Hoger onderwijs zucht onder energiekosten

Net als iedereen heeft het hoger onderwijs last van de hogere energiekosten. Het gaat om grote bedragen. In 2021 besteedden de universiteiten samen al bijna 100 miljoen euro aan water en energie, blijkt uit de jaarverslagen.

Van alle universiteiten betaalde Utrecht het meest: 16 miljoen euro. De tarieven staan dit jaar nog vast, laat een woordvoerder weten, maar voor volgend jaar houdt de universiteit rekening met een verdrievoudiging van de kosten naar 48 miljoen euro.

De Universiteit Maastricht verwacht eveneens hogere tarieven, nu de instelling weg moet bij de Russische energieleverancier Gazprom. De rekening gaat stijgen met 5 à 8 miljoen euro, voorspelde collegevoorzitter Rianne Letschert op Radio 1. De gebouwen gaan waarschijnlijk eerder dicht om stookkosten te drukken en voortaan is het de hele winter ‘warmetruiendag’.
De Universiteit Twente zit met hetzelfde probleem. Ook die zegde het contract met Gazprom op en moet nu ergens anders energie inkopen. Het gaat inderdaad om miljoenen euro’s, bevestigt een woordvoerder aan RTV Oost.

TU Delft: energietransitie versnellen 
De TU Delft zegt desgevraagd geen relatie met Gazprom te hebben, maar wil “gezien de onvoorspelbaarheid van de markt en vanuit strategisch oogpunt” geen concrete uitspraken doen over de toekomst. “Wel houden we rekening met een stijging van de energiekosten”, laat een woordvoerder weten.

Volgens de TU-woordvoerder zijn maatregelen die de universiteit neemt om het huidige energieverbruik te verminderen vooral gericht op de energietransitie van de campus als geheel. “We werken al toe naar een CO₂-neutrale, circulaire en klimaatadaptieve campus in 2030. Op dit moment onderzoeken we waar dit mogelijk kan worden versneld. Met de huidige situatie wordt het belang hiervan en de onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen immers alleen maar groter.”

Flinke hap
Als de totale energierekening drie keer zo hoog wordt, dan moeten de universiteiten een klap van 200 miljoen euro opvangen. Gas en licht zouden een flinke hap nemen uit het extra geld dat het kabinet voor het hoger onderwijs en onderzoek heeft uitgetrokken.

Zal de energie inderdaad twee of drie keer zoveel gaan kosten? Het kan best meer zijn, want de prijsstijging lijkt nog niet voorbij. Gas is al bijna vier keer zo duur als vorig jaar en elektriciteit twee keer zo duur. En het is de vraag waar het ophoudt.

Reactie OCW
Het ministerie van OCW is in gesprek met het hoger onderwijs, laat de woordvoerder van minister Dijkgraaf desgevraagd weten. “Het ministerie heeft op dit moment geen signalen dat instellingen in continuïteitproblemen komen als gevolg van de gestegen prijzen. De impact van de stijgende energieprijzen op onderwijsinstellingen is wisselend en vooral afhankelijk van de vraag of instellingen vaste of variabele contracten hebben en wanneer deze afgesloten zijn.”

“Heel Nederland heeft of krijgt te maken met hogere energieprijzen. Instellingen ontvangen jaarlijks loon- en prijsbijstelling over hun bekostiging, waarmee zij prijsstijgingen in elk geval gedeeltelijk kunnen dekken. Daarnaast heeft het kabinet gezorgd voor compensatie in 2022, hoofdzakelijk via de Energiebelasting. Hier kunnen ook onderwijsinstellingen voor in aanmerking komen. In het voorjaar van 2023 wordt besloten over de prijsbijstelling voor 2023, daar komen naar verwachting ook deze prijsstijgingen in elk geval deels in terug.”

HOP, Bas Belleman en Hein Cuppen / Delta