simon Middelhoek van de vakgroep elektronische instrumentatie werd in 1997 eredoctor van de Eidgenössische Technische Hochschule (ETH) in Zúrich, en de technische universiteit van Moskou lauwerde in 1999 radardeskundige prof.dr.ir. Leo P. Ligthart. In 2002 kreeg emeritus deeltijdhoogleraar ‘duurzaamheid’ van de TU Delft en oud-Tweede-Kamerlid prof.dr. Leo Jansen van de PPR een eredoctoraat van de Open Universiteit in Heerlen. Vorig jaar werd ir. Hans de Ruiter, hoofddocent grondstoffentechnologie, eredoctor aan de TU van Helsinki.
De Universiteit van Amsterdam (UvA), die sinds 1897 bijna tweehonderd eredoctoraten verleende, verstrekte er drie waarbij de gedachte moeilijk te onderdrukken valt dat Delft kansen gemist heeft. In 1932 werd de Delftse hoogleraar en grondlegger van de wiskundige mechanica Cor Biezeno eredoctor in Amsterdam, al moet er worden bijgezegd dat de UvA in dat jaar ook maar liefst 38 anderen lauwerde. De Delftse ingenieur Simon van der Meer kreeg in 1984 een Amsterdams eredoctoraat en deelde in hetzelfde jaar met de Italiaan Carlo Rubbia de Nobelprijs voor natuurkunde. En in 2001 volgde de onorthodoxe uitvinder-ingenieur Noor van Andel.
Maar de Delftenaar met de meeste eredoctoraten was ongetwijfeld de vooroorlogse hoogleraar landmeetkunde en naoorlogse PvdA-premier prof.ir. Willem Schermerhorn (1894-1977). Hij was eredoctor van de Rijksuniversiteit Gent (1946), de ETH in Zúrich (1963), het Politechnicum in Milaan (1964), de universiteit van Glasgow (1965) en de Technische Hochschule in Hannover (1967).
Knipsel uit een (onbekend) geïllustreerd tijdschrift, 1930. In het onderschrift is de naam ‘Iterson’ fout gespeld. (Centraal Bureau voor Genealogie)
img:rinia.jpg
Herre Rinia, eredoctor uit 1971, geeft uitleg over de stirlingmotor aan Henry Ford (links) en de in december overleden Frits Philips. (1948, foto: Philips Nederland)
Precies honderd jaar geleden werd de Polytechnische School omgedoopt tot Technische Hogeschool Delft en kon de instelling voor het eerst de doctorsbul verstrekken. Sinds 1906 zijn er ruim vierduizend mensen in Delft gepromoveerd.
Maar behalve gewone doctores levert een beetje universiteit natuurlijk ook eredoctores af. Een proefschrift hoeft een eredoctor niet te schrijven: hij of zij krijgt de doctorstitel op grond van bewezen verdiensten. Een eredoctoraat is een onderscheiding. Daarnaast is het wel degelijk een echte academische graad. Er zijn dezelfde rechten aan verbonden als aan de gewone doctorstitel, en er hoort een diploma bij.
Of het puur toeval is, dan wel te danken is aan het kundig sturen van de loop der dingen door het College voor Promoties, behoort tot het Geheim van de Mekelweg. Maar feit is dat de TU Delft deze week precies haar honderdste eredoctoraat verleent. Honderd eredoctores in honderd jaar, dat is een uitgelezen gelegenheid om ze eens allemaal onder elkaar te zetten. Want niet iedereen zal weten dat de baas van het Britse kernwapenprogramma erbij zit, maar de ontdekker van lsd evenzeer.
# ‘Eigen kweek’, eredoctor die is afgestudeerd aan de TU Delft of een van haar voorgangers.
1907
Abraham Kuyper
1837-1920
Technische verdiensten had de in Leiden gepromoveerde theoloog niet, maar het kabinet-Kuyper (1901-1905) had ervoor gezorgd dat Delft promotierecht kreeg. Kuyper had al een eredoctoraat uit Princeton (1898) en zou er in 1909 ook een uit Leuven krijgen.
Johannes Bosscha
1831-1911
Bosscha was van 1878 tot 1885 directeur van de Polytechnische School, de voorloper van de Technische Hogeschool Delft. Hij had als natuurkundige in Leiden gestudeerd en was daar in 1854 gepromoveerd. Hij adviseerde Thorbecke over het middelbaar onderwijs. Hij was ook betrokken bij de vervaardiging van de Nederlandse standaardmeter.
Gerrit van Diesen
1826-1916 #
Bouwer van de spoorbrug bij Culemborg, die toen hij in 1868 in gebruik werd genomen verreweg de grootste ter wereld was. Hij werkte onder andere ook aan de aanleg van de Rijkstelegraaflijnen. Vanaf 1881 viel het beheer over de Nederlandse rivieren onder hem.
Cornelis Lely
1854-1929 #
Nederlands grootste waterbouwkundige studeerde in 1875 af als civiel ingenieur aan de Polytechnische School. Hij werd al op 36-jarige leeftijd minister van waterstaat, handel en nijverheid (1891-1894) en opnieuw in 1897 en 1913. Lely was van 1927 tot 1929 ook president-curator van de Technische Hogeschool.
Jakob Kraus
1861-1951 #
De laatste directeur van de Polytechnische School en de eerste rector van de Technische Hogeschool. Kraus was van 1905-1908 voor de liberale unie ook minister van waterstaat.
Petrus Cuypers
1827-1921 #
De architect van onder meer het Rijksmuseum (1876) en het Centraal Station (1881) in Amsterdam had in 1886 al een eredoctoraat van de Utrechtse universiteit gekregen.
Jacobus van ’t Hoff
1852-1911
De eerste ontvanger van de Nobelprijs voor scheikunde (1901). De uitvinder van de ruimtelijke structuurformule studeerde van 1869 tot 1871 ’technologie’ (scheikunde) in Delft, en daarna ook in Leiden en Utrecht, waar hij in 1874 promoveerde. Hij werd in 1878 hoogleraar scheikunde aan de Universiteit van Amsterdam, en in 1896 in Berlijn.
1909
Rogier Verbeek
1845-1926 #
Geoloog en hoofdingenieur van het mijnwezen in Nederlands-Indië.
1912
Jan Lorié
1852-1924
Grondlegger van het geologisch onderzoek van Nederland.
1913
Jacobus L. Cluysenaer
1843-1932 #
Spoorwegingenieur en bouwer van onder meer de Moerdijkbrug. Vanaf 1890 was hij directeur van Staatsspoor, in de tijd dat de NS werd gevormd. Vanaf 1893 was hij betrokken bij de Oranje-Nassaumijn in Limburg. Cluysenaer zou van 1914 tot 1921 president-curator van de TH Delft worden.
1917
Alphonse C.Ch.G. van Hemert
1857-1926 #
In 1900 de oprichter van de ‘Hollandsche Maatschappij tot het maken van Werken in Gewapend Beton’. Hij was daarmee de eerste die met het bouwmateriaal overweg kon. Van Hemert bouwde onder meer in 1906 de Middensluis in IJmuiden.
George W. van Heukelom
1870-1952 #
Ontwierp de stations van onder meer Hengelo, Breda, Roosendaal, Eindhoven en Weert. Zijn interessantste station is dat van Maastricht (1915). Ook het ‘miljoenenlijntje’ Schaesberg-Kerkrade-Simpelveld is van zijn hand (1925-1928). Zijn belangrijkste gebouw zou hij na zijn erepromotie bouwen: het hoofdkantoor van de spoorwegen in Utrecht (1921).
Gerard L.F. Philips
1858-1942 #
De eerste onderneming, Philips & Co, werd opgericht in 1891. Toen hij het eredoctoraat kreeg, was de NV Philips Gloeilampenfabrieken al een groot bedrijf met meer dan vijfduizend werknemers. Gerard zou tot aan 1922 de technische leiding van Philips houden.
1918
Hendrik Antoon Lorentz
1853-1928
Een van de grootste Nederlandse natuurkundigen. Hij was vanaf 1878 hoogleraar theoretische natuurkunde in Leiden. In 1902 kreeg Lorentz samen met Pieter Zeeman de Nobelprijs. De TH Delft lauwerde hem vooral voor zijn bijdragen aan de theoretische elektriciteitsleer.
1919
Jan Schroeder van der Kolk
1851-1938 #
Theoreticus en experimentator op het gebied van bruggenbouw.
1920
Heike Kamerlingh Onnes
1853-1926
De ‘gentleman du zéro absolu’ woonde, studeerde en werkte in Leiden, maar had ook een Delftse connectie. Van 1878 tot 1881 was hij de assistent van J. Bosscha, de directeur van de toenmalige Polytechnische School. Kamerlingh Onnes kreeg in 1913 de Nobelprijs. Hij was ook eredoctor in Berlijn.
1922
Constantijn P. Holst Gilliszoon
1852-1928 #
Hoogleraar mechanica in Delft die befaamd was om zijn didactische gaven.
1925
Hendrik P. Berlage
1856-1926
De architect van de Beurs (1898) in Amsterdam en nog veel meer studeerde van 1875 tot 1878 bouwkunde aan de ETH in Zúrich. In 1914 had de universiteit in Groningen hem ook al een eredoctoraat gegeven.
Franois G. Waller
1860-1935 #
President-directeur van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek NV te Delft. Waller was vanaf 1929 ook curator van de Technische Hogeschool.
1928
Nicolaas Wing Easton
1859-1937 #
Mijnbouwkundige, vooral werkzaam op Borneo. Hij was de eerste die het mineraal ‘billitoniet’ onderzocht, een steensoort die alleen op Billiton voorkomt (1922).
1929
Coenraad F. Stork
1865-1934 #
De directeur van de door zijn vader opgerichte machinefabriek in Hengelo studeerde van 1885 tot 1888 werktuigbouwkunde.
Sir Henri W.A. Deterding
1866-1939
De directeur van de Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij en de grote man achter de samenvoeging met Shell (1907). De opstelling die de ‘Napoleon van de olie’ later innam tegenover het nazi-regime zou niet onomstreden zijn.
1930
Frederik K.Th. van Iterson
1877-1957 #
Van 1913 tot 1941 directeur van de Staatsmijnen. Hij legde met het stikstofbindingsbedrijf de basis voor de chemische tak die later DSM zou worden.
Pieter Joosting
1867-1942 #
Ontwerper van de beroemde Hef van Rotterdam (1927).
Johannes A. Ringers
1885-1965 #
Studeerde van 1902 tot 1906 weg- en waterbouw in Delft. Ringers ontwierp verschillende sluizen, onder meer de Noordersluis in IJmuiden. In de Tweede Wereldoorlog ging Ringers in het verzet en werd hij gevangen genomen. Direct na de oorlog werd hij als partijloos liberaal minister van openbare werken en wederopbouw. Hij kon zich echter niet verenigen met het Indië-beleid en stapte daarom na een jaar op.
1934
Gilles Holst
1886-1968
De oprichter van het befaamde Philips Natuurkundig laboratorium (1914). Eerder was hij assistent van Kamerlingh Onnes in Leiden. Hij studeerde van 1904 tot 1908 aan de ETH in Zúrich in promoveerde daar ook (1914). Van 1946 tot 1956 zou hij (president-)curator van de Technische Hogeschool Delft worden.
1938
Marinus Damme
1876-1966 #
Van 1925 tot 1941 de directeur-generaal van de PTT. Hij studeerde werktuigbouwkunde. Damme werd in 1939 minister van sociale zaken in het vijfde kabinet-Colijn, dat echter na zeventien dagen al viel. Op zijn opstelling in de Tweede Wereldoorlog kwam later veel kritiek.
(In de oorlogsjaren verleenden de Nederlandse universiteiten geen eredoctoraten.)
1947
Willem Harmsen
1886-1954 #
De directeur-generaal van Rijkswaterstaat kreeg een eredoctoraat wegens verdiensten ’ten aanzien van het spoedige herstel van oorlogsschade aan de Waterstaatswerken’. Later had Harmsen zitting in de Deltacommissie.
Willem Hupkes
1880-1965 #
Toen de president-directeur van de NS Goudriaan in oktober 1940 door de Duitsers werd gearresteerd, werd Hupkes waarnemer. Hij was dus de hoogste man van de spoorwegen in oorlogstijd. Pas in de jaren zestig werd duidelijk dat de oproep tot de spoorwegstaking van het kabinet-Gerbrandy vanuit Londen (17 september 1944) geheel buiten Hupkes om tot stand was gekomen. Met de kennis van nu zou dit eredoctoraat dan ook mogelijk niet zijn verleend.
Albert Plesman
1889-1953
De legendarische oprichter (1919) en eerste directeur van de KLM kreeg zijn eredoctoraat vooral vanwege de voortvarendheid waarmee hij ‘Royal Dutch’ na de oorlog weer in de lucht kreeg.
Daniël P. Ross van Lennep
1888-1949
Waarnemend algemeen directeur van de Staatsmijnen. Hij weigerde in 1943 namen van stakende mijnwerkers aan de Duitse autoriteiten te leveren.
Arthur Stoll
1887-1971
Zwitsers biochemicus, hoogleraar in Múnchen. In 1917 richtte hij de farmaceutische tak op van het chemiebedrijf Sandoz in Bazel. Samen met Albert Hofmann synthetiseerde Stoll in 1938 het hallucinogene middel lsd.
1949
V.J.P. de Blocq van Kuffeler
1878-1963 #
Directeur-generaal der Zuiderzeewerken. Het grootste gemaal in Nederland, bij Almere, is naar hem genoemd (1967).
1950
Pieter Verhagen
1882-1950 #
Stedenbouwkundige en landschapsarchitect. In 1946 werd hij aangesteld als supervisor voor de wederopbouw van alle in de oorlog verwoeste stads- en dorpskernen in Nederland.
Jacob C. van Staveren
1889-1979 #
Vanaf 1927 directeur van de Kema in Arnhem. Van Staveren was de man achter de koppeling van de vele provinciale en stedelijke elektriciteitsnetten tot een groter en stabieler geheel. Van 1930 tot 1955 was hij hoogleraar in Utrecht.
1951
Z.K.H. Prins Bernhard
1911-2004
De considerans, de officiële motivering van een eredoctoraat, is meestal een lange en wollige zin, met veel ‘in het bijzonder’ en ‘alsmede’ erin. Bernhard kreeg zijn eredoctoraat echter zonder omhaal van woorden ‘wegens zijn uitstekende verdiensten’. De prins-gemaal kreeg ook eredoctoraten van de VU en Nijenrode en uit Utrecht, Montreal, British Columbia, Michigan en Bazel.
1953
Hubert (Hub) J. van Doorne
1900-1979
Toen Van Doorne zijn eredoctoraat kreeg, moesten hij en zijn broer Wim het legendarische Dafje nog op de markt brengen (1958).
@04 tussenkopje:1954
Lambertus Neher
1889-1967
Directeur-generaal van de PTT. Opgeklommen van monteur tot ingenieur eerste klasse (1919). Neher was onder de schuilnaam Dijkstra belangrijk in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was ook korte tijd weinig succesvol minister van wederopbouw en volkshuisvesting voor de PvdA.
@04 tussenkopje:1955
Jacobus Oud
1890-1963
De architect van onder andere de Koopmansbeurs in Rotterdam was opgeleid als tekenleraar. In 1910 en 1911 volgde hij als toehoorder een aantal colleges in Delft.
Franciscus Q. den Hollander
1893-1982 #
De bekendste president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen (van 1947 tot 1958). Tijdens de Tweede Wereldoorlog benoemde de regering in Londen Den Hollander in het College van Vertrouwensmannen dat na de bevrijding het bewind zou waarnemen.
Steef (Th.S.G.J.M.) van Schaik
1888-1968 #
Van Schaik was directeur van de Algemene Kunstzijde Unie (later Akzo) in Arnhem en twee jaar minister van Verkeer en Energie in het kabinet-Schermerhorn-Drees (1945-1946).
Hendrik A. Hidde Nijland
1885-1962 #
Studeerde in 1908 af als elektrotechnisch ingenieur en werd in 1916 oprichter van de Utrechtse firma Coq, vooraanstaand op het gebied van hoogspanningstechniek.
Hendrik Bloemgarten
1893-1966
Directeur Bataafsche Petroleum Maatschappij en later van Shell.
@04 tussenkopje:1956
Theodore von Ka’rma’n
1881-1963
Hongaarse ingenieur en natuurkundige, pionier in de aërodynamica. Von Ka’rma’n studeerde in 1902 als ingenieur in Boedapest en promoveerde in 1908 in Göttingen. In 1930 vluchtte hij naar de Verenigde Staten en werd daar hoogleraar aan het California Institute of Technology.
@04 tussenkopje:1959
Sir John Douglas Cockcroft
1897-1967
Het lukte Cockcroft samen met Ernest Walton lithium te splitsen in helium . de eerste kunstmatige kernsplijting (1932). Ze kregen daarvoor in 1951 de Nobelprijs. Na de oorlog werd Cockcroft de eerste directeur van het Britse kernwapenprogramma.
@04 tussenkopje:1963
Albert Bouwers
1893-1972
Een van de eerste medewerkers van het Philips Natuurkundig Laboratorium. Bouwers geldt als een van de uitvinders van röntgenfotografie. Van 1941 tot 1968 was hij directeur van NV Optische Industrie ‘De Oude Delft’ en van 1949 tot 1954 buitengewoon hoogleraar in de natuurkundige instrumentenbouw aan de TH Delft. Bouwers vond in 1963 ook nog de infraroodkijker uit, en had op het eind van zijn leven 140 patenten.
@04 tussenkopje:1964
Gerrit Th. Rietveld
1888-1964
Van alle Delftse eredoctores had de grote man van de Nederlandse vormgeving de meest bescheiden opleiding. Rietveld had immers alleen lagere school.
@04 tussenkopje:1965
Johan Diedrich Fast
1905-?
Fast was van 1955 tot 1961 buitengewoon hoogleraar metaalkunde aan de TH Delft. Hij schreef in 1962 Entropy, dat over de hele wereld beschouwd wordt als standaardwerk.
@04 tussenkopje:1966
Johannes G. van der Corput
1890-1975
Directeur van het Mathematisch Centrum in Amsterdam. Hij studeerde en promoveerde in Leiden (1919). Van der Corput was hoogleraar wiskunde in Freiburg (Zwitserland) en Groningen.
@04 tussenkopje:1967
Jacob (Jaap) P. den Hartog
1901-1989 #
Studeerde van 1919 tot 1924 elektrotechniek in Delft. Onmiddellijk na zijn studie emigreerde hij naar de Verenigde Staten, waar hij zich ontpopte als werktuigbouwkundige en een belangrijke autoriteit werd in het bestrijden van ongewenste trillingen van bijvoorbeeld motoren. Hij werd in 1930 genaturaliseerd tot Amerikaan. In 1932 werd hij hoogleraar aan Harvard, in 1945 aan het MIT. Als vrijwillig militair maakte Den Hartog deel uit van het team dat na de capitulatie Duitse technici en wetenschappers ondervroeg. Hij kreeg ook eredoctoraten van Carnegie, Salford University, Newcastle-Upon-Tyne, en Gent.
Gerardus H. Bast
1903-?
President-directeur van de PTT.
Johannes M. Bijvoet
1892-1980
Scheikundige en pionier in de kristallografie met behulp van röntgendiffractie. Hij kreeg ook eredoctoraten aan de ETH in Zúrich (1970) en in Bristol (1971).
Evert J.W. Verwey
1905-1981
Scheikundige, opgeklommen vanaf de mts. Hij studeerde in Amsterdam en promoveerde in Groningen (1934). Na zijn promotie werkte hij op het Philips Natuurkundig Laboratorium aan allerlei kwesties op het gebied van de oppervlaktechemie.
@04 tussenkopje:1968
Theodoor Ph. Tromp
1903-1984 #
Vice-president van Philips (1957 tot 1967). Hij studeerde in 1926 af in de werktuigbouwkunde. Tromp was gedurende drie maanden in 1945 als partijloos liberaal minister van Waterstaat in het laatste oorlogskabinet (Gerbrandy-III).
@04 tussenkopje:1969
Alexander Drijver
1904-?
Drijver kreeg zijn doctoraat honoris causa ‘als ingenieur-ontwerper en als leider van de technische afdeling van een groot bedrijf.’
@04 tussenkopje:1970
Klaas Posthumus
1902-1990 #
Niemand minder dan de uitvinder van de magnetronoven (1934). Posthumus vond voor zijn werkgever Philips eerder al het principe van de tegenkoppeling uit (1927, tegelijk met en onafhankelijk van de Amerikaan Harold S. Black).
Bernard D.H. Tellegen
1900-1990 #
Nog een belangrijke Philips-uitvinder. Hij werkte van 1924 tot aan zijn pensionering in 1963 aan het Natuurkundig Laboratorium. Daar vond hij onder veel meer de penthode uit, een radiobuis met vijf elektroden. Hij had 57 octrooien op zijn naam. Tellegen was van 1947 tot 1968 de eerste (buitengewoon) hoogleraar netwerk- en regeltheorie in Delft.
@04 tussenkopje:1971
Dennis Gabor
1900-1979
Hongaars-Britse uitvinder van de holografie. Eveneens in 1971 kreeg hij de Nobelprijs voor de natuurkunde. Gabor was ook eredoctor in Southampton (1970).
Herre Rinia
1905-1985 #
Van 1968 tot 1971 was Rinia algemeen directeur van het Philips Natuurkundig Laboratorium. In de jaren zestig zette hij al de grote lijnen uit voor de compact disk uit 1986. Een troetelkind van hem was de stirlingmotor.
@04 tussenkopje:1973
Wim van Tijen
1894-1974
Architect en ‘geëngageerd socialist’. Opgeleid aan de TH in Bandoeng, waar hij Soekarno leerde kennen, hielp hij al in 1916 de lokale bevolking van toenmalig Nederlands-Indië met irrigatieprojecten. Hij vond zichzelf een ‘neo-ambachtsman’ en moest niets hebben van kunstenaars-architecten. Samen met S.J. van Embden ontwierp hij de campus van de TH Twente.
@04 tussenkopje:1974
Jan Jacobus Went
1907-1986 #
Gaf bij Kema leiding aan het onderzoek naar de suspensiekernreactor en was van 1965 tot 1973 directeur van de ‘Arnhemse instellingen’ (waaronder Kema) voor de elektriciteitsvoorzieningen.
@04 tussenkopje:1975
Hendrik Cornelis (Kees) van Meerten
1907-1995 #
Hoofdconstructeur van de Fokker F27 ‘Friendship’, en later lid van de hoofddirectie van Fokker.
@04 tussenkopje:1976
Walter M.J. Soete
1912-2002
Hoogleraar aan de Universiteit Gent, specialist op het gebied van lastechniek.
@04 tussenkopje:1977
Lylke Schepers
1910-1992 #
Schepers was van 1968 tot 1978 directeur van de Koninklijke-Shell Groep.
Gustav Lorentzen
1915-1995
Hoogleraar in de koudetechniek aan de Noorse TH in Trondheim. Hij deed veel voor de verspreiding van kennis naar de derde wereld.
Robert Byron Bird
1924
Hoogleraar chemische technologie aan de University of Wisconsin in Madison, vooral bekend van zijn veelgebruikte studieboeken over chemische transportverschijnselen. Bird kreeg in 1999 ook een eredoctoraat van Texas A&M University.
@04 tussenkopje:1978
Jacob Bear
1929
Hoogleraar civiele techniek aan Technion, de Israëlische technische universiteit in Haifa. Bear studeerde daar ook, maar promoveerde in Berkeley (1960). Hij is een autoriteit op het gebied van stroming van vloeistoffen door poreuze grondlagen. Bear is ook eredoctor aan de ETH in Zúrich (1988).
@04 tussenkopje:1979
Adriaan (Aad) van Wijngaarden
1916-1987 #
De aartsvader van de Nederlandse informatica. Van Wijngaarden bouwde in 1952 de Arra, de ‘Automatische Relais Rekenmachine Amsterdam’. Hij ontwierp ook de computertaal Algol68.
@04 tussenkopje:1982
Willem F. Schut
1920 #
Stedenbouwkundige, voor de ARP minister van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening in het kabinet-De Jong (1967-1971). Hij kwam met de Tweede Nota Ruimtelijke Ordening.
Alexandre ‘Sacha’ Horowitz
1904-1982 #
De uitvinder van de Philishave (1939). Horowitz werd geboren in Antwerpen maar vluchtte met zijn ouders voor de Eerste Wereldoorlog naar Nederland. Behalve de Philishave bedacht hij een grasmaaier volgens hetzelfde principe, maar die werd nooit een succes. Vanaf 1958 was hij hoogleraar productontwerp en constructie in Eindhoven.
@04 tussenkopje:1984
Dirk W. van Krevelen
1914-2001
Researchdirecteur bij DSM en Akzo. Onder het pseudoniem Laurens D. Vancreven was hij ook actief als literator.
@04 tussenkopje:1985
Suyono Sosrodarsono
1926
Afgestudeerd en gepromoveerd in civiele techniek aan de technische universiteit in Bandoeng. Hij werd in 1966 directeur-generaal van irrigatie in Indonesië en in 1983 minister van openbare werken en waterbeheer.
@04 tussenkopje:1987
Wisse Dekker
1924
Philips-president van 1982 tot 1986. Dekker studeerde economie in Tilburg en werkte vanaf 1948 bij Philips.
Herman A. Ferguson
1911-1997 #
Ferguson leidde het dichten van de dijken na de Watersnoodramp in 1953. Hij werkte van 1939 tot aan zijn pensionering in 1976 bij Rijkswaterstaat, vanaf 1969 als hoofd van de Deltadienst.
Gerrit J. Wormmeester
1932
Pionier van de containeroverslag. Hij zette samen met Frans Swarttouw het Rotterdamse overslagbedrijf ECT op. Van 1992 tot 2000 was hij aan de TU Delft bijzonder hoogleraar grootschalige transportsystemen.
@04 tussenkopje:1990
Aldo E. van Eyck
1918-1999
De architect van het Burgerweeshuis in Amsterdam (1960) studeerde aan de ETH in Zúrich. Van 1966 tot 1976 was hij buitengewoon hoogleraar in Delft.
Elbert (Burt) L. Rutan
1943
De ontwerper van de Voyager, het prachtige lichtgewichtvliegtuig dat in december 1986 als eerste non-stop en zonder bij te tanken rond de wereld vloog. Rutan staat sinds 1982 aan het hoofd van zijn eigen bedrijf, Scaled Composites.
@04 tussenkopje:1991
Andries Rinse Miedema
1923-1992
Vanaf 1972 adjunct-directeur van Philips Natuurkundig Laboratorium. Hij studeerde natuurkunde in Leiden en was hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam (1954).
Thomas B. Sheridan
1929
Sheridan werd in 1984 hoogleraar ontwerpen en toegepaste psychologie aan het Massachusetts Institute of Technology en in 1993 bovendien in de luchtvaart- en ruimtevaarttechniek.
@04 tussenkopje:1992
Jan F. Agema
1919 #
Begonnen als timmerman in Hoorn en binnen Rijkswaterstaat opgeklommen tot ‘Mister Deltawerken’. Agema haalde pas op zijn vijftigste het diploma civiele techniek in Delft, en was daar van 1979 tot 1984 ook hoogleraar. Hij introduceerde de kansrekening in het beoordelen van de kwaliteit van dijken.
Pieter Winsemius
1942
De VVD-minister die in het eerste kabinet-Lubbers zo’n goede indruk maakte met zijn inzet voor het milieu. Van hem komt onder meer de milieu-effectrapportage. Tegenwoordig is hij voorzitter van Natuurmonumenten.
Renzo Piano
1937
De grote architect (Centre Pompidou, Nemo) kwam niet zelf naar Delft om de kappa en het diploma in ontvangst te nemen maar liet zich vertegenwoordigen door de wetenschappelijk attaché van de Italiaanse ambassade.
Johanna (Anneke) M.H. Levelt Sengers
1929
De eerste vrouw die in Delft eredoctor werd. Zij studeerde en promoveerde (1958) in de natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam en werkte van 1963 tot 1995 bij het National Bureau of Standards in de VS. Ze houdt zich bezig met de thermodynamica van vloeistofmengsels rond hun kritieke punten.
Jan V. Sengers
1931
De echtgenoot van Anneke Levelt Sengers. Hij werkte als hoogleraar aan de University of Maryland op hetzelfde vakgebied. Ze publiceerden veel samen.
@04 tussenkopje:1994
Wim H. Crouwel
1928
Grafisch ontwerper van onder meer de telefoongids en de cijferfrankeerzegels van de PTT. In 1973 werd hij bijzonder, en vanaf 1981 tot 1993 gewoon hoogleraar industriële vormgeving in Delft. Hij was vanaf 1985 tevens hoogleraar kunst- en cultuurwetenschappen aan de Erasmus Universiteit en directeur van Boijmans-Van Beuningen in Rotterdam.
John W. Geus
1933
Hoogleraar anorganische scheikunde aan de Utrechtse universiteit, specialist in heterogene katalyse.
@04 tussenkopje:1997
Santiago Calatrava (Valls)
1951
Opgeleid in Valencia als architect en stedenbouwkundige en aan de ETH als gepromoveerd civiel ingenieur (1979). Vooral beroemd vanwege zijn bruggen overal ter wereld. De befaamde architect beschikt over nog twaalf andere eredoctoraten.
Neville J. Hogan
1949
Hogan is sinds 1989 MIT-hoogleraar in de werktuigbouwkunde en sinds 1990 bovendien in de neuro- en cognitieve wetenschappen. Hij is een topper op het gebied van kunstmatige spier- en skeletsystemen in de robotica en revalidatietechniek.
@04 tussenkopje:1998
Byron D. Tapley
1933
Hoogleraar aan de universiteit van Texas in Austin. Hij is bekend om zijn baanberekening van satellieten, zoals voor de Apollo.
Gerrit Blom
1928 #
Vanaf 1989 directeur-generaal van Rijkswaterstaat. Hij hield zich onder meer bezig met de bescherming van de waterkwaliteit van de Noordzee.
@04 tussenkopje:2000
Else Kooi
1932-2001
Uitvinder van een belangrijke techniek (Locos, 1966) om veel transistors op een chip te krijgen. Kooi studeerde scheikunde in Groningen en werkte vanaf 1956 op het Natuurkundig Laboratorium van Philips. In 1979 verhuisde hij naar Los Altos in Californië om Philips Research Laboratories Sunnyvale op te zetten.
Cornelis (Kees) le Pair
1936
Oprichter en directeur van de Stichting voor de Technische Wetenschappen, die onderzoekers van universiteiten en bedrijven bij elkaar brengt. Hij is ook bekend als publicist.
@04 tussenkopje:2001
Floris Takens
1940
Deskundige op het gebied van de chaostheorie. Hij introduceerde in 1971 samen met de Belgische natuurkundige David Ruelle het begrip ‘vreemde aantrekker’. Van 1972 tot 1999 was hij hoogleraar in Groningen.
Peter A. Ziegler
1928
Zwitserse geoloog die van 1958 tot 1988 verbonden was aan Shell. In 1982 publiceerde hij de Geologische Atlas van West- en Centraal Europa. Hij is ook eredoctor in Moskou (1997).
@04 tussenkopje:2002
Don M. Eigler
1953
De ‘godfather van de nanotechnologie’, die in 1989 opzien baarde door met een scanning tunnelmicroscoop individuele xenonatomen op een plaatje nikkel te verplaatsen en zo de letters ‘IBM’ op te bouwen.
Richard de Neufville
1939
De Neufville begon in de jaren zeventig als hoogleraar aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) met onderwijs in technische bestuurkunde en wordt beschouwd als grondlegger van het vakgebied.
@04 tussenkopje:2004
Saskia Sassen
1949
Hoogleraar urbane planning en sociologie aan de universiteit van Chicago.
@04 tussenkopje:2005
Antoine G. Roederer
1943
Onderzoeker op het gebied van antennes en de toepassing ervan op aarde en in de ruimte, werkzaam bij ESA-Estec in Noordwijk.
@04 tussenkopje:2006
Donald (Don) A. Norman
1935
Hoogleraar in de cognitieve psychologie en de informatica aan de Northwestern University in Evanston, Illinois. Norman bestudeert de interactie tussen mens en techniek. In 1995 kreeg hij ook een eredoctoraat van de universiteit in Padua.
Matthias Reuss
1941
Hoogleraar en directeur van het Institute of Biochemical Engineering aan de universiteit van Stuttgart.
HONORIS CAUSA ELDERS
Delft deelt eredoctoraten uit, maar Delft ontvangt ze ook. Aan de TU lopen en liepen verschillende eredoctores rond.
Zo is de inmiddels geëmeriteerde werktuigbouwkundige prof.dr.ir. Henk G. Stassen sinds 1995 eredoctor aan de universiteit van het Roemeense Craiova, waarmee zijn vakgroep samenwerkt. Emeritus prof.dr.ir. Simon Middelhoek van de vakgroep elektronische instrumentatie werd in 1997 eredoctor van de Eidgenössische Technische Hochschule (ETH) in Zúrich, en de technische universiteit van Moskou lauwerde in 1999 radardeskundige prof.dr.ir. Leo P. Ligthart. In 2002 kreeg emeritus deeltijdhoogleraar ‘duurzaamheid’ van de TU Delft en oud-Tweede-Kamerlid prof.dr. Leo Jansen van de PPR een eredoctoraat van de Open Universiteit in Heerlen. Vorig jaar werd ir. Hans de Ruiter, hoofddocent grondstoffentechnologie, eredoctor aan de TU van Helsinki.
De Universiteit van Amsterdam (UvA), die sinds 1897 bijna tweehonderd eredoctoraten verleende, verstrekte er drie waarbij de gedachte moeilijk te onderdrukken valt dat Delft kansen gemist heeft. In 1932 werd de Delftse hoogleraar en grondlegger van de wiskundige mechanica Cor Biezeno eredoctor in Amsterdam, al moet er worden bijgezegd dat de UvA in dat jaar ook maar liefst 38 anderen lauwerde. De Delftse ingenieur Simon van der Meer kreeg in 1984 een Amsterdams eredoctoraat en deelde in hetzelfde jaar met de Italiaan Carlo Rubbia de Nobelprijs voor natuurkunde. En in 2001 volgde de onorthodoxe uitvinder-ingenieur Noor van Andel.
Maar de Delftenaar met de meeste eredoctoraten was ongetwijfeld de vooroorlogse hoogleraar landmeetkunde en naoorlogse PvdA-premier prof.ir. Willem Schermerhorn (1894-1977). Hij was eredoctor van de Rijksuniversiteit Gent (1946), de ETH in Zúrich (1963), het Politechnicum in Milaan (1964), de universiteit van Glasgow (1965) en de Technische Hochschule in Hannover (1967).
Knipsel uit een (onbekend) geïllustreerd tijdschrift, 1930. In het onderschrift is de naam ‘Iterson’ fout gespeld. (Centraal Bureau voor Genealogie)
img:rinia.jpg
Herre Rinia, eredoctor uit 1971, geeft uitleg over de stirlingmotor aan Henry Ford (links) en de in december overleden Frits Philips. (1948, foto: Philips Nederland)
Comments are closed.